Zaandam.  Daar heb ik niet veel mee. Ik kom er zelden. Altijd parkeerproblemen. Vroeger al. En altijd die veranderingen: Wel een gracht, toch geen gracht maar winkeltjes,  toch maar wel weer gracht, en winkeltjes weer weg. Weg prachtig oud stationnetje,  nee  -kijk eens hoe smakeloos modern we zijn – een nieuw station. En daar omheen die hoge  uit hun krachten gegroeide zogenaamde Zaanse  gevels. Kijk eens hoe traditioneel we zijn en tegelijk zo revolutionair !   Ik ging met mijn conservatieve Amerikaanse nicht, toen ze even over was uit de USA, het haar eens laten zien. Die viel zowat in katzwijm toen ze het zag. En niet van bewondering.

En ik weet nog goed dat ik 62 jaar geleden als scholier vakantiewerk deed bij Verkade. Een week of vijf. Elke ochtend uitstappen bij dat mooie stationnetje, en een kwartier lopen.  Temidden van een stoet werknemers op weg naar naar de Verkade-fabriek. Waaronder veel van die in die tijd beruchte ‘meisjes van Verkade’.  Waar ik eigenlijk een beetje bang voor was. Er deden verhalen de ronde dat die ontoerekeningsvatbaar waren. Ze zouden samen een conducteur op de trein die hun kaartjes kwamen controleren spiernaakt hebben uitgekleed. (Volledigheidshalve: tegen zijn zin! Dus zeker iets voor HeToo# ) En dan de laffe geur die in dat deel van die stad hing. Die weeïge zoetige chocolade-geur (of was het van de koek) , ook in de fabriek, waar je net nog niet onpasselijk van werd.

Niets gunstigs in mijn langzaam wegkwijnende geheugen te vinden over Zaandam? Nou ja, iets wel. Freek de Jonge groeide er op, en schreef een mooi boekje met leuke herinneringen daaraan:    ‘Zaansch Veem’  (1987) . En het debuut van Tessa de Loo met het kostelijke “De meisjes van de suikerwerkfabriek” (1983) . Dat waren ook voor pubers leuke verhalen, waar je in de klas wat mee kon.

En nu kwamen ze in ons clublokaal. De Zaankanters. In levenden lijve. Kon je ze van dichtbij in het echt bewonderen.

Foto's groter of beter? Klik erop!

  2S7A4385WEB

Maar het werd voor mij niet een nieuwe prettige herinnering.  Bijna allemaal aardige mensen, dat wel hoor, maar ze schaakten een beetje te goed!

  2S7A4381WEB

Dat gold zelfs voor de enige twee die een flink wat lagere elo bezaten dan die van ons. Frank de Geus leek heen te walsen over Jacob Wiersma. Die van Frank’s Siciliaan geen chocola kon maken en op de 10^e zet al een stuk verloor.  Later leek Frank dusdoende een prachtige dodelijke aanval  te kunnen gaan opzetten, maar toen leek ineens, door wellicht een klein fabricagefoutje,  de koek op.  (de kwaliteit van de concurrent even onderschat? ) Het kostte plotseling Frank een enorme hoeveelheid denkwerk om uiteindelijk, gesteund door nog een foutje in het recept van zijn tegenstander een lekker eindresultaat te creëren. Zie ook nog verderop bij ‘Enkele Highlights’

En ook bij Gerrit ging het niet vanzelf. Hoewel hij de opening met wit tamelijk ongevaarlijk behandelde,  rond de 15^e zet werd het heel andere koek. Hij stond ineens aanmerkelijk beter. Doch rond zet 20 verkruimelde dat een beetje en was de stand weer gelijk. Maar dat was van korte duur, want al gauw kreeg hij weer het wat betere van het spel. Maar winnen? Dat zou nog wel eens een lange zitting kunnen worden. Voordeel voor wit: zwart zag op zijn klok dat de houdbaarheidsdatum  van zijn baksel spoedig dreigde te worden overschreden. Waarschijnlijk mede door de spanning daarover raakte Bozkurt door een mooi klein combinatietje  van wit bij zet 25 zozeer van de kook, dat zijn handelingen daarna niet altijd meer het meest doeltreffend waren,  en bij zet 28 gaf hij een Toren weg.  

