Hans zond mij op mijn verzoek de volgende impressie uit Vlissingen. Van zijn optreden in het jaarlijkse schaaktoernooi aldaar en van dat stadje waar ik zelf regelmatig kom omdat de roots van mijn echtgenote daar liggen.
Hans:
Ik had meerdere redenen om naar Vlissingen te gaan. Ten eerste, samen met mijn vrouw fietsen door het Zeeuwse landschap; ten tweede, meedoen met het schaaktoernooi in Vlissingen en ten derde, het weerzien van de Hoge Zeevaartschool aan de boulevard en het internaat aan de Van Hogendorpweg. Ruim 50 jaar geleden heb ik daar kortstondig op school gebivakkeerd. De school staat er nog steeds en is momenteel een zorgcentrum maar het is al verkocht aan een hotelketen. Het hek om het voormalige internaat is weg en de huisjes zijn als woningen in gebruik.
De schaakpartijen begonnen om 18:30 uur dus overdag konden we lekker fietsen. We zaten in een B&B in Oost-Souburg, 10 minuten fietsen naar de schaaklocatie. Met 2,5 punten uit 9 partijen was ik uiteraard niet tevreden, zelfs teleurstellend. Mijn beste partijen waren in mijn optiek de eerste twee.
De eerste partij (tegen een rating van 2063) was gelijkwaardig echter in het eindspel liet ik de kans liggen om ten minste remise te maken. Naar Pe7 had ik wel gekeken maar om onverklaarbare redenen heb ik verzuimd deze zet uit te voeren met desastreuze gevolgen.
De tweede partij was net andersom. Volgens mij zag mijn tegenstander (1926) een winstcombinatie over het hoofd waarna ik het initiatief kon overnemen om het vervolgens winnend af te sluiten. De rest van het toernooi verliep knudde, daar kan ik heel kort over zijn.
Gr.
Hans
NB Ik kan nog veeeeeel meer vertellen over Vlissingen, school, internaat en Middelburg maar daar zit volgens mij niemand op te wachten
Aanvullend commentaar van Eddy:
In de eerste partij ( een Pirc) speelde Hans lang prima. Na de mindere zet 18 staat zijn tegenstander heel erg goed, maar op zijn beurt verprutst die het weer bij zet 21. De gelijke stelling waarin hij een voorgenomen zet niet speelt met desastreuze gevolgen was als volgt:
De winst die de tegenstander in partij 2 liet liggen heb ik niet kunnen vinden. Misschien horen we dat nog van Hans, Het was een erg leuke partij, vind ik. Vooral door de opening, die je niet zo vaak ziet. Hans speelde het Albin’s tegengambiet. Wit hoort dan altijd wat beter spel te krijgen en dat gebeurt hier wel even, maar al gauw wordt Hans voor zijn moedige opzet beloond: zwart krijgt het betere spel, en hij weet dat geleidelijk aan steeds verder te verbeteren. Hij mist zelf een snel winnende voortzetting bij zet 19 maar dat geeft niet, hij blijft een betere stelling behouden,
19.Dg3 Ld6? [19…Pxd4 20.Lxd4 Lxd4 21.exd4 Lxc4]
Dat wordt verder bekwaam verder uitgebuit en slot ziet er aldus uit:
Die Russische mannen-namen vind je meestal in vele gedaanten terug. Awerbach, Averbakh, Averbach. Omdat het Russische schrift en het Russisch nu eenmaal voor zeer weinigen van ons duidelijke taal opleveren. En dat is er vandaag de dag niet begrijpelijker op geworden. (Wie de uitspraken van de gevaarlijke gek P. cum suis nog begrijpt moet wel een genie zijn.) Maar hoe dan ook, Averbach vinden we nu zeker niet meer in het echt terug. Want supergrootmeester Averbach overleed op 7 mei, op de aanvallige leeftijd van 100 jaren.
