Ik speel zelf ‘correspondentieschaak’ bij Helena. Onderstaande stelling kwam ik daarbij tegen.

Materieel is niets aan de hand.  Is die zwarte pion op d3 nu ijzersterk want gevaarlijke vrijpion, of juist zwak, want ten dode opgeschreven? Maar bij nader inzien staat zwart staat zeer gewonnen. 

Dat kan op verschillende manieren. Wat vindt u de mooiste en snelste?

Ik mocht een enorm uitgebreide analyse ontvangen van Gerrit. Hij begint met:

‘ik heb wat moeite met probleem nr. 8:  Bij jouw vraag: zwart ’staat zeer gewonnen….’

betekent dat: mat of is materieel voordeel voldoende?’

Deze formulering was natuurlijk opzet. Ik vind dat in veel schaakproblemen de lezer al te veel op het spoor wordt gezet door de formulering. In een echte schaakpartij moet je meer  zelf uitzoeken. Al het echt is, is de vraag die nu in je zou opkomen nog simpeler:  ‘ wie staat hier beter?’ ‘waarom?’   Bij  mijn diagram krijg je zelfs al aangereikt: ‘zwart staat zeer gewonnen!’  Zoek ter training van de hersenen de rest dan maar zelf uit. Vandaar deze formulering.

Gerrit schrijft verder:

‘Ik ben in onderstaande overwegingen er van uitgegaan dat zwart aan zet is en dat materieel voordeel voldoende is.   Zwart zal dan als eerste zet spelen: 1. …..   Pf6-g4. ‘

Ik ging er bij de publicatie van dit schaakprobleem van uit dat 1. ……  Txe3! verreweg de sterkste is en zeker de mooiste! Dat vindt Prof Dr K ook.  Maar de stelling is kennelijk erg diep. Want toen ik  het schaakprogramma heel erg veel tijd gaf, bleek ook  voor hem 1. … Pg4 steeds maar sterker te worden.  Dat zag K. kennelijk ook allemaal zo vlug niet.  Uiteindelijk geeft hij na hel lang nadenken:  Txe3     -12      En Pg4    -8.

Omdat Gerrit er dus toch wel heel dichtbij zit, en er zo verschrikkelijk veel energie in gestopt heeft, zal ik zijn oplossing vrijwel geheel in een ‘levend diagram’ apart aan de nog iets betere en leukere  oplossing toevoegen. Eerst de mooiste met 30 … Txe3!

En dan nu de huisvlijt van Gerrit met 30 ….. Pg4

Ik moet alles nog grondig corrigeren. Maar ik wilde u niet langer laten wachten. (Ik was even met vakantie) Voor op-en aanmerkingen houd ik mij aanbevolen.

Het bijzondere van deze stelling blijft voor mij toch dat op het eerste gezicht nauwelijks te zien is dat zwart met zo weinig stukken zo’n dodelijk aanval in huis heeft.