Zo bleken – wel pas laat op de avond – onze laatste borden onze topborden te zijn geworden.

Want verder hadden we niet veel smakelijks in de  etalage liggen. De lekkerste chocoladeletters  R, J en M,  waren al betrekkelijk snel uitverkocht. We waren dus allen  al heel tevreden met Mariakaakjes, in remiseverpakking.  

En  Bert, Paul, en Koen verloren zelfs.

Ron had oorspronkelijk weinig moeite met de wat tamme behandeling van zijn Siciliaan  (d3, g3) .  Zag derhalve al snel kans met d5 en b5(!) een prettige stelling te verkrijgen. Maar na een iets mindere zwarte 13^e zet kreeg zijn tot dan ogenschijnlijk bescheiden tegenstander een andere statuur. Die begon ineens minder vredelievende plannen te ontwikkelen  en mede door (daar is ie weer) een ingesloten en dus niet voor meeverdedigen geschikte dameloper kreeg Ron het een beetje warm.  “Ik sta niet goed” bromde hij somber tegen me.

Toen hij de aanvalsmogelijkheden  van wit toch een beetje geneutraliseerd  leek te hebben, werden ze het bij zet 19 eens over remise.

RonZsc

Misschien juist op het moment dat er na 19. …..  bxc3 (i.p.v. het gespeelde ook zeer voor de hand liggende 19. …  De8) 20. bxc3 Lxh4! 21. c4  (21 gxh4? Txf4!!)  wat mogelijkheden voor zwart begonnen te gloren.

Dus mischien wat te vroeg de Mariakaakjes van Verkade maar uit het schap gehaald, toen er net even Knappertjes in de aanbieding waren. Ook niet geweldig, maar toch lekkerder.

Jos kreeg al bij zet 1 een koekje van eigen deeg. ‘Hoe krijg ik mijn tegenstander zo snel mogelijk uit zijn repertoire !?’  1. d3  !!!!!?????  Daar weet ene Jos dan wel weer een soortgelijke versnapering tegenover te zetten:  1. …. b5 !!!!!??   En daar zitten dan twee mensen met een Elootje waar de meesten van ons slechts moeizaam naar kunnen blijven streven met naarstige studie in brave openingsboeken. Maar al snel gaat het toch op een normale schaakpartij lijken, als  wit verder een soortgelijk tamme openingsbehandeling verkiest als op bord 1 valt te bewonderen. (Kijken ze bij elkaar af?  (Grapje!!)   Zoals ooit die drie Russen (Petrosian, Geller, Keres) die in 1962 bij een kandidaten- toernooi in Curacao, bij elkaar de opening afkeken, om het Bobby Fischer moeilijk te maken. )

Na 16 zetten staat er dit op het bord:

  JosZsc

Hier speelt Jos 16. … Pg5. Omdat hij van nature voorstander is van riskant maar levendig spel heeft hij hier vast ook wel even gekeken naar 16. … g5 !? 17. Le3 g4! (hee dat paard op f3 kan nergens heen!) 18. Lxh6 gxf3  19. Lxf3 Lg5   Maar dat werd misschien zelfs hem te gortig: een stuk voorsprong, tegen 2 pionnen, maar wel een verwoeste koningsstelling. Bekijk dat maar eens vooraf.

Hij biedt na 17. Pxg5 hxg5 18 Le3 f5 remise aan. Ja, dat vermag ons niet meer te verbazen. Computers zijn het daar dit keer wel een beetje mee eens, maar menig mens zou in die zwarte hagelslag  nog wel het lekker hoge cacaogehalte willen proeven.

Martin werd ook remise, maar dat was een heel ander verhaal.

Zijn Engels werd tot zet 6  nog volgens boekjes tegemoetgetreden. Dan staat wit, zoals hoort, een beetje beter. En dat blijft eigenlijk zo tot  zet 16. Dan neemt Martin de verkeerde afslag.

  MartinZsc

Terugslaan op d4 met de pion of met de loper?  Ik zou hier waarschijnlijk ook 17. Lxd4 ernstig overwogen hebben. Leuk om als zwart lastig wordt op d5, nog e3-e4 achter de hand te hebben. Ik zag ter plekke ook de volgende zetjes wel, en dat er een paard op d2 bleef instaan, maar ja …   17. Lxd4? Lxc5  18. Lxc5 Pxc5  19. Dxc5  ja, en dan Txd2 . Ik noem dat maar het Verborgen Toren (op d8) – motief.  Ja jasses, dit is toch niet echt plezierig.

  MartinZsc1

Na nog een mindere 21^e en 22^e zet staat wit eigenlijk compleet verloren.

Hierna wordt het een krankzinnig gevecht. Waarin beurtelings wit na zet 28 kan winnen   ( Na  … Kf7 (ipv gespeeld 29. Dxb7??)  kan  29. e5!! fxe5 30 Dxb7 en dan wint wit) en zwart na zet 23  kan winnen (niet 23 …. Le6  maar Dh3!), en ook na zet 34 kan winnen,  dan wel beide af en toe remise voor het grijpen hebben. Maar geen van beide profiteert.  (Zie nog verderop bij 'Enkele Highlights') Uiteindelijk na al die wederzijdse fouten (waarbij ook de tijdnood wel weer een grote rol speelde) kan Martin de spanning teniet doen met een eeuwigschaak-situatie. Ik kreeg de indruk dat uiteindelijk toch Martin het best zijn zenuwen in bedwang had kunnen houden. En na al die bloedstollende wederzijdse  vijandelijkheden was het dan ineens  weer helemaal koek en ei tussen die twee. Waren ze weer net zover als aan het begin van de lange zenuwslopende avond. Remise.

Bert verloor. Goh, dat dat ook nog kan! Hij kreeg met wit Bogo-Indisch te verwerken waar hij als pricipiële theorie-ontkenner natuurlijk niet veel van weet, en alles zelf van moet uitvinden.  Meestal niet zo’n probleem voor hem, en nu eigenlijk ook niet.  Tot  zet 19 is er weinig aan de hand voor wit, hoewel hij het beoogde voordeel voor de witte stukken wel kwijt is. Dan gaat er ineens iets mis. Zwart krijgt druk op een halfopen torenlijn met zijn zware stukken tegen een achtergebleven pion.

  BertZsc2

Bert probeert tegengas te geven met een vrijpion op de d-lijn  (22. d5), maar dat weet v. Veelen soepel te neutraliseren.

(Ik ken hem nog als een degelijke schaker, maar weet ook nog van een fors conflict met hem na een partij van ons tweeën bij Oppositie. Dat conflict hebben we later bij een ontmoeting bij een Tata-toernooi  bijgelegd.)

En dan heeft Bert er ineens genoeg van om alsmaar te moeten verdedigen, en geeft op.

  BertZsc1

Na 27. … f6. Wat lang de beste niet is! Waarom niet gewoon 27. …. Txe4. Maar Bert ziet zowiezo pionverlies als onontkoombaar en stopt ermee. Die is niet van plan de rest maar gewoon voor zoete koek te moeten slikken.

De partij van Paul had een soortgelijk verloop. Zes zetten tegen het Frans weet hij nog wel, maar daarna moet ook hij het zelf gaan uitvinden. Dat lukt wel een beetje, maar niet genoeg, Hij staat vrijwel de hele avond wat minder, en dat neemt ernstige vormen aan rond zet 20. Ook hier akelige druk van zware stukken over de c-lijn. En een nogal sterk loperpaar voor zwart. (want bij een tamelijk open stelling.)

  PaulZsc1

Paul zwoegt maar door. Maar hij weet vast wel dat hij niet veel kans heeft. Die denkt een onprettige avond te beleven. Maarrr …………   bij zet 25. maakt zwart een fout.

  PaulZsc2

25. ….  Tc4!  en zwart handhaaft zijn voordeel. Hij gaat een pion winnen! Maar Jaron Rosegg speelt   25. … Td3? Die Toren doet daar veel minder dan op de c-lijn, waar hij nu voorlopig ook niet meer naar kan terugkeren!  Met 26. a5 is een wit pionverlies van de baan, en daarna 27. Tc1! en wit heeft genoeg voor gelijk spel.  27. …  Lxb4? 28. Tab1! La3 (wat anders?) 29. Tc7  (let op g7!) Ook na Paul’s  26. b5 heeft zwart niet zoveel meer.  26. …. Lf6 

  PaulZsc3

Na 27. Lxf6 is wit in ieder geval verlost van de kracht van dat zwarte  loperpaar. Dat zal nog een gevecht worden maar remise hoort nu echt toch wel weer tot de mogelijkheden.  Maar Paul wordt overvallen door iets wat hem niet vaak overkomt: een moment van vreselijke schaakblindheid:  27.   Le5 ????  Txf3 !!!! en wit gaf op. Ik vind het wel een fout die enige logica herbergt:  hadden we niet van Nimzowitsch geleerd dat je zo’n vrijpion moet afstoppen, met een stuk op het veld ervoor?   Want als die dingen gaan lopen …!!!!  En ach na 27. Txf3 kun je toch altijd even met die loper alsnog op f6 slaan? Oh shit, de toren op f3 dekt dan even veld f6! Dus na 27. ….Lxf6 volgt gewoon Txf6 en dan ben je een stuk kwijt.

Koen speelde een BenOni. Zet 8 begreep ik niet erg:

  KoenZsc1

8. ….  Le7??  Dit past toch niet in het schema? Waarom deden we dan g6? Probeert Koen hier eens iets anders? Of is hij bang  dat er iets met dat paard op h5 gebeurt? Na 9. Le2 moet dat dan terug van weggeweest, naar f6, en dat doe je niet graag. Een beetje als ongelijk bekennen.  OK, nu kan dan wel het paard naar g7, maar ja daar is het fianchetto toch niet voor uitgevonden?  Vanaf nu staat hij dus constant een tikje minder. En zijn tegenstander speelt rustig en degelijk.  Koen probeert, zoals het hoort in zo’n opening, op de koningsvleugel aan te vallen  (f7-f5-f4) , maar dat laat wit rustig vastlopen en die gaat wat initiatief nemen op de damevleugel. Ook zoals het hoort.  Alsmaar rustig en degelijk. En zwart kan niet meer doen, dan wat verdedigend schuiven, in afwachting van wat ooit wel zal gebeuren. Wat ertoe leidt dat rond zet 29 wit echt veel beter staat.

  KoenZsc2

30. Pc6!  Altijd lastig, een paard in je achtertuintje. Je weet nooit wat dat daar gaat staan opvreten of vernielen. Koen gaat over tot een wanhoopsactie: hij wil dat beest daar echt niet en offert dan maar een kwaliteit 30 …  Txc6 . Maar dat helpt niet. Rustig en degelijk schuift wit verder. Koen krijgt geen enkele kans. Zijn kracht -tactische grappenmakerij- ,  daar krijgt hij vanavond de gelegenheid niet voor. Het eindspel dan, met beide partijen  vier verbonden pionnen op de koningsvleugel, met P+L tegen T+T ? Zoiets kan toch nog wel eens ingewikkeld worden!?  Maar Koen heeft zoveel tijd nodig gehad om een beetje overeind te blijven, het gaat niet lukken in tijdnood ook nog in een lastig eindspel te overleven.

  KoenZsc3

Het leidt bij zet 41 tot bovenstaande stelling.  Hij wordt weggeblazen in dat eindspel. Helaas kan ik daar niks meer over schrijven omdat Koen z’n notatie in de tijdnood niet meer correct blijft. En zijn tegenstander weigerde me zijn notatiebiljet te laten benutten.   Jammer. Hoe hij dat eindspel aanpakte, was best nog wel leerzaam geweest voor sommigen van ons (van hen?).

Dus helaas verloren. ‘Slechts’ met 3,5 – 4,5. Maar eigenlijk toch wel een beetje kansloos. Terug met beide benen op de grond! Maar van het verliezen moet je leren.

Dezer dagen met Sinte Maarten, Sinterklaas, Kerst zeker volop Verkade-produkten in huis gehaald.  En we werden ook nog getracteerd op een leerzame portie Allerhande door de Zaankanters van ZSC.

Zaandam dus toch even volop positief  in onze aandacht. Nu maar hopen dat het straks met die intocht van die rare Spanjaard een beetje goed afloopt.