Toen ik dat kort geleden las bij Gert Ligterink in de Volkskrant duurde het even voor het kwartje viel. Bij de andere schakers waar ik in het verleden over schreef zag ik iemand voor me. Talj, Bronstein, Shirov, Fischer, Kortsnoi, Carlsen, Polgar, Seirawan, enz. , heb ik allemaal zien spelen, levensecht, in het wild . Maar Averbach? Ik weet na enig nadenken nu wel waarom niet. Averbach speelde in veel toernooien,maar bijna nooit in Nederland (ik vond alleen Hoogovens 1963). En toch. Averbach? Averbach? Waar deed me dat toch aan denken? Ik weet na nog wat meer nadenken waaraan dan wel. Averbach was een groot eindspelkenner. Gert Ligterink schrijft dat hij, als hij in zijn glorietijd aan een toernooi ging deelnemen, altijd de eindspelboeken van Averbach in zijn koffer stopte. Want toen werden nog niet beëindigde partijen laat op de avond afgebroken en later uitgespeeld. En bij het analysewerk, vaak nachtwerk, was Averbach een onmisbare steun en toeverlaat.
Averbach was zelfs van mening dat een beginner het beste eerst het eindspel kon bestuderen. Daar leert men het snelste de waarde en de mogelijkheden van de schaakstukken. Nu weet elke amateur wel dat echte eindspelstudie haast onbegonnen werk is. Alleen weggelegd voor professionals, en dan nog alleen voor de allergrootsten. Er zijn talloze voorbeelden van grootmeesters die hun partijen in het eindspel verprutsten. Toren-eindspelen, pionnen-eindspelen, dame-eindspelen, lichte stukken-eindspelen, enz. enz. Aan elk onderwerp zijn dikke boeken gewijd. Vaak moeilijk, leveren vaak geen duidelijke, gemakkelijk te onthouden regels op, vaak saai. Er staan in mijn boekenkast een stuk of 10 boeken over het eindspel. Vrijwel ongelezen. Stelde ik vast toen ik ze er nu eens uithaalde. Behalve één juweeltje van …… jawel …. Averbach: “Wat iedere schaker van het eindspel moet weten” . (Uitgave Ten Have, 1963) Daarin bleek ik op elke bladzijde strepen te hebben gezet onder wat ik zou willen onthouden. En met ballpoint , want ik ben een boeken- barbaar, ik houd van boeken, maar zie ze als gebruiksvoorwerp en niet als kunstvoorwerp. De eerste vier bladzijden zijn nog maagdelijk. Wat daar staat, wist ik in 1963 wel al . Matzetten met K+D tegen K. Dat type van soort. Daarna heel veel gestreep.
IMG_1550WEB
Het strepen begon bij ‘matzetten met L+P tegen KA’. Als al dat knoeien in de marge niet genoeg is om de waarde te bewijzen, mijn exemplaar heeft geen omslag meer. Het is letterlijk stukgelezen.
IMG_1540WEB
Ik heb voor een prikkie een andere besteld bij het onvolprezen schaakantiquariaat Schaakboek.nl , om er voor u een fatsoenlijke foto van te kunnen maken. (Misschien een ideetje om het daarna als prijsje uit te loven voor de eerste goede reactie op een komende hersenfitness?)
