Niet veel super-opzienbarends vanavond. Hoewel …  toch wel opzienbarends. Bijvoorbeeld het hardnekkige verdedigen van Gerrit tegen Ron. 

En van Paul tegen Bert (wit) vond ik de opening interessant. Bert speelde tegen Paul’s koningsfianchetto een Pirc  (KoningsIndisch zonder c4) wat me verraste, en speelde f3 en g4 wat me plezier deed (scherp), maar rocheerde kort , wat me teleurstelde (minder scherp i.v.m. naderende pionnenstorm). Het werd al met al wel een echte schaakstelling.  Je zou niet zeggen dat hier amateurs aan het werk waren. Paul koos voor de tegenactie in het centrum met c5,  wat ik zelf ooit na enkele onprettige ervaringen in m’n repertoire verving door toch maar e5, en ook in de database  en bij Dr K  blijkt een sterke voorkeur voor e5.

  6Bert1

De machine vindt dat wit nu na 10. a4 (wat) beter staat.  Het apparaat vraagt zich af of Bert’s 10. g4 niet wat te vroeg is. Stand dan gelijk. Ik denk i.v.m. de korte witte rochade en omdat het centrum nog niet vast ligt. Maar natuurlijk wel leuk om naar te kijken. En het doet een beroep op de kwaliteit van je tegenstander. 10. .. c4 (?)   Zo’n damepion-stelling  speelde Paul twee keer tegen me in een Colle. Met weinig succes. Het lijkt heel wat, maar je hebt er voorlopig weinig aan.  11. Lc2 en nu volgt alsnog 11. .. e5, waarop Bert besluit tot 12. Pg3 (12. d5!?)

6Bert2

En dit is een kritieke stelling. Ik vond Paul’s antwoord 12. …  d5  logisch en sterk. Tot mijn verbazing  reageert K. echter met 12. …..  exd4 13. Ld4  en accepteert gewoon dat die pion op d6 een slapjurk blijft. Ik denk dat dat schaakprogramma maar eens goed schaakboek moet kopen.

6Bert3

Bert had zich kennelijk voorgenomen er vanavond eens lekker tegenaan te gaan en met gevaar voor eigen (konings)leven volgt 13. g5!? Heerlijk! Na allerlei te verwachten ruiltransacties  zou ik met zwart toch ongerust geworden zijn: Wie a zegt moet ook b zeggen. En ja hoor  17. f5! 

  6Bert4

Het ergste zal nu toch wel zijn dat f6 dreigt. En dan speelt zwart in feite voorlopig met een loper minder. Ik keek stiekem naar het gezicht van Paul. Dat verraadde:   n i e t s .  Het vervelende is dat 17. .. f6 niet kan omdat dan 18. fxg6 mogelijk is, en de loper op e4 zorgt voor rugdekking. Hier dacht ik al dat Paul totaal verloren stond. Doch …..  dat vindt K. helemaal niet. Die laat het allemaal gewoon gebeuren  17. .. Db6 !?  (dubbele aanval op pion d4)  18. Tf2!  ( slaan op d4 (Lxd4) faalt op 19.Pxc4!) Pd6  19. f6 Lh8   En K. heeft er kennelijk alle vertrouwen in dat die zielige crisisloper op h8 ooit wel weer betere tijden gaat kennen. Wit staat slechts een beetje beter volgens hem.  (Ik denk dat het schaakprogramma maar 2 schaakboekjes moet gaan kopen.)  Paul speelt met een stalen gezicht iets dergelijks 17. …  Pd6  18. f6  Lh8  19. Lf4 

  6Bert5

Ik ging vast mijn kamera tevoorschijn halen, want dit kon toch echt niet lang meer duren. En opnieuw suggereert K. :  ….   Db6  Maar wel met intussen nog wat beterderder  spel voor wit (+ 0.50) Maar aanschouw die prachtige witte lopers, die armzalige zwarte loper, die penning van het zwarte paard op d6, dat zwarte gebrek aan ruimte en …  huiver!  Paul’s tronie verraadt nog steeds niets. 19. …. Pxe4? Na 20. Pdxe4! dringen de witte stukken de zwarte stelling verder binnen.  Maar heel verleidelijk is natuurlijk   20. Lxb8 kwaliteitswinst!!

  6Bert6

Maar dat is toch fout ???   Als zwart nu 20. …  Pxg5 speelt, heeft hij een pion voor de kwaliteit terug, maar wat veel belangrijker is, die witte pion op f6 is dan niet meer te handhaven  en die zielige zwarte loper, voor straf in de hoek gezet, blijkt slecht schijndood en komt weer geheel tot leven.  En ook 20. …. Pxd2 biedt mooie vooruitzichten. Twee stukken voor een toren. Maar achter Paul’s pokerface is intussen kennelijk toch te veel gaande. 20. …. Pxg3????    Paul: “Zelf onnodig verloren, ik pakte met mijn paard op g3 het verkeerde stuk. Zag niet dat hij met zijn loper weer terug kon nemen. Foutje.   ”Brrrr.    ‘Foutje, bedankt.’     21. Lxg3 en zwart kan hier opgeven. Hij deed het drie zetten later. Toch interessant potje. Bert speelt ondernemend, is iets te gulzig, maar zwijnt.

Ron-Gerrit

Ron is tegenwoordig verzot op Engels en Koningsfianchetto’s.  Ik heb niet zo veel verstand van schaken als Ron, maar als je het mij vraagt vind ik de opstelling die Ron daaruit laat ontstaan met c4, d3, e4 maar weinig inspirerend.

  6Ron1

9. … b5! Het duurt hierna dan ook vijf zetten  voordat wit wat vooruitzichten krijgt. (Omdat zwart eventjes een beetje meewerkt.)

  6Ron2

14. Dc8  Valt de pion op h3 aan. (Beter was 14. bxc4 zegt K.)  Dus, logisch:  15 . Kh2  (maar direct 15. c5 is misschien actiever en iets sterker. De dekking van e5 wordt direct ondermijnd!)  15. … Le6  16. c5!