Nog een paar beloofde highlights:

Jacob Wiersma- Frank de Geus

  FrankZsc1

19. Dg5  Wit staat een stuk achter, wit staat verloren. Maar hij probeert nog maar wat. Z’n matdreiging op g7 is natuurlijk gemakkelijk op te heffen met 19. ….. Pe8! (g6 kan niet) Waarom doet Frank dat niet?  Hij gaat nu heel lang nadenken!  Zag hij spoken, of wolven en beren op de weg, of wilde hij er vanavond iets heel moois van maken. Opdat het bij de highlights op de website zou komen? Nou dat lukt!    19. ……  Pb3+  (leuk, maar klopt het helemaal?) 20. Kb2  en weer verzonk Frank in diep gepeins. Nog steeds zou ….  Pe8 kunnen.  Maar hij gaat door op de ingeslagen weg.   20. Dxc3+

  FrankZsc2

Nu 21. Kxa2?   Ik stond er handenwringend naast en dacht dat er voor wit toch minstens remise inzat.  Zoiets geloof je toch niet? Want 21….. Pe8 kan nu niet, wegens 22. Pe7+ en Pxc8. Dacht ik. Maar thuis bleek dat onjuist. Zwart kan nu wel het mat bij zich afwenden, namelijk met  21. … g6 (nu wel) en staat dan wel nog steeds -bij gelijk materiaal- toch aanmerkelijk beter, maar het wordt dan toch nog flink lastiger, en Frank heeft inmiddels een flink deel van zijn grote tijdvoorsprong opgesnoept.

Maar nu ziet ook Jacob spoken, want hij pakt niet! Hij speelt 21. Ka3 ??

 FrankZsc3

21. ….  Pc1+  prachtig!   En nu gaat het hard, in alle opzichten. Frank speelt nu alles à tempo.   22. Ka4  b5+  23. Lxb5 (de enige) axb5+ 24 Kxb5 (de enige) 

  FrankZsc4

24. … Db2+ en mat op de volgende zet.

Martin Zwaneveld – René Kanninga

Enkele voorbeelden van de kansencaroussel:

  MartinZsc2

Zwart speelt 23. … Le6? met bijna gelijke stand. Maar 23. … Dh3!! wint.  24. exd5 Dxh2+  25. Kf1  Te8 ! (met de dreiging Tee2) Ook 26. Dg1 kan wit niet meer redden, na 26. …. Dxh3+ dreigt altijd mat in ten hoogste drie.

Nog zo’n tafereel, zelfde acteurs, na zet  34. Te1

  MartinZsc3

zwart speelt  34. … Txh2 ?? 

Maar zwart wint na 34. …  Dc5+ !!  35. Kh1  Df2!  36. Dc7+  Td7! en de loper op f3 gaat verloren.

Maar na het gespeelde 34. …. Txh2??  zou wit moeten kunnen winnen na 35. Da7+  Kd6 36. e5+ fxe5  37. De3! 

Hier wil ik het maar even bij laten.

 

Ik weet dat ik nog even zou moeten kijken naar onze internisten: Ab-Mathijs

  2S7A4387WEB

en Peter-Herman.

  2S7A4388WEB

Maar daar heb ik nu even geen tijd meer voor.  Misschien ergens in de komende dagen.

Eindcorrectie moet nog plaatsvinden.

 

 

12-11-2018	Aris de Heer N1			–	Z.S.C. Saende N1			3½ – 4½
1	8529532	Ron de Vink	1890	–	5967005	Peter Roggeveen	1904	½-½
2	7185981	Bert Kuijer	1816	–	7232819	Lourens van Veelen	1869	0-1
3	7366095	Jos Lohmann	1849	–	7962614	Frans Rappange	1817	½-½
4	6808131	Paul Verkooijen	1768	–	6234701	Jaron Rosegg	1811	0-1
5	7887220	Koen van Lankveld	1748	–	7466756	Dirk-Willem Swart	1749	0-1
6	7826654	Martin Zwaneveld	1654	–	8622768	René Kanninga	1690	½-½
7	7803114	Frank de Geus	1677	–	8350683	Jacob Wiersma	1399	1-0
8	7268195	Gerrit van Dok	1588	–	8512108	Àhmet Bozkurt	1392	1-0
			1748				1703