Averbach was drie keer kampioen van de USSR. Daar moest je veel Russische supergrootmeesters voor achter je laten. Het stond in die tijd minstens zo in aanzien als een wereldkampioenschap. Hij won veel toernooien. Was vaak ver op de weg naar het wereldkampioenschap, maar werd het nooit. Zijn verklaring was : er zijn zes soorten schakers. Er zijn ‘punchers’ die hun tegenstander willen vernietigen. Bijv Kasparov, Carlsen, Fischer. Er zijn ‘vechters’ zoals Bronstein , Smyslov er zijn ‘kunstenaars’ zoals Talj. Zo geeft hij voorbeelden van alle zes groepen. Maar hij deelt zichzelf in bij de ‘onderzoekers’. Hij beschouwt het schaken als een wetenschap waarvan hij de waarheid wil achterhalen. Meer dan als een spel om te winnen. Daarom werd hij nooit wereldkampioen, betoogt hij. Hij stopte als wedstrijdprofessional al toen hij 40 was. Maar hij bleef actief in de schakerij : als journalist , als presentator van een TV-programma, als schaakdocent, als arbiter bij belangrijke matches ( bijv. Karpov-Kasparov) , als secondant van schaakgroten der aarde, van bijv. Kasparov. Hij was ook bekend als openingenspecialist van het KoningsIndisch. Ik herinner me nu ineens weer dat een variant voor wit, waar ik me ooit eens flink in verdiepte, de Averbach-variant heet. Met uitstel van Pf3, en 5. Le2 en 6. Lg5. Over een partij daarmee van hem tegen Fischer bestaat een grappige anecdote:
Averbach -Fischer, 1958. Fischer is 15 jaar. Averbach 36 jaar.
Rond zet 20 zitten beide spelers al in tijdnood. In een onduidelijke, kritische en moeilijke stelling. Fischer biedt remise aan. Hij werd dat jaar al (toen de jongste?) grootmeester. En het was niet zijn gewoonte om in zulke stellingen remise aan te bieden. Iemand vroeg hem waarom hij remise aanbood. Hij antwoordde : ‘Omdat ik liever niet van een grootmeester ga verliezen.’ Daarna vroegen ze Averbach waarom hij remise had geaccepteerd. Die antwoordde : ‘Omdat ik liever niet van een jongetje ga verliezen.’
Averbach was ook een beroemd compositie-vervaardiger. Ik herken wel wat in die beroemdheid. Alles op veel bescheidener schaal natuurlijk. Ik denk dat ik ook altijd meer een onderzoeker was, en dat het winnen of verliezen me steeds minder begon te interesseren. Wel het achterhalen van de waarheid in een schaakpartij, later gesteund door een computer. Nog steeds proberen ervan te leren, hoewel ik dat nergens meer voor nodig heb. Maar die ‘schaakcomposities’ daar heb ik niet veel mee. Vaak gaat het om stellingen die in een echte schaakpartij niet of zelden voorkomen. Iets met 6 lopers. Of 5 torens. Daar kan ik niets nuttigs van leren.
Hij schreef een enorm aantal schaakboeken. De meeste over het eindspel. Maar ook een algemeen zeer gewaardeerd boek over de geschiedenis van het schaakspel.
En zijn boekje ‘Wat iedere schaker moet weten van het eindspel’ is prachtig. 117 bladzijden. Vijf hoofdstukken: 1.Matvoering van de Koning Alleen. 2.De verschillende stukken in de strijd met elkaar 3.Verschillende stukken in de strijd met een pion 4.De promotie van een pion 5.Praktische eindspelen.
Om u even te laten proeven de 2 laatste voorbeelden uit hoofdstuk 5 :
Mocht u geneigd zijn een eindspel op te geven als u 4 pionnen achter staat.
In het volgende voorbeeld heeft zwart niet meer dan remise na 1. a6 ! En Prof MrDr K. en Prof .Ir S. zijn het er helemaal mee eens. Hieronder de hoofdvariant.
2. En het volgende diagram lijkt me ook geschikt voor Hersenfitness 54.
Wit speelt na 1. … Df1+ 2. Kg4 met de bedoeling de witte koning aan dame-schaakjes te laten ontsnappen en op winst te spelen middels zijn vrijpion op c5. Kan zwart daar iets tegen doen?
Aanwezig:, B. Kuijer, , M. Zwaneveld, , M. de Groot, , P. Verkooijen, Hugo Ent, Hans Pelt, Mathijs Groot, R. de Vink, A. Hauwer, G. v Dok, T. Broek, C. Smits.