  6Ron3

Er gaan nu toch problemen komen voor zwart.  16. ..  dxc5  en als wit nu moedig verder gaat met 17. Pxe5 en spoedig f4  krijgt hij het type stelling waar hij van houdt! Die centrumpionnen. Die torenlijn. En zijn koningsloper wordt ook ineens heel wat sterker. Dat gaat een aanval worden. Maar wit speelt rustig  17. bxc5 en blijkt dan na … Pbd7 nog steeds weinig te hebben. Sterker nog, na 2 wat minder effectieve zetten  (19. Pa2  en 20 Pg5) heeft hij zelfs niks.

  6Ron4

Meester K. geeft hier 20. … Pc7!! Met licht voordeel voor zwart  En na 20. ..  Lxg5 (gespeeld) totaal gelijke stelling. 21. Lxg5 waarna zwart het best 21. .. f6 had kunnen spelen. Maar 21. .. f5 is te moedig. (Is Gerrit een keer moedig, is het weer niet goed!)  Ik denk omdat nu ineens de tot nu toe de machteloze witte loper op g2 sterk wordt.  22. exf5 Lxf5 23. g4 (de betere schakers schijnen vanavond een voorkeur voor g4 te hebben.)

  6Ron5

Wit kan er nu tegenaan:  ‘gaan met die banaan!’  Maar Gerrit laat zich niet zomaar plat walsen. Na ook wat klein gehannes van Ron staat de volgende leuke stelling op het bord:

  6Ron6

Ron dacht, en ik dacht, en wrsch. zelfs Gerrit dacht:  ‘Geef mij maar wit! Eerst maar even een pionnetje winnen. ‘ En laat dat nu juist niet goed zijn. Komodo geeft als beste voortzetting:  27.Txb8 Dxb8 28.fxe5 Pd5 29.Lxd5+ cxd5 30.Pc3   met vrijwel gelijke stelling!!

Maar iedereen zou hier natuurlijk net als Ron ook spelen:  27. Dxc4 +  en 27. … Kh8 28. Txb8 en na Dxb8! zou de volgende schitterende stelling op het bord staan met schitterende mogelijke voortzettingen,   ( ‘Fire on the board’ zou Sjirov schrijven) waarvan ik iets (alles kan niet) wil laten zien omdat ik het allemaal zo schitterend vind:

  6Ron7

Ik suggereer dat in ieder geval Ron en Gerrit dit nu likkebaardend op een bord gaan zetten. Wat wij eenvoudige stervelingen allemaal niet zien, maar grootmeesters vaak wel. Bijv.  Sjirov in  zijn betere dagen! Beemsterlingen, ook jullie stellingen zijn geschikt voor een boekje:  ”Fire on the Beemster board!”    28…Dxb8!!

29.fxe5 29…Pxg4+! 30.hxg4 Pxe5! 31.dxe5 Dxe5+ 32.Kh3 Dxg5 met betere stelling voor zwart, na een pionoffer en twee stukoffers!   (en na 31.Kg1 Pxg4 en na  31.Kh3 Pf3 en 31.Kg3 Pd3+  wit gaat eraf!)

29.dxe5 Pd5 30.Lxd5 cxd5 31.Dxd5 Db2+ 32.Dg2 (32.Kg3 Tb8) 32…Dd4 en geloof het of niet, zwart staat veel beter!! 33.e6 Pxc5 34.e7 Te8  en (het lijkt  erg op wat de heren zelf later op het bord smijten) veel betere stelling voor …..   zwart!

29.Lxc6 Db2+ 30.Lg2 exf4 met vele dreigingen! O.a.: 31.Lxf4 31…Pxg4+  (31.Lxf6 f3 32.Df1 Txf6)

Maar al dit moois komt helemaal niet aan de orde want Gerrit speelt 

   6Ron8

28. Pxb8  Het lijkt logisch, omdat c6 nu gedekt blijkt. Maar uit voorafgaande analyse moge gebleken zijn dat de dame toch op b8 veel actiever staat dan op c8! Daardoor wordt een paardoffer op e5 interessant en de dame kan dan ook via de b-lijn zich met de witte koning kan gaan bemoeien.   29.dxe5 Pxg4+? alweer moedig (of ten onrechte wanhoop?) , maar niet goed (dit had tot winst voor wit moeten leiden!), en ook niet nodig.  Want 29…Pd5! 30.Lxd5 cxd5 31.Dxd5 h6! 32.Lh4 Txf4 met absoluut gelijke stelling 30.hxg4 Dxg4 31.e6   31.Lh3! is ook goed, maar niet beter (wat ik ter plekke dacht) 31…h6 wit staat gewonnen

  6Ron9

32.e7?? gooit alles weg     32.Lh3! Dh5 33.Le7 Te8 34.Ld6  !!  en wit wint

Maar nu veert Gerrit op! Op zoiets zat hij te wachten. Zijn voortzetting is niet moeilijk te vinden, maar hij doet het wel perfect! 32…Dh5+! 33.Kg3 (33.Kg1 Te8 34.Lxh6 gxh6 35.Dd4+ Kg8 en na een spoedig Txe7 heeft wit zo ook niets meer) 33…Te8

  6Ron10

Zoekplaatje. Wat doet wit nu met zijn loper op g5 ??  Als je die niet kwijt wil, wordt het remise door herhaling van zetten 34.Lf3 Dg6 35.Le4 Dh5  remise. Alleen Gerrit kan zo glunderen als ik hem nu weer eens zag doen! Terecht!

Peter weet waarschijnlijk niet dat hij (nou ja, samen met Frank) een echte, correcte opening speelde, een belangrijke variant van de Spaanse opening. 1. e4 e5 2.Pf3 Pc6  3.Lb5 a6! 4. La4 Pf6 5. 0-0 Lc5

  6Herman1

6. c3!  Hoewel het slaan van de pion op e4 er verleidelijk uitziet, en vaak ook mogelijk is (‘Open  Spaans’) is het hier niet echt aan te bevelen. Gebruikelijk is hier 6. … b5 7. Lb3 d6   6. .. Pxe4? 7. De2 (d4!?)

6Herman2

Tot hier staat alles ook nog in de openingenboekjes! In de database vond ik één partij,  Budapest 2007, met deze stelling. Zwart speelde hier 7. ..  f5 en verloor.

Mijn schaakmesjien kiest hier eieren voor zijn geld en slaat op f2:       7…Lxf2+ (7. .. Pxf2? 8. d4!) 8.Kh1 d5 9.d3 Pg3+ 10.hxg3 Lxg3; 7…d5 8.Pxe5!  Ik leerde vroeger uit één van de talloze schaakboeken van de Nederlandse wereldkampioen Dr Max Euwe, dat ruilen van 2 actieve lichte stukken tegen een nog niet zo actieve toren en een pion op f2 (of f7) niet zo goed is. Maar Komodo ziet kennelijk niets beters.

Herman speelt 7. ..  Pg5???. En tegen een matador als Frank is het dan eigenlijk wel al over en uit! Herman denkt meestal (extreem) lang na, maar hier dus komt hij één zet diepte tekort.   8. Pxg5 Dxg5 9. d4! Met dubbele aanval,  op de dame en op de loper, en dat kost dus een stuk.  Korte tijd later kan Frank in één zet mat geven, maar laat – vriendelijk mens als hij is, zwart zijn verkeerde zet terugnemen.

Ik vind wel wat Herman verder speelt er best goed uitzien.

  6Herman3

Ik weet niet hoeveel Frank verder heeft voorgezegd, maar dit is wel een echte schaakstelling! Zwart heeft mooie centrumpionnen, bezet de torenlijnen, de lichte stukken staan er ook goed bij. Niks mis mee. Maar ja, wel een stuk achter!! En dat is te veel. Dat laat een schaaktalent als Frank zich natuurlijk niet meer afnemen.

Herman denkt, en denkt. Maar geeft aan het eind van de avond toch maar op.

Ab (wit)  praktiseert ten Peter natuurlijk weer zijn geliefde dubbelfianchetto.

  6Peter2

Bereikt  (dus) niet veel. En door goed en logisch spel komt zwart al gauw beter te staan.

6Peter1

Wit heeft niet gerocheerd, en dat gaat misschien zelfs helemaal niet meer lukken. De zwarte stukken staan op de koningsvleugel elkaar voorlopig in de weg. De witte koningsloper kijkt uit op beton! Zwart heeft meer ruimte. Ik bedoel maar ….

Maar hoe nu verder? .  Peter speelt 13. …. Tb8  die ik niet goed begrijp. Waarschijnlijk wil hij met b6-b5 zijn damevleugel aan de gang zetten. Wat nu nog niet heel veel effect zal hebben.  Eigenlijk zijn bijna alle plannetjes wel goed.  Dame naar c7 of e7 om de torens te kunnen ‘verbinden’. Of eerst  13. ..  h6 om grapjes met g4-g5 er even uit te halen. Of eerst …. Tc8  Na 13 … Tb8  geeft Ab tegengas met 14. b3-b4 waarna zwart het beste verder kan gaan met de zetten die hiervoor al werden genoemd: Tc8, of De7, of Dc7, of h6. Nu trekt Peter een verkeerd plan 14. … Ld3? Het lijkt leuk zo’n loper stevig midden in de vijandelijke stelling, maar eigenlijk doet hij er niet zoveel, en erger: hij kan gemakkelijk worden aangevallen. 15. Pf4! c4  16. Lf1 (h4!?) Lxf1 17. Kxf1   Langzaam begin wit nu het initiatief over te nemen.  17. .. a5 18. h4!! Het valt niet mee voor zwart om verder te komen met zijn actie op de damevleugel, maar wit stoomt nu wel voorwaarts  op de koningsvleugel.

6Peter3

Wit gaat ooit met Pge2 , Peg3 en verdere ondersteuning van de aanvallende pionnen door Dame en/of Toren de witte aanval voortzetten. Peter probeert het wel te neutraliseren met een paardoffer op e3, en een aktie op de dame vleugel, maar redt het niet meer. Na g4-g5 moet het paard dat pion d5 dekte weg, en valt pion d5 ook nog, en dan is het wel bekeken.

  6Peter4

Na zet 30 staakt Peter de strijd. Peter speelde de opening goed, had een mooie stelling, maar wist toen niet zo goed meer hoe het verder kon.

Na een moeizame opening vindt Ab wel het betere aanvalsplan en voert dat effectief uit.

Eindcorrectie moet nog plaatsvinden!

 

Correctie  :  Sorry.  Ik heb diagram 4MartinRon7 vervangen! 

Vier partijen vanavond. Er waren twee spannende aanvalspartijtjes bij. Die andere twee wat minder enerverend.  Komt goed uit , want van de week heb ik wegens van alles niet veel tijd voor mijn verhaaltje.

Minder spannend. Dat was dus Paul-Peter. Want Paul stond na acht zetten al beter, en na 15 zetten op winst t.g.v. een blunder van Peter. Met een simpel vorkje won Paul een toren.

  4PeterPaul1

Wit staat al beter wegens die achtergebleven pion op d6. Wit kan verder gaan met het bezetten van die  half open d-lijn met zijn zware stukken en dan zal die d-pion wel een keer verloren gaan. Zwarts kleine compensatie is zijn loperpaar in ‘open’ stelling. Zwart speelt f5???? . Wat een toren verliest. Te simpel om het hier te hoeven toelichten. Daarna kan Paul zijn sloffen aantrekken om het af te maken.

Bij Ab tegen Herman gebeurde er ook zoiets. Herman speelde de opening best netjes. Maar bij zet 9 laat hij een paard zonder doel voorwaarts springen en bij zet 10. laat hij het om onduidelijk redenen instaan. Waarschijnlijk om zijn tegenstander te treiteren pakt Ab dat paard niet simpelweg, wellicht met de gedachte dat dat paard toch niet kan wegdraven.

Dat is niet helemaal juist.  Aanschouw met vreugde het volgende leuke schaakprobleempje van eigen bodem: Herman speelt 12. Df3?

  4HermanAb2

Waarna Ab dan toch maar het edele dier op g5 slaat. Maar voor het beest had er intussen ontsnapping ingezeten  met 12. Pe6!! Want op 12. ….fxe6 volgt Dxg6 met schaak en daarna pakt wit zelf een zwarte knol, op h5. Tenzij zwart vlucht met 13. …. Kd7 want dan volgt 14. Dxe6 mat! Dus moet zwart hier spelen 12. …  Pxg3  waarna 13. Pxd8  Kxd8 14. fxg3 volgt, waarna wit (!!)  iets beter staat!

Maar  na het werkelijk gespeelde 12. Df3 hxg5 staat zwart gewoon een stuk voor. Nu ontpopt Ab zich in zulke omstandigheden meestal als een Verstappen achter het schaakbord, en wil dan ook nog wel eens in een crash verzeilen, maar dat valt nu mee. En Herman is erg goed in het onnodig verliezen van zelfrespect, en ten gevolge daarvan kijkt hij niet erg gemotiveerd meer naar zijn stukken en laat zich aldus ook nog een dame ontfutselen middels een paardvorkje.  Dus na 20 zetten uit!

Heel feestelijk waren de partijen van Martin en Bert.

Martin moest met wit tegen Ron’s Najdorf optornen. Martin ventileerde opgewekt dat hij zijn zetten echt zelf verzonnen had.

  4MartinRon1

7. Pde2  Wat niet wegneemt dat Powerbook deze als meest gespeeld aangeeft, en Komodo hem waardeert als (gedeeld) de beste. En na 7. … h6  8. 0-0 Le7 gaat wit er vrolijk tegenaan met 9. f4 en nog sterker  na 9. … Pc6 speelt hij 10. f5

  4MArtinRon2

Nog niet veel aan de hand. Ik dacht hier: ‘Zo, en nu 10. … d5, en dan staat zwart prima.’ En dat deed Ron dan ook.  Maar Komodo vindt dat helemaal niet goed. (10…Pb4!? 11.Lc4 b5 12.Lb3 0–0 13.a3 Pc6 14.Pg3=) En voorspelt een dwingende variant met actief spel van wit!  (11.Pxd5 Pxd5 12.exd5 Dxd5 13.Pc3 Dd4+ 14.Kh1 Pb4 15.De2 Pd5 16.Pxd5 Dxd5 17.Le4 Dd6 18.Td1 Dc7 19.Df3)  Maar dat was wat te hoog gegrepen voor ons allemaal.  Martin speelde 11. Pg3, met ongeveer gelijk spel. 11. ….  Pb4! Waarna wit in de gordijnen vliegt: 12. Ph5. Goed? Of te voorbarig? In ieder geval actief! Zoals we van MZ gewend zijn.

  4MArtinRon3

En toen verzonk Ron in gepeins. To dee four or not to dee four? Rochade ?? Hij neemt het zekere voor het onzekere en ruilt eerst dat paard maar af 12. ……  Pxh5. Dat schijnt niet de beste te zijn. (12…d4! 13.Lc4? (13.Pxf6+ Lxf6 14.Pe2) 13…0–0 (13…dxc3)) 13. Dxh5 d4 Nu dan maar! Maar ook nu ziet Dr K het niet zo zitten. Wat is dat spel toch moeilijk. Ik had dat absoluut ook zonder aarzeling gespeeld. Waarom niet? Nou daar hebben bij ons op de club geen computer bij nodig, want dat toont ene Martin zelf wel even aan:  14.Lc4 0–0 15.Pd5 Pxd5 16.Lxd5

  4MArtinRon4

Tb8?? [16…Lg5 17.h4; 16…Db6 17.Tf3] Doordat de witte koningsloper tijd kreeg voor een veel mooier veld, en de witte toren klaar staat om zijn vriendjes te helpen, moet zwart wel vrezen voor geintjes op de koningsvleugel. Ik denk dat niet alleen ik, en Martin,maar ook Ron in deze stelling zwaar aan het rekenen sloeg over de vooruitzichten van het zeer lokkende loperoffer:  17. Lxh6 !!!??? Ron zag tenslotte geen grote problemen en speelde 16. … Tb8. Die begreep ik niet. ‘Wat doe je op Lxh6?’ siste ik bij de borrelnootjes. ‘Die sla ik eraf!’ sprak hij gedecideerd. Ik trok het gezicht van een ernstige twijfelaar. ‘Maar … dan zit er ook nog Tf3 in.’ Maar hij moest snel naar zijn bord terug. Martin speelde 17. Lxh6!!  Hoera. Het uur van de waarheid ging aanbreken!  Leuk!

Bij het invoeren van deze partij op mijn computer had ik per ongeluk  – doe ik nooit bewust-  in mijn programma aangevinkt  ‘trainer kijkt mee’. Na 16. … Tab8  verscheen er tot mijn verbijstering een groot vak wit, met daarin een mededeling : “Tab8 ? Eddy, deze zet van je is waardeloos!” en wegens enorm succes deed ik een stapje terug en probeerde het nog eens en ja hoor : “Eddy, je bent een gevaarlijke speler! Vooral voor jezelf!”.  En daarna nog een keer: “Eddy, deze zet gaat je een zware hoofdpijn bezorgen.”   Ik speel deze mededelingen graag door aan iemand met een andere naam.

Maar Ron twijfelde geen moment en sloeg  17. ….  gxh6. Zal nu wel moeten, want andere zetten zijn ook niets.

  4MArtinRon5

Martin is vanavond in vorm. Alles gaat voorlopig zoals het hoort te gaan : 18. Dg6+ !!  Ik herinner me dat ik vaak in vluggertjes over deze  mogelijkheid heen keek. Zwart mag de dame niet slaan wegens schaak! Kh8 19. Dxh6+ Kg8  20. Tf3  ( 20. f6 zou ook heel goed zijn, veel scheelt het niet. Mat of materiaalverlies is op beide manieren onafwendbaar.)

  4MArtinRon6

Dit is natuurlijk helemaal uit. Maar Ron vond toch nog iets. 20. … Lh4  “Verhip”dacht ik, “had hij toch nog gelijk dat dat loperoffer niet doorsloeg?” 21. Th3 Dit is weliswaar niet de allerbeste  (21. Taf1), maar nog steeds oorverdovend sterk.

  4MartinRon7

Direct winnend is nu een zet waar denk ik iedereen overheen keek: 22. Tg3!!

Maar die ziet Martin niet. Het is de enige (kleine) onnauwkeurigheid in zijn winstvoering. 22. Dxh4 Dxh4  23. Txh4 Kg7 Ron ziet nog steeds kans om te knokken. En stukje bij beetje raakt Martin zijn riante voorsprong kwijt. (  25. Th3?  26. Tg3?  27. Lxc6?) Hij moet nu toelaten dat de zwarte koning in veiliger haven verzeilt. Bij zet 30 heeft wit nog wel 2 pionnen meer, maar winst wordt toch al lastiger. Hoe is het mogelijk!? Vliegt die drommelse vink toch nog weg?

  4MartinRon8

30. .. Tb6? (Th8! Voorkomt de volgende zet)  en nu krijgt wit toch weer de wind in de zeilen.  31. h4! a5  32. h5 enz. , en zwart is kansloos tegen de oprukkende witte pionnen. En dat eindigt aldus:

  4MartinRon9

36. .. Txh6  (wat anders?) 37. g7 ! en zwart geeft terecht op   (wegens 37. …  Thg6 38 d8D  Txg8  39. Txg8 en zwart blijft een volle toren achter.

Eén overmoedigheid van Ron werd hem fataal, tegen een Martin in vorm. Die toch dat loperoffer maar durfde te brengen dat Ron inderdaad onderschat had, maar wat Martin ondanks een kleine hapering,  bekwaam tot winst voerde. En een leuke partij om te mogen volgen.

 

Niet alleen Martin was in een aanvalslustige bui. Ook Bert (met zwart). En Gerrit was  het slachtoffer. Omdat die al op de 6^e zet meende zich tegen B’s KoningsIndisch, een mysterieus tempoverlies te kunnen veroorloven  (Lf1-d3, Ld3-e2), stond Bert al gelijk gelijk, en na de 9^e zet al een klein beetje beter. En na een al even mysterieus nieuw tempoverlies (9. Pd2-b3 13. Pb3-d4 14. Pd4-b3) flink wat beter. En ondanks een paar kleine ups en downs bleef dat – vlg. K.- ook zo. Aanschouw het ruimtelijk overwicht van zwart en de krakemikkige positie van de witte dameloper.

   4GerritBert1

Na zet 20 …. Lg4! denkt Gerrit waarschijnlijk dat stukkenruil tegen een sterker geachte tegenstander nooit kwaad kan.  Maar Komodo vindt dat helemaal niet. Die vindt ook een zwarte merrie op g4 best ‘een lekker stuk’, en adviseert dus hier  21. h3! Om dat te voorkomen.  Maar wit speelt 21. Lxg4 en gaat na Pxg4 behoorlijk last krijgen van die knol. Want na alsnog 22. h3 zou Pge5 best iets leuks hebben, maar Bert doet het nog heel veel sterker:

  4GerritBert2

22. ….   h4 !!!  Een mooie zet. Wit is direct in moeilijkheden.   23. hxg4 Komodo vindt 23. Pf1 Pge5 dan nog het beste.  Maar ook niet voldoende om de problemen echt op te lossen. Maar Gerrit speelt 23. hxg4 hxg3 en het onweer pakt zich samen boven zijn bord. 24. Tf1 ? Vele zetten later blijkt dat die toren alleen maar in de weg staat  als de witte koning zou willen vluchten. Bert speelt hierna ijzersterk. Als een professional.

  4GerritBert3

24. …  Pe5!  25. Pxe5 gxf2+  !! mooi tussenzetje  26. Dxf2 Lxe5

Waarom vindt K. dit nu veel en veel beter voor zwart? Ik verzin maar wat:

OK, de pionnenstelling van zwart is beter dan de witte. Maar vooral : -de zwarte torens staan er beter bij  en last but not least – de zwarte loper is 10x sterker dan de witte. Zwart moet alleen even op goed op die pion f7 blijven passen. Dat wel. 27 Ld2 Dat schiet natuurlijk ook niet op, maar ja wat moet je? Zo kan die op a1 verkommerende toren misschien ooit ook nog eens wat. En heel  misschien kan die loper via e1 nog eens wat nuttigs doen. En nu had zwart het snelst kunnen winnen met direct 27. … Lh2+ , maar dat is eigenlijk niet zo belangrijk, want zwarts volgende zet is natuurlijk ook heel goed. Het systeem is in ieder geval waterdicht.  27. … Lg3+ 28. De2 want die loper op d2 moet gedekt blijven. Maar nu is zwart ook even bevrijd van die dubbele aanval op f7.  28. … Kg7!  Om een toren naar h8 te kunnen dirigeren. 

Achteraf is het gemakkelijk praten. Maar achter het bord is alles heel spannend. En mooi om te zien gebeuren. Is dit echt het dodelijke plan? Een plan dat in grote lijnen al bij zet 22 werd bedacht! Ter plekke pijnig je je hersens, en denkt: Heeft zwart het allemaal goed getaxeerd, en is dit een dodelijke aanval? Of is er nog een miraculeuze ontsnapping voor wit mogelijk?

  4GerritBert5

 

32. Le1 Begrijpelijk. Proberen die zwarte loper wat aan kracht te laten inboeten.  Maar het is lang niet de beste, maar dat geeft niet: niets is meer goed. Het spel van Bert is nu al zo’n halve avond zo verschrikkelijk exact. Daar valt niet meer tegen op te boksen. 29. … Lh2+  30. Kh1 Th8!  31. Dc4 wanhoop.

  4GerritBert6

En nu de eenvoudige maar toch beeldschone slotcombinatie: Lf4 schaak !!  32.Kg1 Lxe3+ 33.Lf2 (33. Tf2 Df4! )33…Dh2#

Wat een gave partij van Bert! Gerrit doet maar weinig heel erg fout, maar verliest eigenlijk rechtstreeks vanuit de opening. Tempoverliezen, en mede daardoor een slechte loper. Meer is niet nodig voor Bert in vorm.

 

 

Ik kreeg schaakles afgelopen maandag, 2 oktober.  Ik zat er –bleek bij de analyse achteraf- bij twee en een halve partij voortdurend naast. Ik bedoel niet op een stoel, maar dat ik er weer eens niets van begrepen had.

Eerst waar ik nog niet te dom voor was:

Ab-Ron

Ron blijft verzot op zijn passieve drierijensysteem. Daar lust Ron wel pap van. Die bezette gelijk zelf het centrum stevig met pionnen, ontwikkelde al zijn stukken, bezette  een halfopen lijn met zwaar materiaal, en duwde die pionnen op het goede moment voorwaarts. Dat is de manier waarop je zoiets moet behandelen.

Na zet 13 was Ab al volkomen kansloos.

3AbRon1

13.Pf3? (13.exd4 exd4 14.c4 is nog iets, maar wit zit zowiezo al flink in de zorgen. Wat doen die opgesloten stukken dan nog? ) 13…dxe3 14.fxe3 Pf5!  en wit verliest hierna een kwaliteit en een pion. (Omdat Dd2 om e3 te dekken niet kan, omdat dan Lh6 volgt.

Wit spartelt nog wat door, maar is tegen dat zware materiaal op de centrumlijnen niet opgewassen. Dat blijkt helder uit een simpel combinatietje in het slot:

  3AbRon2

25.Td2 Lxf3 26.Dxf3 Txd2+ wit geeft op

Wat ik ook nog wel een poos goed kon volgen was de partij Peter-Herman.

Het was een partij die al heel erg op een echte schaakpartij ging lijken. Er werden een aantal strategische principes gevolgd. De opening was heel normaal (Spaans). En het middenspel ook langdurig  OK.  Hier en daar een kleinigheidje, maar toch weinig oorverdovende blunders.  Rond de 10^e zet ontstaat er een licht voordeel voor wit. En dat houdt Peter netjes vast. Tot zet 22.

  3PeterHerman1

Peter staat een pion voor en zwart heeft op de c-lijn een dubbelpion, wat in het eindspel (of eerder) wel eens een bezwaar kan zijn. Nu bedenkt P. een list, denk ik. Die echter van geen kant klopt.  22. Ph4?? Die kan zwart toch hier ook gewoon pakken? Dit wordt gevolgd door een list van Herman, die even onbegrijpelijk is. Die geeft de voorkeur aan een schaakje, boven het incasseren van een vol stuk. Als je denkt dat er een gevaarlijke bedoeling achter een zet zit die je niet kunt vinden, moet je het je laten bewijzen.  Bangheid is een slechte raadgever. 22. .. De3+ 23. Kh1 Txd4    

3PeterHerman2

Zwart heeft zijn pion terug. En nu is de stand eigenlijk wel weer aardig gelijk. Het grappige vervolg is foutloos, en geforceerd:   24. Pf5! Txd1  5. Pxe3 Txa1  6. Txa1 Gelijk!

Door een missertje van Peter bij 30. Kg2? (Kg1!)  en bij 31. Pd5? (verliest een pion) staat zwart ineens toch flink beter dan wit. (Een toreneindspel met een pion meer. Maar dat is toevallig wel één van de moeilijkste eindspelen die er bestaan. Niet zo gek dat beide spelers hierna wat steekjes laten vallen. Zelf zou ik er nu ook niks van terecht brengen.)

  3PeterHerman3

38.b4?? (38.bxa4! bxa4 39.Txc7 h5 40.Ta7 met gelijke stelling)  Maar nu ontstaat een wedloop naar het promotieveld, aan beide zijden.  38…a3   (Eerst 38…c6! zegt K. Het zal wel! Dat begrijp ik ook niet.)  39.Txc7 Tb2 40.e6? Ziet er logisch uit en mooi, maar is toch niet de beste. (40.Ta7!=)

  3PeterHerman5

40…a2  (40…Txb4! en zwart gaat winnen!! 41.e7 Te4 42.Ta7 b4) 41.e7? (41.Ta7=; 41.Txf7+! en wit krijgt winstkansen) 41…a1D 42.e8D Leuk  hè!?  S p a n n e n d !!

Bij de laatste en de komende zetten dromde het talrijke publiek samen rondom het bord van deze twee aankomende grootmeesters. Zwart is aan zet.  Er dreigt grote narigheid op f7  (mat in 2 bijv.) Moet zwart daar wat aan doen, of komt hij zelf eerder?

  3PeterHerman4

Zelf dacht ik dat zwart nu kon winnen met 42. … Dh1 schaak 43. Kg4  Dd5 Dat blijft f7 dekken en  creëert nieuwe kansen tegen de witte koning.  Maar dat heb ik weer niet goed begrepen.  Ron ontdekte een betere, een tussenzetje  42. …Dh1+ 43. Kg4   h5+  44. Kg5  Dd5 Het lijkt of wit mat loopt. Maar dat weerlegt Dr K.  45. De5   Wel kan zwart wit zo dwingen tot dameruil en aldus dwingen een toren-eindspel te accepteren met 1 pion minder. (Komodo wint het dan in 9 zetten. Maar ja …. )

Dat de heren dat niet meer zagen is geen wonder. Herman speelt 42. … Df1+   Ook wel goed. Komodo geeft winst voor zwart in …..  15 zetten!   Met  een variant die vrijwel gelijk is aan die van hierboven met eerst Dh1 en dan h5 en dan Dd5.

Maar ze hadden beiden genoeg van alle spanning en ingewikkeldheid. Herman accepteerde remise!  Een mooie spannende partij schaak!

Waar ik nog meer weinig kaas van gegeten had: De opening van de partij van Bert-Martin.

Martin speelde Grünfeld-Indisch. Dat is de laatste jaren weer populairder geworden. In mijn betere tijden speelde niemand het meer. Maar nu zie je het wel weer geregeld, ook bij supergrootmeesters.

1. d4 Pf6 2. c4 g6 3.Pc3 d5(met d6 wordt het KoningsIndisch)

   3BertMartin1

Nu hebben de grootheden met wit inmiddels van alles geprobeerd. Db3 of cxd5 (de ruilvariant) of Pf3, en nog meer.

De volgorde van de partij van Bert’s opzet  was iets anders. Omdat Bert na 1. d4 Pf6  altijd eerst 2. Pf3 speelt ( o.a. om het Budapester gambiet te voorkomen! Handig, maar een bezwaar voor mij was vroeger dat daarmee ook allerlei  scherpe varianten  tegen KoningsIndisch (met f3) , NimzoIndisch , en GrunfeldIndisch onmogelijk worden.) En daarom zitten we in deze partij vrijwel volautomatisch in een van de varianten van de ruilvariant , en niet de scherpste.  1. d4 Pf6 2. Pf3 g6 3. c4 d5 4. cxd5 Pxd5 5. e4  (Natuurlijk, als je die kans krijgt! Er is maar één speler op de club die dat niet zou spelen: Ab)

  3BertMartin2

De bedoeling van zwart is om eerst alleen met stukken het centrum te controleren, hopen dat – als bij voetbal bij een counter – de aanvallende partij gaten in de verdediging laat vallen en het witte centrum alsnog aan te vallen door later zelf met zijn centrumpionnen in de slag te gaan. Maar dat moet wel heel precies gebeuren. Anders gaat hij wel last krijgen van dat gevaarlijke witte centrum.

Totzover begreep ik het nog wel.

5. ….Pb6 (logisch) 6. Pc3  Lg7 7. Le2  (hier speelt wit meestal 7. h3 om Lg4 te voorkomen) 0-0  8. O-O  Lg4  omdat na eerst e6 die dameloper maar lang staat te niksen, opgesloten in de pionnenketen.  9. Le3 

3BertMartin3

Daarna zat ik er volledig naast. Wat Martin deed, leek me te langzaam. Ik was ervan overtuigd dat Martin net even te lang aarzelde met een tegenstoot in het centrum, dat c7-c5 daar de aangewezen weg voor was, en dat e6 nodig was om het verder oprukken van de witte pionnen enigszins te controleren. Trouwens de mannen dachten dat beiden zelf later ook. Maar met de database erbij en met Komodo, blijkt: het kan allemaal best. Alleen je moet wel heel precies weten wat je gaat doen.

9. … Pc6   Mij leek dat niks. Je moet nu natuurlijk e6 spelen en daarna c5. Al of niet na eerst Pd7 en andere voorbereiding.   Pc6 lokt d5 uit. Is het niet nu, dan toch wat later, en belemmert de c-pion. Pas nu, achter mijn computer, zie ik dat zowel blijkens de database als blijkens Komodo 9. ….  Pc6  de beste zet is! 10. d5! Lxf3! 

  3BertMartin4

En nu wordt meestal 11. Lxf3 gespeeld. Wat Martin verwachtte.  En ik ook.  Maar Bert speelt 11. gxf3

Daar schrok ik van. Ik kreeg ineens het gevoel dat dat hier een heel sterke zet was, en dat Martin daardoor in de problemen raakte. Maar thuis bleek :  echte schakers spelen twee keer zo vaak 11. Lxf3 en Komodo vindt Lxf3 na lang nadenken toch ook een tikje beter.

  3BertMartin5

Echte schakers speelden nu het voor de hand liggende 11. ….  Pe5. Martin dus ook. Had ik ook gedaan. Hoewel ik wel mijn twijfels had. Dat paard wordt natuurlijk weggejaagd met f4.  Waarheen? Naar d7? Ziet er niet lekker uit. Maar wat anders?

Echter Komodo ziet iets anders. Die vindt het minder dan   11. ……  Pa5!       Hèèè  ???? Met een paar mooie varianten. O.a. 11. …. Pa5 12. Dc2 (om Pc3 te dekken en b4 te introduceren) c6!

Dat had ik niet gezien, en Martin niet, maar bijv. grootmeester Mark Tajmanov ook niet .

(Partij Klaiman-Tajmanov, 1952, ½ – ½. Tajmanov  (1926-2016)  Tajmanov was in zijn tijd een beroemdheid. Hij viel in ongenade bij de Russische schaakbond. Omdat hij in 1971 , in een kandidatenmatch om het wereldkampioenschap, tegen Bobby Fischer, verloor, met maar liefst 0-6!!  Alstublieft!  Hij was hierdoor zo ontdaan dat hij meteen met schaken stopte en overstapte naar zijn grote liefde: de muziek. Hij was tevens een begenadigd musicus. Later kwam hij nog even terug en werd zelfs nog één keer kampioen van Rusland.)

En ook grootmeester Erwin L’ Ami niet.  (Fridman (2621) – l’ Ami (2577) , 2007,  1-0)

Die speelden ook 11. ….  Pe5.

Dus dat ik ook dit weer niet begrepen had, neem ik mezelf niet zo kwalijk.

Wat is er nu eigenlijk beter aan 11. … Pa5? O.a. dat de sterke zet die Bert even later doet, even niet kan.  12. f4 Pec4  13. Db3 . Zwart heeft geen keus 13. … Pxe3  14. fxe3

3BertMartin5

Ik vond dit nogal benauwd voor zwart.  (Database Powerbook heeft nu geen voorbeelden meer.)  Als hij nu nog het met verder oprukken dreigende witte centrum moet aanvallen lijkt  hij concessies te moeten doen. Bijv. een geïsoleerde pion op een halfopenlijn.

Iedereen (Bert, Martin, Eddy) dacht dat dat dat zo is, maar alweer mis!   Komodo ziet geen enkel probleem. Die vindt na gelijk 14. … c6!  de stand volkomen gelijk! (15. dxc6 bxc6 16. Tad1   Dc7  17.  e5  Tfd8 = )

Maar Martin speelt 14. ….  Dd7?  Ziet er logisch uit. Daarmee bereid je c6 voor. Wellicht dan geen isolani. En  je verbindt de twee torens. Dat moet toch ook een keer gebeuren. En je kunt nu ook voorzichtig gaan nadenken over .. e6.  

Maar  als we dan speuren naar een eerste oorzaak van de later steeds maar duidelijker wordende zwarte machteloosheid, hier begint eigenlijk de narigheid pas.  Het uitstellen van … c6, en directe aantasting van dat witte centrum.   15. Tac1   Lijkt c6 opnieuw twijfelachtig te maken. En toch had dat nu moeten gebeuren zegt Dr K. Bijv. 15. … c6 16. dxc6 bxc6 17. e5 Pd5 en Tab8 ( of 17. Tcd1 Dh3!).  Maar Martin speelt 15. …. Dh3  Maar dat schiet niet op. Dat weet Martin natuurlijk ook wel. Maar je moet toch wat. 16. Tf3! Dg4  17. Tg3!

3BertMartin10 

Tot zover het deel van de partij waar ik dus duidelijk ook weer weinig kaas van had gegeten. (Dat mis ik toch wel op maandagavond, die stukjes kaas)

Hierna kon ik het ook wel zelf bedenken. Dat de witte loper naar g4 gaat (oei) , dat zwart in nood maar f5 speelt, en dat dat natuurlijk knudde is, maar dat witte centrum moet absoluut worden aangevallen! Beter laat dan nooit. En dat zwart een zwaar leven tegemoet gaat   ‘zwaarrr , heeeel zwaarrrr, heel erg zwaaaarrrr ‘ (Brigitte Kaandorp, 2012) Ik kan het volgen.

  3BertMartin7

Want wit heeft de teugels stevig in handen. Dat Martin hier dan 21. …..  Lxc3 ?  speelt, dat begreep ik dan weer niet. Dat is wel de minste van de weinige nog resterende zwakke mogelijkheden. Dat maakt het allemaal toch nog veel erger! Met 21. …..  Dd6  22. e5 (help, daar komen ze) Dc5+ 23. Kh1  Lh6 viel nog wat te prutsen.Maar Martin gooit nu dus gewoon de handdoek in de ring. Die heeft er genoeg van. Euthansie na een voltooid leven.  Zoiets. Dit is niet het soort stelling waar onze tactiekfan van houdt.   22. Dxc3+ Tf6  23. Lxf5  en zwart houdt het voor gezien.

Een mooie partij van Bert. Een aanwijzing dat je alleen GrünfeldIndisch moet spelen als je er drastisch op hebt gestudeerd? Een opening waarin ik in ieder geval van de details veel te weinig  bleek te begrijpen. En ik bevind me in goed gezelschap.

Paul-Gerrit

De opening en het middenspel kon ik aardig volgen. Maar in het eindspel heb ik kennelijk dringend bijles nodig. Een Schots gambiet.

3PaulGerrit1

5. c3    Paul bereikt dertig zetten lang weinig.  De stelling begint dan verdacht naar remise te rieken. Hoe komt wit verder. En ojee, er staan ook nog ongelijke lopers op het bord. Maar Paul is duidelijk in een strijdlustige bui vanavond. En verzint een voor normale stervelingen onbegrijpelijke winstpoging.

  3PaulGerrit2

31. La5  Td7  32. Lb6? Wat moet mannetje daar? Dc4!  33. Td2  Dd5  34.  a5 ????

3PaulGerrit3

Lijkt  iets voor een krantenberichtje  ‘Hardvochtige stiefvader sluit kind op in vuilnisbak.’  Zwart staat hierna natuurlijk beter. Dat kind hoort natuurlijk nooit meer vrij te komen.

  3PaulGerrit4

Gerrit streeft overduidelijk naar remise. En zit dus op rozen. Dat bereikt hij geheid, met simpele tempozetten  ‘Heen en weer, heen en weer, heen en weer ”  (Drs. P, 1973). Dus  nu 39. .. Te8! Om ontsnapping van dat lastige ventje onmogelijk te maken. Maar dat hoeft niet van Gerrit. 39. … Ld5? Niet dat dat nu zo’n slechte zet is, maar maakt het wel weer heel wat ingewikkelder.  40. Lb8! en zo op weg naar d6. Niet dat dat nou zo’n veel rianter onderkomen is, maar de kans om daaruit te ontsnappen is toch wat groter. Ik zou dat brutale kereltje die kans niet gegund hebben.

En het wordt nog sterker. Met de volgende zetten gaat zwart ook belangeloos eraan meewerken dat het ventje weer heel brutaal kan gaan worden:

  3PaulGerrit5

Zwart raakt nu een beetje in tempodwang. Welk stuk kan hij nog verzetten zonder de tegenstander mogelijkheden te gunnen? 47. ….   Te6? Tf8+    of  47. Td8 e6!   of  47. Ld3 Ke3  en de zwarte loper moet ervoor blijven zorgen dat wit niet de kans krijgt na Tb4!  op Txb7, dus Lb5 moet mogelijk blijven. Gerrit kiest 47.  …. Kh7? Dat kost zwart een pion, op  b7.  48. Tf7!

Toen ik dat zag aankomen wist ik het zeker. Zelfs met een pion meer, moet dit ongelijke lopers – eindspel absoluut remise worden.  Gerrit had dat intussen al drie keer aangeboden, maar Paul wil perse dit jaar kampioen worden. Vermoed ik dus.

Paul schreef me: ‘Wat mijn partij betreft, ik dacht dat ik steeds wat beter stond, maar achteraf was het waarschijnlijk lange tijd potremise.’ Dat dacht ik ook. Maar K. vindt het gewonnen voor wit! Tot zet 53.

  3PaulGerrit6

53.Te7??      53.h5+!! Kh7 (53…Kg5 54.Txg7# mat) 54.Le7 als je niet uitkijkt gaat die naar f6! 54…Kg8 55.Tc7 La4 56.Kf4 Lb3 57.Kf5 Lc2+ 58.Ke6 en wit gaat winnen. In alle andere varianten is dit het recept:  Kf4 en dan vroeg of laat naar e6 Maar zo ging het niet. Terug naar het gespeelde 53 Te7?

53…Txe7 54.Lxe7 Kf7 55.Ld6

  3PaulGerrit8

Ke6? [Maar 55…g5! is echt remise! Bijv. 56 hxg5 hxg5 57. Kf3 Lc4 58. Ke4 Le6]  56.Kf4 Lc4 57.g5 h5?? (57…hxg5+ !! 58.Kxg5 Ld3 59.Kf4 Lc2 60.h5 Ld3 61.Kg5 Lc2 remise)

 3PaulGerrit10

Maar 57 … h5 ?? verliest! Zwart gaat nu pion g7 verliezen en daarmee de partij. En niet zozeer direct door een promotie van de vrijpion van wit op de g-lijn, maar doordat zwart het met die dreiging zo druk krijgt dat hij ook nog de pion op h5 dreigt te verliezen, eventueel weer ten gevolge van tempodwang. Het is te veel om dat allemaal hier te analyseren. Voor de echte liefhebbers met een schaakbord thuis, druk ik de manier waarop Paul dit varkentje waste, maar helemaal af. Heel leerzaam.

58.g6! Lb5 59.Kg5 Le2 60.Lf8 Kxe5 61.Lxg7+ Ke6 62.Lf8 Ld1 63.Kh6 Kf6 64.Lg7+ Ke7 65.Lc3 Kf8 66.Kh7 Lc2 67.Lg7+ Ke8 68.Lh6 Ld3 69.Kg7 Lc4 70.Kf6 Lb3 71.g7 Lg8 72.Kg6 Lf7+ 73.Kh7

Eindstelling:

  3PaulGerrit7

Dus, ook hier had ik het weer niet begrepen. Nou ja, slechts half. Ik dacht dat her remise was. Dat was het misschien ook wel, maar het was heel veel ingewikkelder dan ik dacht.

Toch een bijzondere prestatie van Paul.

Dank heren, ik heb van velen veel geleerd vanavond. Vooral een beetje bescheidenheid.