Afwezig: E. Saraber, F de Geus, Sven Daamen, P. van Putten, H. Zwaneveld,
1. Opening
Om 20.15 uur wordt de vergadering geopend door de voorzitter B. Kuijer. Bert heet iedereen van harte welkom.
2. Mededelingen.
Geen mededelingen
3. Ingekomen stukken
Geen ingekomen stukken
4. Bestuursverkiezing
0 leden aftredend in 2022
Geen nieuwe bestuursleden melden zich aan
5. Externe competitie.
Een zestal in de 3e klasse NHSB opgegeven. Er wordt ingedeeld op rating.
Er wordt gestemd om met een achttal in de 2e klasse te spelen. Het voorstel wordt aangenomen om met achttal te spelen.
We geven ons op voor de beker competitie.
6. Interne competitie
Speellokaal en speelavond blijft “Onder de Linden” op maandagavond.
Gevraagd wordt om het Keizersysteem uit te leggen. Martin gaat kijken of hij de ingewikkelde regels van het programma op de site kan zetten.
De eerste schaakavond wordt gestart met een simultaan tegen de club kampioen. De eerste schaakavond wordt 29 augustus.
Voorgesteld om een snelschaak kampioenschap te doen. De meeste leden zijn voor.
Voorgesteld om een play offs voor de laatste zes weken te doen. De meeste leden zijn voor. In april wordt er gekeken hoe dit vorm te geven.
Prijsuitreiking, Bert deelt de bekers en medailles uit.
7. Website
De website wordt gewaardeerd en wordt ook door niet leden gelezen. Eddy geeft aan de site ook dit jaar te onderhouden. En in de vakantie pakt hij weer hersen fitness op.
8. Financiën
Voor dit jaar is Ron en Thomas aangewezen. Reserve wordt Cees-Jan.
Kascontrole wordt begin van het seizoen uitgevoerd en financiële verantwoording.
De contributie voor senioren wordt geëvalueerd voor 1 januari 2023. De contributie is 75 euro/jaar
De jaarhuur is 600 euro/jaar.
Alle consumpties worden op 2 euro gehouden. Er is een mogelijkheid gecreëerd om digitaal te betalen
De reiskosten vergoeding blijft 20 cent/km. Individueel te declareren.
9. Jaarverslag
Het Jaarverslag (notulen ALV mei 2022) komt op de web site.
10. Rondvraag
Cees-Jan gaat mogelijk verhuizen en moet dan stoppen bij Aris de Heer.
Hans vraagt of de jeugdafdeling weer opgestart kan worden. Doordat de basisschool niet meewerkt, wordt dit een moeilijk verhaal. Hans wil toch kijken of er een mogelijkheid is om dit weer op te pakken. Het blijft open hoe dit vorm moet worden gegeven. Er wordt voorgesteld nogmaals de school te benaderen. Hans wil dit initiëren, en contact leggen met de basisschool. Hugo wil met Hans samen het gesprek voeren.
Hugo stelt voor om de vereniging actiever te laten acteren. Met open toernooitjes of een jeugdschaak toernooi. Dit periodiek in het bestuur te bespreken.
Thomas stelt voor om enkele keren per jaar les te geven en dan een bepaald thema te behandelen.
11. Sluiting
Bert sluit na een rondvraag om 22.00 uur de vergadering
Martin Zwaneveld (37). Misschien leuk om met behulp van een interviewtje wat meer van hem aan de weet te komen. Maar allereerst wil ik vaststellen dat hij niet alleen goed kan schaken, maar ook een clubman in hart en nieren is. Hij leidde tot voor kort jarenlang het jeugdschaak. Gaf onze jeugdleden les, en begeleidde ze naar toernooien bij andere verenigingen . Hij had het belangrijkste aandeel in het werk voor onze eigen vroegere jeugd-vluggertjes-toernooien, en zat bij het vluggertjestoernooi van ‘De Blauwe Morgenster’ natuurlijk ook weer als wedstrijdleider achter zijn computer. En hij zorgde voor voldoende spelen en klokken. Hij was er op de club altijd vroeger en bleef langer om voor het materiaal te zorgen. En vandaag de dag zorgt hij voor het inrichten en opruimen van ons speellokaal, inclusief de afwas. Ik denk dat hij van ons allen altijd het laatste van de clubavond thuis komt. Hij zorgde als ICT-er voor de alom gewaardeerde nieuwe versie van onze website,en als ik als wepmeester tegen technische problemen oploop is hij er altijd om op mijn panische s.o.s-signalen doeltreffend te reageren. Ik krijg bijna altijd zijn eigen informatie bij zijn partijen en de pgn-bestanden ervan gemaild, wat me veel tijd scheelt bij het redigeren van een verslag. En vandaag de dag is hij dan ook nog wedstrijdleider voor de interne en zorgt voor indeling en de standen. Genoeg vrijwilligerswerk voor een koninklijke onderscheiding. Zo, dat is wat me even te binnen schiet. Ik zal best nog iets vergeten, maar het is maar dat u even weet wat voor vlees u in de kuip heeft.
Niet te veel vlees trouwens want hij is jaloers-makend slank. Te danken aan andere hobby’s als hardlopen en squash. En gezond voedsel.
2022-05-23-20.19.24WEB
Toen ik vroeg hoe hij zelf verklaarde dat hij dit jaar sterk speelde, zei hij dat hij wel geprobeerd had zijn speelstijl wat te veranderen. Hij noemt Bert en Ron als voorbeelden. Die spelen langer rustig en meer strategisch en gaan dan pas, als het echt kan, op de tactische toer. ‘Ik speelde veel impulsiever op aanval. Nu begin ik rustiger. Ik probeer nu meer te spelen zoals zij spelen. Maar zij doen dat natuurlijk wel beter dan ik. En Thomas, ja die heeft een heel andere stijl, onvergelijkbaar met alles bij Aris De Heer, die weet zoveel meer en ziet zoveel meer, en ziet vooral ook sneller. Die kun je niet proberen na te volgen.’
Ging je je ook niet beter en langer concentreren omdat je zag dat je dit jaar kans had om kampioen te worden omdat Bert en Ron, door de Corona, veel minder partijen hadden kunnen spelen? ‘Daar ben ik me destijds niet erg bewust van geweest, maar het zal zeker wel geholpen hebben. Maar ik heb dit jaar wel van beiden gewonnen, wel vanuit een mindere stelling, maar toch …’
‘IK heb dit jaar minder met mijn openingen geëxperimenteerd, wat ik anders wel leuk vind. Nu heb ik meer mijn vaste repertoire gespeeld.’
Wanneer en hoe heb je schaken geleerd? ‘Ik zat op de Blauwe Morgenster op school en daar was schaken heel populair, door het werk van meester Kees Pruis. Ik wou dat ook kunnen. Maar ik was nog te jong om op de schaakclub van school te worden toegelaten, mijn ouders konden niet schaken, dus ik moest iets anders bedenken. Ik heb het toen geleerd op de computer, met een heel goed schaakprogramma voor beginners. Toen ik in groep 5 zat mocht ik in de schoolclub en twee jaar later (ik was een jaar of elf) bij Aris de Heer, ook onder leiding van Kees Pruis.
Wat is je naarste herinnering aan je schaakcarrière? ‘Die heb ik eigenlijk niet erg. Ach, ik beschouw schaken toch maar als een spelletje, en als je verliest dan leer je er altijd wel weer van. En schaken is voor mij een soort meditatie. Even met andere mensen zijn. Even van je hele wereld weg, even alles van je afleggen. Even gewoon eens aan iets anders denken.’
En bijvoorbeeld toen je lang geleden een keer door Saraber echt werd ingeblikt? (Ik hoorde hem dat ooit eens zeggen. Hij wist dat nog steeds. Ik niet.) Ach je speelde toen Skandinavisch, en ik wist dat dat bestond, maar verder wist ik er niets van. Dus leerzaam.
Maar ik herinner me nu toch wel even iets naars. We speelden met Aris de Heer een externe wedstrijd, en we zouden bij winst promoveren. ik stond gewonnen , maar ik verknalde het en verloor. En daardoor won de club niet en promoveerden we niet. Ja, dat vond ik toen heel erg!’
En mooie herinneringen? ‘Ik herinner me dat ik toen ik 12 was, bij Aris de Heer een partij speelde tegen Paul Ruber, toen vele malen kampioen van Aris de Heer. En dat het een hele avond duurde voor ik eindelijk had verloren. Tegen zo’n sterke speler! En het was mijn eerste avondvullende partij! En ik heb mooie herinneringen aan een toernooi om een Nederlands jeugdkampioenschap in Spijkenisse toen ik 12 was. ‘
Wat voor werk doe je? ‘Ik ben opgeleid als ICT-er. Al tijdens mijn studie begon ik met mijn werk. Ik heb een eigen bedrijf, nu al 10 jaar, dat computerprogramma’s maakt voor taxibedrijven. We werken met zijn tweeën. Vooral voor Nederland, maar we zijn op veel plaatsen in de wereld bekend. Met de Corona-pandemie hadden we wel even een dip, want er reden veel minder taxi’s , maar we hebben het wel goed overleefd, we bleven gezond, en nu neemt de omzet weer toe.‘
En je toekomst? Blijf je wonen in Middenbeemster? Je bedrijf zit toch ergens in het noorden van Noord-Holland? ‘Ja, misschien komt er andere locatie, misschien in Amsterdam. Maar ik werk toch overwegend thuis.’
En wel eens aan een andere schaakclub gedacht? ’ Nee. Zeker niet. Alleen als Aris de Heer zou moeten stoppen wegens te weinig leden. Maar we hadden nu ineens een mooie tijd, met 5 nieuwe sterke leden.’
Volgend jaar misschien toch weer kampioen? ‘We zullen wel zien. Er zijn belangrijker dingen. Ik zorg ervoor dat ik een beetje in balans blijf. Voldoende rust, voldoende ontspanning, voldoende beweging door sporten, met vooral ook aandacht voor mijn gezin.
2022-05-23-20.19.24WEB
Van de zomer weer met vakantie, waarschijnlijk naar Frankrijk. Misschien samen met Frank en zijn gezin. Dat hebben we wel eens vaker gedaan. Met Frank ben ik al bevriend sinds we in de zelfde klas op de basisschool zaten. Maar nu eerst het komende weekend Frank maar een beetje gaan helpen met zijn verhuizing.
Aldus mijn gezellige gesprek met onze nieuwe kampioen.
Een aardig, opgewekt, stabiel persoon, met een mooie vrouw en mooie kinderen (8 en 4) en een erg waakzaam hondje, en van onschatbare waarde voor onze schaakvereniging.
Afgelopen weekend speelde Thomas Broek mee in een groot toernooi bij onze vrienden van sc Purmerend. Er deden 60 spelers mee. En Thomas won dat toernooi! Door een sterk slotoffensief haalde hij twee andere potentiële winnaars op de valreep nog in. Jawel! Hugo Ent en Kees Kerkdijk wezen me erop dat in het Noordhollands Dagblad, editie Waterland, een artikel aan het toernooi en aan Thomas Broek gewijd werden. Dus niet alleen wij zijn onder de indruk van dat geweldige succes van Thomas! Proficiat Thomas! We zijn nu nog blijer met je.
Ook Sven deed mee, en behaalde een zeer verdienstelijke 2e plaats in zijn 2e groep. Ook Hans vertegenwoordigde ook een beetje ons clubje, maar wil even niets meer horen over zijn resultaat in groep 3.
Ik kreeg o.a. van Paul foiomateriaal doorgestuurd dat ik u niet wil onthouden:
