Op 20 febr 23 stroomde het Spaarne bij ons binnen.

Niet de Tafeltennisvereniging of De Koninklijke Zeil-en Roeivereniging, evenzeer trotse dragers van het epitheton ‘Spaarne’, maar de bloeiende schaakvereniging met die naam. Moet wel een mooie vereniging zijn, want toen onze veelvoudige clubkampioen Paul Ruber -door verandering van werkkring- naar Haarlem verhuisde (tien jaar geleden?) , werd hij lid van Het Spaarne. En dat is hij nog! Hij staat in hun clubcompetitie nu derde. Dus hij kan het nog steeds. Wat hebben we hem lang gemist! Zou hij meekomen vanavond?

De rivier Het Spaarne was ooit niet onbelangrijk voor de economische ontwikkeling van de stad Haarlem. Toen zulk water nog de belangrijkste transportmogelijkheid was.  En nu levert het nog mooie prentbriefkaarten op.  Ik weet nog dat  ik ooit bij mijn eerste bezoek aan het Teylersmuseum langs dat water liep, en verbaasd was over het pittoreske uitzicht  daar. Geen flauw idee dat dat Het Spaarne heette.

Terzake. Op 20 febr. kwamen ze aanzeilen uit de Spaarnestad.  Bij wijze van spreken. Ik las ooit in  ‘Beemster-Winter-Buitenleven’ (1778) van Betje Wolff dat toen nog voor de deur van de pastorie van dominee Wolff (thans Betje Wolff-museum ) een heel brede sloot lag, waarop kennissen  aan kwamen schaatsen uit Hoorn om bij haar even uit te blazen. Maar voor aan komen zeilen uit Haarlem zal ook die sloot toen wel niet geschikt geweest zijn.

Sorry. Nu echt terzake:

Acht vriendelijke mannen met gemiddeld een wat hogere rating dan wij. Ze legden wel aan onder de linden, naast de kerk van dominee Wolff, maar ze kwamen niet uitblazen, zeker niet.

Paul Ruber was er niet bij , maar we kregen wel andere belangrijke toechouwers.

Hans weer voldoende hersteld om volgende week ons clubje weer aan te doen. Dat is mooi!

Om half tien hielden de schakende bezoekers alle acht nog stevig het roer recht. Nee, dat ging voor ons weer eens niet eenvoudig worden vanavond.

Ik zag al met zorg dat Sven toestond dat zwart een open h-lijn kreeg richting witte koning. Maar ik vrees nu dat daar nu ineens een eng offer op h2 plaatsvindt. Ik zal het wel weer fout hebben, maar hij zit nu wel heel lang na te denken.  

15…. Txh2 (16. Kxh2!? Dh4+ 17. Dh3 en dan Th8 !!!???)

Ik zIe dat Rons hoofd wat kleuriger wordt en hij af en toe even zit nee te schudden. Maar bij Ron zegt dat nog niks.

Natuurlijk leek Thomas weer niet te beroerd om risico te nemen. Ik heb geen idee of hij zo echt kansen creëert. (Zal wel weer?) Hij bouwt in ieder geval weer een forse voorsprong op de klok op.

Frank verzeilt via een Kan-variant van het Siciliaans in wat een beetje op een Najdorf lijkt. Dus hartstikke ingewikkeld. Afwachten maar.

Bert laat zien dat het KoningsIndisch echt bedoeld is om met zwart lekker agressief van wal te steken.

Maar zijn tegenstander lijkt er niet echt van onder indruk.

Bij Paul vind ik dat hij ietsje minder staat. Hij moet een beetje afwachten. De stukken op de damevleugel lijken te moeten gaan laveren, want die hebben de wind niet in de zeilen. Door de zet c6 is dat er niet eenvoudiger op geworden

Zijn tegenstander offert een pion om zelf de trossen los te kunnen gooien.

Rond 10 uur accepteert Martin remise. Lijkt wel terecht, want zijn Engels heeft niet meer dan gelijkspel opgeleverd.

Bij  Koen gebeurt ogenschijnlijk bijna niks. Hij staat er degelijk bij, en heeft een  voorsprong op de klok. Maar hoe moet het verder? Zijn tegenstander is ook nog lang niet gereed om het anker te lichten.

Die tegenstander is wel fotogeniek. U herinner zich misschien mijn foto-expositie en weet wellicht dat ik houd van portretteren van ‘Dieren en andere mensen’.  Ik kon het dus ook nu weer even niet laten.

  

Om half elf blijkt het offer tegen Sven correct. Denk ik. Hij ziet geen kans om langer tegen de wind in te blijven zeilen.

(24. Kg2 T8h2 mat     24. Pg1 Lc4+  !!! met damewinst)

En ook bij Paul gaat het mis. Die raakt ineens vrij vlug verder uit de koers.

22. Lxc6    en opgegeven. ( zwart moet zijn dame offeren. Anders leuke variantjes, bijv. 22 …. Df7 23. Lxg7 Kxg7 24. Lxa8 Txa8 25. Df3!!)

Koen gaat overstag, want die vindt ook dat het niet opschiet en accepteert remise.

Stand is nu  1-3. Dat gaat dus weer mis vanavond.  

Resteren om 10.45 Thomas, Ron, Frank en Bert.

Bij Thomas: Zijn tegenstander heeft de aanvallende bedoelingen  weerlegd en ik vrees dat het eindspel voor Thonas echt minder staat.

Bert zit in een ingewikkelde stelling waar zo te zien geen voordeel meer in zit.

Ron staat weer stevig achter op de klok in een m.i. erg remise-achtige stelling.

Frank zal wel gelijk staan. Maar een lekkere geuzen-aanval zit er niet in.

Om 22.50 staat Thomas in ieder geval een pion achter.

Dan besluiten Ron en Aad de Bruyn tot remise.

Bert is in een defensieve stelling gemanoeuvreerd. Maar misschien wel remise te houden.

Om 23.00 uur, ja hoor. Het zal niet. Veenendaal, de tegenstander van Thomas, raakt aan lager wal. Hij  verblundert in winnende stelling een stuk.

We stonden met zijn vieren te kijken en wisten allemaal : geen Ke2 spelen want dat kost je een paard wegens een penning na Txf5! Maar Veenendaal (Elo 1967 !) doet het toch! Hoe onze TitaTovenaar het toch bijna altijd weer flikt om zijn tegenstanders uit het roer te laten lopen!?

Frank komt toch nog tot wat agressie. Maar staat flink achter op zijn klok.

Bert houdt zijn roer recht. Hij lijkt eerst in het nadeel te geraken, maar blijkt dat toch voorkomen te hebben.

39….. Ld2 40. Lf2 Lxc3 41 bxc3 Pxe4

Als ik vertrek om half 12 om de bus te kunnen halen is bij Bert de vrede getekend.

 bij Frank zijn diens agressieve pogingen goed opgevangen en ook daar remise overeengekomen.

Dus ja, weer verloren! De Spaarne-acht gaat nipt als eerste over de eindstreep. Het was wel kantjeboord: 4,5 tegen 3,5.

Zij kunnen tevreden weer terug naar de veilige thuishaven.

Wij hebben daar niet veel aan, maar we hebben nog één minder sterke voor de boeg. (lagere gemiddelde rating dan die van ons)

Er komt dus nog één kans om van die laatste plaats los te raken.  Dus dan….   alle hens aan dek.

Achteraf gezien:

Van de schaakcomputer:

Het torenoffer van   Hans Arp  tegen Sven had toch aangenomen kunnen worden!!

15 ….. Txh2 16.Kxh2 Dh4+ 17.Kg1 Dh3 18.Dc2 Th8 (18…f5 19.Pf1 Th8 20.f4) 19.De4!

Met nog steeds een klein voordeel voor wit!

Uit het commentaar van Ron

“Ik wist dat plan met Lxf6 mogelijk was en ik daarna c4 moet spelen.

Het zorgt voor heel ander spel. Daarna was ik op mezelf aangewezen. De opstelling die mijn sympathieke tegenstander daarna koos, is op zich goed. Ik begrijp nog wel zoveel van de stelling dat ik snel b4 en b5 moet zien te spelen.

Ik had dan ook geen d3 hoeven spelen, maar gelijk b5 en heb dan wat voordeel.

Na zijn Lh6 zag ik weer leeuwen en beren, ik was bang voor Pg4 en offers op e3 of f2. Maar dat kan ik couperen met Pf4. En h3 wat ik speelde (wat een verzwakking is) was dus niet nodig.

Ik snapte zijn manoeuvreren en voorbereiden van h5 en h4. Op mijn Pd4 had hij nu met h4 toch in voordeel kunnen komen (zijn enige kans in de partij).

( ES: Prof MrDr K ziet nauwelijks voordeel.)

Nu bleef het gelijk, de remise in de eindsituatie was een terechte uitslag, al stond ik volgens engine dus meestal beter.

Ik zag Thomas een heel spannende partij spelen en vermoedelijk winnende f3 missen! Met hem heb ik hekel aan Rossomolimo variant, mede reden dat ik 2…, e6 ben gaan spelen.  Het eindspel dat hij nu kreeg was volgens mij niet goed, hij won door een blunder.
Bert zag ik m.i. solide en taai spelen, maar hij gaf zelf aan minder te hebben gestaan?
Sven zag helaas het thematische Txh2 niet en verloor kansloos. Hij moet zich echt herpakken.
Paul stond aldoor minder en kon zich deze keer niet redden.
Ik zag Martin en Koen solide spelen, beiden remise.
Frank met zwart speelt nu opeens ook Kan, volgens mij deed hij het best goed. Ik weet niet of hij wat gemist heeft, want heb veel tijd in eigen partij gestoken en die van Thomas (echt leuk om te volgen).
Jammer die 4 1/2 – 3 1/2 uitslag, want we kunnen beslist mee in deze klasse!”

Uit Het commentaar van Koen

“Hierbij mijn partij. De partij is geëindigd in remise, ik zag niet goed hoe vooruitgang te boeken zonder mijn stelling te verzwakken. “

“Hoe de stelling open te breken? Pion naar b5 is wellicht een idee, maar leidt dat echt tot iets substantieels of worden gewoon de torens geruild?”
Misschien kun jij uitvogelen waarom de evaluatie +1,4 is terwijl het materieel gelijkstaat?
Wit heeft meer ruimte dan zwart, ik vermoed dat dat als gunstig beoordeeld wordt voor wit.“  ”Tijdens de partij zag ik misschien spoken maar de loper op f6, dame op c7, paard op e4 vond ik vervelend en ook was ik bang voor een zwart offensief op de koningsvleugel (al kan direct …g5 niet i.v.m.  f3 en wint het zwarte paard).”

 “Het was ook de eerste keer dat ik de opening zo speelde, ik had het wel voorbereid maar al op zet 7 was ik uit de theorie.

 7. Qc2 leek me een veilige zet maar zwart kon vanuit het Catalaans …f5 en …Ne4 spelen waardoor het eigenlijk een soort Dutch Stonewall werd. Ik kreeg mijn paarden weliswaar mooi op d3 + f3  maar echt veel bereikte ik daar niet mee.

Ook speelde zwart Rc8 en ik vond mijn koningin niet fijn staan op een (semi-)open c-lijn dus heb ik c5 gespeeld.”

De Hoek van Broek

“ De Chess tempo database kent 9. Pf1 niet en nog wel 9. Pc4.

9. Pf1 0-0
Lichess stopt bij 10. b3, g5 waar Le6 nog wel bekend is .

Na 14. Pc4 had ik m.i. beter Td8 kunnen doen om Pd6 te verhinderen. Zwart kan dan het loperpaar behouden, hoewel dit in de bewuste variant geen garantie op voordeel biedt tegen het witte span paarden.
De stelling was sowieso niet zo voordelig als ik tijdens de partij dacht, evenals vorige week.
Waarin ik overigens wel aangaf dat het gevoel dat je hebt bij een bepaalde stelling, ook niet onbelangrijk is!
De waardering van Analyse This rond zet 17 schommelt tussen+2 en bijna +3.  (ES: Bij Komodo 14   ong. +1.80)

Na 19. Kh1 dreigt g3 met stukwinst.

Hierna geeft het apparaat een aantal zetten lang nog steeds g3 als beste aan maar na de partij gaf mijn tegenstander aan dat niet overwogen te hebben.

En ik snap dat best. Wit heeft nog geen zwaktes en wil ze ook niet creëren.

26. Ta4 brengt de witte toren op dwaalwegen.
Ik heb gisteravond nog een tijd met Ron naar 29.. f3 (ipv 29. Dxg4) gekeken

Na 30. gxh5, Lxd2 31. gxh3, Lb4 dreigt kwaliteitswinst . Wit kan dit nog verhinderen met 32. c4 (hebben wij wel de goede stelling geanalyseerd, Ron?) maar de omhelzing van de toren gaat hem hoe dan ook materiaal kosten .  In mijn vooruit- berekening was ik bang bijvoorbeeld 32. a3, b5 33.  axb4, bxa4 te veel pionnen kwijt te raken.
Na het goed opvangen van de zwarte dreigingen en de pionwinst kwam hij krapper in zijn tijd te zitten en verloor door een penning een stuk 42. Ke2??ipv 42. Kg2 met nog steeds goede winstkansen .

Daarna was het zaak niet te snel te willen winnen met onnodige risico’s van dien.

Bijvoorbeeld dacht ik een tijd over 52.. Le5 na met het idee om bijvoorbeeld na 53. Tg5+, Kh6 54. Tfg1, Tg4+ te spelen maar dan heeft wit de tactische truc 55. Txe5! en wint zijn stuk terug! Het teruggeven van een pion was misschien niet nodig maar gaf me wel tijd om mijn koning van beide zijden te beschermen tegen irritante schaakjes

Als wit bijvoorbeeld ipv 54. Tg5+ , 54. Tg1+ speelt,

faalt 54…. Tg6?? op 55. Tg6+, Kxg6 56. Tc6+ eveneens met stuk terug winst.
Ik kende mijn tegenstander nog van de trainingen die ik tot 3 jaar geleden bij Jop Delemarre volgde. Ten opzichte van enkele jaren geleden is Loek wel sterker geworden zowel qua concentratie als vasthoudendheid.”

Commentaar van Frank

Hierbij mijn partij.
Solide gespeeld van beide kanten. Bij het ruilen van de stukken was er nog een kans dat wit het fout zou doen en daardoor een stuk zou verliezen.

Helaas gebeurde dat niet.
Ik hoopte dat mijn paard ook sterker zou worden dan een loper in het eindspel, maar ook dat bleek niet het geval.

Wit kon met Lf5 ipv Te3 het wat lastiger voor mij maken om tegenspel te krijgen, maar gezien de tussenstand op dat moment koos hij er voor om vol en veilig op remise te spelen.
Ik zag geen kansen om er iets anders uit te halen.

Eindcorrectie moet nog plaatsvinden.

_______________________________________________________________________

Partijen van Aris de Heer N1 – Het Spaarne N1

Bord 1

7166324 Thomas Broek (2133)

8190402 Loek Veenendaal (1967)

1 – 0

---

Bord 2

8529532 Ron de Vink (1884)

6625839 Aad de Bruijn (1837)

½ – ½

---

Bord 3

7185981 Bert Kuijer (1773)

7383398 Leo Littel (1836)

½ – ½

---

Bord 4

8580099 Sven Damen (1767)

6225516 Frans Arp (1915)

0 – 1

---

Bord 5

6808131 Paul Verkooijen (1761)

8517069 Sander Schilthuizen (1831)

0 – 1

---

Bord 6

7826654 Martin Zwaneveld (1732)

7185651 Jan Vos (1788)

½ – ½

---

Bord 7

7803114 Frank de Geus (1722)

7037591 Keimpe Knijft (1693)

½ – ½

---

Bord 8

7887220 Koen van Lankveld (1728)

7001335 Joost Jansen (1708)

½ – ½

---

---

Totaal

Gemiddelde rating: 1813

Gemiddelde rating: 1822

3½ – 4½

Ook die plaatsnaam maakt weer aardige herinneringen bij me wakker. Het Hoogoventoernooi speelde zich oorspronkelijk  al  gauw af in Beverwijk. Ze verhuisden later naar Wijk aan Zee, in 1967. Zo rond 1964 heb ik toernooi in Beverwijk als toeschouwer bezocht.  Het was een van de eerste toernooien waar ik ging kijken. Ik herinner me een vrij donkere ruimte, eigenlijk te klein. Was het eigenlijk een bioscoop?

Als jongetje van 12 heb ik in die lange winkelstraat van Beverwijk gelopen. Mijn ouders gingen er even winkelen. Vanuit Amsterdam was  het stadje  toen lastig zonder automobiel te bereiken. Die hadden mijn ouders nog niet.  Maar we waren met vakantie. Mijn ouders hadden drie jaar na het einde van WO II voor het eerst een huisje gehuurd voor een verblijf van drie weken. Het lag in de duinen, ongeveer halverwege Beverwijk en Wijk aan Zee. Niet al te veel luxe. Het drinkwater moest nog uit een pomp komen. Maar het strand was lopend bereikbaar. Een kilometer of 2. En bij minder mooie dagen Beverwijk ook. Om te winkelen. Ik vond het er wel leuk.

Andere herinnering aan Beverwijk: Ik maakte  voor mijn opleiding o.a. een studie van de schrijfster Betje Wolff (1738-1804). Die woonde achtereenvolgens in Vlissingen, Middenbeemster, De Rijp en Beverwijk. In dat laatste oord waren Wolff en haar huisgenoot Deken  best zeer gelukkig. Wolff schreef in haar tuinhuisje in Lommerlust aan hun nieuwe roman, na het grote succes van hun eerste: Sara Burgerhart. Ik heb een poging ondernomen dat tuinhuisje terug te vinden. Dat is toen niet gelukt. Her tuinhuisje heeft de tand des tijds niet doorstaan. Er zijn wel tekeningen en latere vroege foto’s van bewaard. Daarmee heeft men Intussen een replica  kunnen fabriceren. Misschien moet ik toch nog een keer naar de Peperstraat. Beverwijk begreep dat zo’n verblijfplaats van beroemde en nog steeds zeer leesbare schrijfsters – met nog steeds moderne ideeën – een toeristische trekpleister kan zijn.

Maar nu was er een heel andere reden om naar Beverwijk te tijgen. Aris de Heer tegen De WijkerToren. Nummer 3 van de ranglijst tegen  nummer laatst. Tja …..  ! De  gemiddelde rating van deze tegenstanders varieert. Van 1740 tot 1840. De onze is rond de  1800. Wat hebben zij dan wat wij niet hebben? Nou ja, misschien  hebben we vanavond wat meer geluk. En wat meer zelfvertrouwen?

Ik mocht meerijden met Martin, die nogal verdwaalde. Gelukkig ontwaarden we na veel omzwervingen in Noord-Holland de overal bovenuit  stekende Wijker Toren. Maar Thomas en Martin stonden intussen al gelijk op een kwartier  achterstand op de klok.

We kwamen terecht in een gebouw waar de Harmonie repeteerde.  Zat er dan vanavond eindelijk ook eens muziek in voor ons?

Na een uurtje schaken zag ik nog nergens groot onheil voor die koperblazers van ons. Wel waren er vreemde dingen gebeurd op het bord van Frank. Die stond ineens een stuk voor.

 14.Lb3 Pgxe3? Hij ziet de penning van Pc4 niet![14…fxe4!] 15.Dxe3! stukwinst  fxe4 16.Dxe4   

Terwijl ik tevoren had gedacht dat hij in moeilijkheden zat.

Een paard voorsprong, en toch was het nog niet echt een fluitje, een fluitje van een cent.

En Koen had op simpele wijze een pion gewonnen en stond volgens mij heel goed.

6. Ld3? cxd4 7. Pxd4 Pxe5!

Maar vooral omdat zijn tegenstander daarna waanzinnig lang over alles moest nadenken, was het tempo van diens metronoom  wel erg laag. Dat kon nog  wel even gaan duren.

Alleen vond ik wel de stelling van Martin wat rommelig. Wat kan die Toren op f6?

Een half uurtje later, toen ik dacht dat Martin kans zag wat meer harmonie  aan te brengen in zijn stelling, hing hij ineens de lier aan de wilgen. Hij bleek in een combinatie iets overzien te hebben en verloor materiaal.

21. .. Lc5 ?? (Ld6!) 22. Lxc5 Dxc5  23. Dxc5 Txc5 24. Pd7 !!  en wit wint twee kwaliteiten!

Stand 1-0 voor de gastherenl

Maar de stellingen van Koen en Frank bleven hoopvol.

En die van Ron en Bert leken mij in ieder geval zeer gelijk, maar met voorlopig weinig paukenwerk en tromgeroffel.

Sven had een poging gewaagd om tegen inlevering van wat minder ideale  strategische kenmerken wat mogelijkheden tot leuk schaak te creëren.

Mer Paul ging het niet zo goed. Was die nu een pion kwijt, of was dat maar voorlopig?

Nog wat later gaf de tegenstander van  Koen op. Koen kwam direct aanrollen om me dat glunderend mede te delen. ‘Een miniatuurje!.’  Maar, voegde hij er bescheiden aan toe: ‘die jongen had wel een veel lagere Elo.’ Dan weet ik gelijk: Die Koen is ook een aardig mens.

1-1

Maar Bert gaf ineens op. Hij bleek geregeld  een heel klein beetje  minder te hebben gestaan. Echt een heel klein beetje. Door een mindere zet van zwart stond het weer gelijk en juist toen volgde die heftige dissonant.

21  f4 ??  Lxf4!  En het is niet alleen het verlies van een pion, omdat hij mist dat e3 gepend staat, maar daarna is de pionnenstelling sowieso niet leuk meer.

2-1  voor zullie.

Toch konden we blijven hopen. Thomas  speelde vanavond weer eens de eerste viool. Hij overspeelt zijn tegenstander. Hoe, dat miste ik even, maar dat zal hij later zelf wel uit de doeken doen. Zie verderop.

En Franks tegenstander gaf eindelijk op.

Als de dames eraf zijn valt er niet veel meer te bedenken om die achterstand van een heel stuk te compenseren .                            

Stand om 22.30 westeuropese tijd : 3-2 voor Aris de Heer.

Tjonge. Wat een weelde. Maar bij twee van de resterende borden vertrouwde ik het niet helemaal.  En bij Ron begon het steeds meer op remise te lijken.

Om 23.05 begint de spanning me ernstig parten te spelen.  Maar Sven kennelijk niet. Dat gaat daar ineens crescendo. Die staat 2 pionnen voor.

Als Paul nu zou verliezen, en Ron remise speelt en Sven zou winnen, zouden we echt vanavond een  opzienbarend resultaat neerleggen. En kunnen we in Middenbeemster met klaroengeschal ontvangen worden.

Maar het loopt een beetje anders. Om 22.30 bedacht Ron in  betere stelling een mooie combinatie,

24. .. Txc4 !?

die echter nu misschien niet helemaal schijnt te kloppen. Of toch wel? Of toch niet? Of toch wel? Of niet? Gaat hij verliezen ? Waar gaat zijn paard heen?

Paul verliest waarschijnlijk ook. En Sven? Heeft die nu al gewonnen? Met 2 pionnen meer in het eindspel?

Mijn vader zaliger had een grappig gezegde dat hij te pas en te onpas ventileerde: ‘Ten eerste gaat het anders, ten tweede dan u denkt. ‘  Nou dat is ook nu het geval.

Want:

Sven kiest een verkeerde partituur. Zijn tegenstander  blijkt toch een bekwaam solist. Die weet op zeer listige wijze een belangrijke pion terug te winnen en zijn remisekansen aanzienlijk te vergroten.

Is die vrijpion nog tegen te houden?  Ja dus!

58. Th3!  Op c2 volgt Tc3 met schaak!  Dus is zwart die pion op c3 kwijt.

En daar schrikt Sven kennelijk zo van dat hij – ook met wat dreigend klokgetik op de achtergrond- daarna zelfs een remise vergokt. Wie had dat kunnen denken? Wegens hun tijdnood heb ik de slotmisser in de notatie niet kunnen waarnemen.

Stand 3-3

Paul weet dat hij slechter staat, en spreekt de diepste lagen van zijn creativiteit aan. Daar blijkt ineens zijn tegenstander niet tegen opgewassen. Diens plannen, tot nu toe prima, beginnen ineens een beetje uit de toon te vallen. Al zijn stukken staan op de damevleugel.

en Paul zwenkt razendsnel naar de koningsvleugel en start daar een levensgevaarlijke aanval, met een stukoffer,

34. Pxh5+ !!!

en daar reageert zwart, in forse tijdnood, niet goed genoeg op. Paul wint!  Wie had dat kunnen denken ?

Met mat in twee!

Commentaar van Paul:  PS:  vermeld wel dat mijn tegenstander een zeer aimabel persoon was. 

4-3 voor de onzen. Verliezen kunnen  we niet meer.

Prachtig. Hierbij de eerbewijzen voor Paul. De winnaar van het fanfare-concours van vanavond. De man of the match.

Hoe zit het nou met Ron?. Houdt hij het nu remise? Verliezen?  Of toch nog winnnen?

Hij raakt in flinke tijdnood. Dit keer eens niet door te lang blijven zoeken naar de volmaakte voortzetting. Want zijn tegenstander heeft ook niet veel meer over. Ron vergokt dan de winst. En daarna de remise.

40. .. Td1?   (Td5!!  zal waarschijnlijk winnen)

Zwart verliest in vliegende tijdnood zelfs nog na  43 .. b4  44. Kb5 Pd6? 45. Pxd6 Txd6 46. Kxb4

Daar kan Ron niet goed tegen. Wie wel? Sven ligt als alle partijen zijn gespeeld nog steeds met zijn hoofd -tussen zijn handen- op zijn schaakbord. Martin raakt in de auto nog niet uitgepraat over de oorzaken van zijn valse noot van vanavond: te veel haast.

Martin:   ‘Gehaast, de avond, de opening, de partij, de blunder en vooral ikzelf’

Ron schrijft het volgende commentaar. Lees hier de woorden van een schaker die diep, diep, in mineur is.

‘Ik ben er dus ziek van. Verliezen vind ik op zich nog niet zo erg (als je gewoon overspeeld wordt zoals laatst Thomas tegen mij deed en zoals hij nu weer zijn tegenstander overspeelde), maar dus wel op deze manier. Ook omdat het onze club nu de overwinning kost. Gewoon overconcentratie of vermoeidheid die mij parten speelde. En ja in vliegende tijdnood ben ik niet goed. Maar had gewoon toch alsnog remise moeten houden. Was een veel terechtere uitkomst geweest gezien het spel.’

4-4  Toch een mooi resultaat. Goed partij gegeven. Met iets meer geluk  hadden we zelfs kunnen winnen. Maar ja, niet elk optreden  van de harmonie is een topper op het carnaval. En we hebben nu toch laten zien dat ook wij ons partijtje bij het schaakconcert kunnen meeblazen!

Rest me alleen nog onze inmiddels vaste rubriek:

DE HOEK VAN BROEK

‘Het was een Pirc-verdediging maar had al gauw tot karakter van de Scandinavische opening.

10. Pb6 was niet meer bekend maar wel was eens 10..b5 of het scherpe 10.  e5?!
gespeeld. De variant lijkt niet zo denderend voor zwart vanwege de vele zetten in de opening met de dame, maar voor hetzelfde geld is het een variant die iemand al jaren speelt en vele finesses en valkuilen kent.
Bovendien had ik tegen deze tegenstander een aantal jaren geleden remise gespeeld na zeer prettig gestaan te hebben
,maar door solide verdedigen goed tegenspel het voordeel bepaald niet kon vasthouden.
Bij het invoeren van deze partij vandaag kwam ik er achter dat twee zetten die ik als minder inschatte, toch van de analyse machine een hoge plaats op de ranglijst krijgen.

Dat betreft 13.. Df6 en 14.. h5. Na de laatste zet wordt de korte rochade problematisch. Niet lang daarna ook de lange rochade.

Zo is na 16. …0-0-0 het kwaliteitsoffer 17.. Txb6 erg kansrijk.

Na 17.. ab6 18. Pc4, Te8  19. Pxb6+, Kd8 20. d5 geeft het rekenmonster al +6 voor wit. Eigenlijk krijgt zwart het al vrij gauw moeilijk iets van tegenspel te ontwikkelen.
Tijdens de partij ben ik even
“vreemd gegaan” (bij het dammen gekeken).

Op zet 24 was ik eerst van plan 24. c4 te stellen maar zag later dat 24.. Pe3 toch wel een hinderlijke zet is.
Na het winnen van de kleine kwaliteit en de afwerking naar het T+L – T eindspel leek me het pionoffer f4-f5 nuttig om eventueel tegenspel op de damevleugel te bemoeilijken en Lh2 sneller in het spel te brengen.

f4-f5!

Na de partij hebben we nog naar mogelijkheden voor zwart gekeken. We kwamen op een variant waar wit slechts een goede verdediging heeft tegen een matdreiging maar verder niets bijzonders. Wel een opsteker na een tot nu toe wat stroeve score voor mij in de NHSB.

Een bloedstollende avond.

De eindcorrectie moet nog plaatsvinden,

Uw verhinderde verslaggever hoopte op een kerstrecesje. Maar niks hoor. Alle clubgenoten die afgelopen dinsdag aan de bekerwedstrijd tegen Het Paard van Ree hadden aangezeten  zonden mij ongevraagd hun commentaar en partijen toe. Dat deed mij wel veel deugd. Daaruit meen ik te mogen afleiden dat ze onze website inderdaad toch wel belangrijk vinden. En dus voor mij  toch werk aan de winkel. Ach, toch een goede manier om saaie feestdagen door te komen.

Het Paard van Ree werd opgericht in 1986, en dankt zijn naam aan een hoogsteigenaardige, verliezende zet van Hans Ree ( vele malen Kampioen van  Nederland)in een partij tegen de Finse grootmeester Westerinen, Hoogoventoernooi, Wijk aan Zee,  1970.

1. Pa1 ??

Een wonderlijke stelling. Vreemde materiaalverhouding. Zwart zou volgens K. een fractie beter staan na wits 35. Pb4.  Materieel toch ongeveer gelijk. Maar Ree speelde hier 35 . Pa1 ? Daar kwam het paard nooit meer weg. Vanaf nu speelt wit met den stuk minder. Na nog 10 zetten moest Ree opgeven.

Achteraf zou Donner hebben opgemerkt : ‘Ach ja, dat paard van Ree’ . Zo kwam deze schaakvereniging aan zijn naam. Ree was er niet blij mee. De vereniging organiseerde heel veel later in een  jubileumjaar een korte match tussen  Westerinen en Ree. Kon die proberen revanche te krijgen. Ree kwam daarvoor wel naar Wijk aan Zee. Dus toen waren de scherpe kantjes er wel af.

Het Paard van Ree uit Wijk aan Zee. Hun team had gemiddeld een flink wat lagere rating dan dat van Aris de Heer, waarin zelfs ‘onze gehele grote drie’ acte de précense gaven. Eitje dus? Nee dus!

Ron stuurde het uitvoerigste matchverslag.

‘Ik hoop dat je van de anderen ook verslag krijgt, want tegen Paard van Ree viel het dus echt niet mee. Het had zo 2-2 kunnen worden of 2 1/2 – 1 1/2 voor hen!  De enige die regulier won en niet in gevaar is geweest, was Bert! Frank en ik hadden kunnen verliezen en Thomas kwam niet echt goed uit de opening. Zijn Pe5 was niet goed. Daarna heeft Thomas het later nog wel heel spannend gemaakt door een toren te offeren, maar meer dan remise zat er niet in.’

‘Mijn partij was weer heel leerzaam voor mij. Bert weet veel van de Kan en gaf aan dat eerst b5 en Lb7 een beter plan is dan gelijk mijn 8…, Pe5.

Hij heeft daar wel een punt, maar wit kan dan wel op c6 ruilen en dan is het lastig te winnen met zwart, wit staat tikkie beter. Maar mijn 8…, Pe5 bleek verrassend daar nog theorie en de meest gespeelde zet. Maar dan moet ik erna wel b5 spelen (Bert snapt het dus wel), want dan kan mijn paard na een wit f4 wel goed naar c4 en andere paard vervolgens na e5 naar d5 en vanwege de snelle dreiging op g2 (na Lb7 en mijn dame op d5 na ruil) blijft de stelling dan alsnog in evenwicht! Na mijn 8…, Pe5 speelde mijn tegenstander heel goed 9. Le2 wat ik beter vind dan 9. h3 (ook theorie). Nu moet dus weer 9…, b5 (Bert).

  9…,d6 is niet verliezend, maar geeft wit al belangrijk voordeel. Na het logische 10. f4 moet ik toch 10…, Pc4 spelen al sta ik niet lekker na ruil en dan e5 of Df3. Dat is niet wat je wilt met zwart. Maar na 10…, Ped7? heb ik dus feitelijk wel een tempo verloren. Wit profiteert gelijk. 11. f5!, e5

 12. Pe6!!

 Prachtig gespeeld, na een andere paardzet sta ik na b5 verrassend nog gelijk. Ik was er zeker van dat ik nu ging verliezen, maar echt gemakkelijk blijkt het vervolg toch niet. 13…, Pb6 is de enige om nog kans te hebben te overleven. Nu is dus 14. Lh5+ winnend! Verrassend bleek zijn 14. Txf6 -wat er volstrekt logisch uit ziet- dat niet te zijn. Dat offer kan zo nodig later alsnog, ik kan toch niet op h5 nemen. Na 15. Lh5+ is 15…,Ke7 ,wat er heel eng uitziet, weer de enige.

Nu moest hij dus 16. Pd5! spelen. Na 16…, Pxd5 17. exd5 zit ik helemaal opgesloten. Maar 17…, b5 blijkt dan nog reddend! Wit moet dan zelfs gelijk 18. c4! spelen, om niet te verliezen. Ongelofelijk.
Na zijn 16. Lf7? kan ik mij verdedigen. Bert merkte terecht op dat ik gezwijnd had. Mijn koning kan nu in veiligheid kruipen.

22. … Dc7

22…., Dc7! was overigens nog wel nodig, want na 22…., Dxb2 maakt hij met 23. De6+ alsnog remise! Na het gespeelde 23 Pd5, Df7 24. Tf1 , h5 is mijn koning eindelijk veilig en met toren minder gaf hij nu op. Maar chapeau voor mijn tegenstander.’

Bert:

We hebben de beker wedstrijd met 3,5 – 0,5 gewonnen. Ik was snel klaar want mijn tegenstander deed het erg fout in de opening . Waardoor hij een pion verloor en een slechte stelling had.

9 …. c5 ???  Zwart mag niet terugslaan wegens de vork met b4   10. dxc5 b6 11. b4!

Ik bleef hem gewoon maar onder druk zetten en zijn bewegingsvrijheid werd steeds minder. Toen hij ook nog een stuk weggaf hield hij het voor gezien.

18. … Lb5?  19. Pxb5 Pxb5  20. Txc8 Dxc8  20. Lxb5

Ron was niet zo goed op dreef en kwam zelfs verloren te staan. Ik weet niet of hij zijn partij nog opstuurt . (ES: tuurlijk wel! Zie hierboven)

Frank won wat pionnen maar stond een beetje gedrukt. Er was een moment waarop hij een stuk had kunnen verliezen maar dat zagen zij beiden niet. Daarna won hij met een prima initiatief.

Thomas had zoals gewoonlijk een hele ingewikkelde partij die ik niet zo goed kan duiden. Zijn tegenstander bleef maar goede zetten doen dus het bleef lang spannend. Uiteindelijk wikkelde hij af naar remise.

Frank:

Hierbij mijn partij. Ik was niet helemaal fit en zag daardoor over het hoofd dat wit eigenlijk een stuk kon winnen twee zetten lang.

25. Taf1 ??  (25.  TXe4! dxe4  26. Lxe4+ en de Toren op a8 gaat eraf)

Op die fout na wel redelijk gespeeld denk ik.

Thomas

8. Pe5 is niet zo goed als het eruitziet. Beter is 8. cxd5 exd5 9. e3 en wit staat iets prettiger. Het paard op c6 staat niet zo goed omdat een natuurlijke zet als c7- c5 of eventueel c7-c6 voorlopig niet mogelijk is. 9. 0–0 was een onaangename verrassing, ik had gedacht dat Ld7 nodig was en zwart (?) is zijn rochade kwijt. Het was nog bekend tot zet 17.

17. Db2  Eerder is 17. La6 gespeeld. Deze partij verloor wit wel.

Ondanks het lichte nadeel dat ik had, kreeg ik na 19.  g6 hoop op een koningsaanval.

19  ……  g6

Zwart bleef zich echter goed verdedigen en ondanks mijn pogingen kwam er geen doorbraak. De toren op c6 vervult zowel verdedigende als ( tegen-) aanvallende taken. Na 32.. Kxh6

33. Dh2

was 33. g7, Kh7  34. gxfP+ , Dxf8 35. Tg3 kansrijker (+1) maar overduidelijk gewonnen is het zeker niet. Vermeld dient nog te worden dat

na 28 …. Kxg7   29. Lxf5 niet werkt vanwege 29.. Dxf5 30. Dxc3, Dxh5+  31. Kg2, De2+ met eeuwig schaak.

Wel een boeiende partij tegen mijn oud-clubgenoot van Castricum!

Eindcorrectie moet nog plaatsvinden

De Uil is toch een beetje mysterieus wezen. Het zinnebeeld van wijsheid. Als metgezel van Pallas Athene, respectievelijk Minerva, godin van de wijsheid. Maar vreemd genoeg tegelijk ook zinnebeeld van de domheid, geschikt om iemand misprijzend te kunnen toevoegen dat hij een uilskuiken is.

Wij kregen De Uil op bezoek. De wijze variant.  De Uil  had de ‘olmen’ verlaten ‘bij het vallen van de nacht’. Waar hij in een oud liedje zat. En had zich nu onder de linden genesteld.

Wel een flink eind vliegen.  Nog meer uilengeheimzinnigheid. Hillegom ligt toch in Zuidholland? Wat doet die Uil dan in de Noordhollandse schaakbond?

Maar terzake. Een verslag van  Uw partijen. Wat er door mij heenging  tijdens en na deze gedenkwaardige avond. Beetje overbodig eigenlijk. Het maken van zo’n verslag voelt een beetje als  ‘uilen naar Athene dragen’. U hebt het immers allemaal zelf kunnen zien.

De Uil staat ook laag op de huidige ranglijst. Als we toch nog wat in die eerste klasse NHSB willen laten zien zal dat deze avond moeten gebeuren.

(foto’s groter? Erop klikken.)

Viel me op dat aan de koppen te zien de verendracht van deze uilen overwegend wit was. Allemaal middelbaar dus, of nog erger. Zeven sneeuwuilen. En eentje in de rui. Daarbij vergeleken waren zelfs wij gemiddeld wel een beetje jonger.

Het waren voor zover na te gaan behulpzame wezens. Als ik achteraf om het notatieboekje voor de kiek vroeg, werd daar niet moeilijk over gedaan. Eentje maakte er een geintje bij. ‘Dat kan niet hoor, dat is privé-bezit’. Ik beloofde  als tegenprestatie aardig over hem te zullen schrijven.  Toen mocht het.

Daarom het volgende :

Het was zeker de meest opvallende verschijning van de zwerm. Het meest ontspannen, het grappigst,  en het kleurigst uitgedost.

En schaken kon hij ook. Koens Engelse opzet maakte het hem wel even lastig.  Maar Koen zat waarschijnlijk bij zet 12 even een uiltje te knappen, want hij gaf Jan Koopman de kans op grappige wijze een pion te winnen.

 11. Pe2? Dxb2 want na  12 Dxb2 Pd3 met familieschaak.

Gelukkig voor Koen zat hij 2 zetten later misschien zelf ook even te dutten,  want op soortgelijke, grappige wijze gaf hij zelf ook een pion weg. Of vond hij het niet eerlijk dat hij Koen zo laaghartig  een pion had ontfutseld en als integer en sportief wezen gunde hij Koen  een herkansing? Gewoon een aardig gebaar?

14 ….  Pg4?  (Ped7!) 15. Lxc6 !!

Daarna stond Koen vrijwel voortdurend beter, maar Jan Koopman bouwde een stevig en veilig nest (toegegeven, Koen hielp zelf een beetje met het verzamelen van de takjes en de strootjes)  en trok zich daarin terug. Het lukte Koen niet er een doortocht in te bewerkstelligen. Het was al een vroege remise.

Nog sneller was alleen de remise bij Bert. In zijn Kan-variant houd je het wel vaak vrij gemakkelijk gelijk, maar het is ook weer niet de ideale als je eens lekker op winst zou willen spelen. Dat weet ik helaas uit ervaring. Er volgde ook nu veel logische stukkenruil. Na 17 zetten was de lol er voor de heren af. Hoewel na een niet echt imponerende witte 17e zet had zwart eindelijk nog wel iets kunnen proberen en na de niet echt imponerende 17^e zet van zwart had wit nog wel wat had kunnen wagen.

  17.Tad1 Lh3   (……Lxd5 en ….. Td6  en dan belegering van die geïsoleerde pion?)

Ik vergast u eerst op mijn verdere eigen ervaringen op deze avond, lang voor ik er mijn eigen Grote Wijze Uil   (voorheen Prof. Mr Dr K.)  voor had ingeschakeld. Er wacht u dus wellicht af en toe grote onzin.

  Ik zag hoe Thomas weer eens met een pion minder speelde.  Geen reden tot ongerustheid, want daar heeft hij ervaring mee. Zag hoe hij kans zag om toch flinke verwikkelingen te creëren  Daar heeft hij ook veel ervaring mee. En zo toch remise te bereiken.

Ik zag hoe Ron uit alle macht probeerde wat voordeel met wit te bereiken en daar heel veel tijd in stopte. Zo werkte hij  vooral aan een tijdnoodfase die er mocht wezen. (Nou ja, bij wijze van spreken) Waar ook hij veel ervaring mee heeft! En waar uw  nerveuze verslaggever  geregeld de koude rillingen van krijgt. Schaak je om die reden niet meer zelf,  gieren toch de zenuwen je weer door het lijf! En in een stelling die er voor mij eigenlijk alleen maar verdachter ging uitzien. En dan met enkele minuten resterend maakt hij de zaak extra ingewikkeld en ziet warempel nog kans er een remise uit te peuteren. Ik vermoed met list en bedrog,  maar daar moet ik nog even Prof. Mr Dr Uil voor raadplegen. Dat volgt verderop.   

 Paul werd geconfronteerd met een Koningsgambiet. Even dacht ik dat hij tegen zijn gewoonte in daar de theoretische varianten van had bestudeerd. 1 e4 e5 2 f4 exf4 3 Pf3 d5! Maar gelukkig bleek op de volgende zet dat hij nog steeds aan eigen originaliteit en creativiteit de voorkeur geeft. Want na 4. exd5 speelde Botwinnik en adepten 4 …… Pf6 en niet Dxd5. Maar met zijn eigen vinding redt hij het redelijk. Tot zet 12. Want dan krijgt wit agressieve bedoelingen. Even vreesde ik  deze uil wel een valk te zijn.

Maar onze mooie, kleurige zangvogel weet met een listige zwenking te ontsnappen. En als de rover daarna met een schijnbeweging opnieuw aanvalt, blijkt zijn schijnoffer voorlopig alleen maar negatief uit te werken.

 15.c4 axb5 16.cxd5 Dxd5 17.Lc3 b4 met flink voordeel voor zwart

Toch geeft wit niet op. En dan wordt het lang erg spannend. Beurtelings lijken wit en zwart kansen te hebben. De witte pion achterstand blijft echter.

Laat op de avond denk ik dat Paul kan winnen.

Is Df4+ en Tc8 hier niet erg sterk? Paul speelt Dxd4. En die zal wel gelijk hebben. Ik moet morgen thuis de digitale hulptroepen maar even raadplegen.

Paul houdt in het laatste deel van de partij toch de betere kansen, maar is intussen in tijdnood geraakt. En accepteert derhalve remise in een toren-eindspel met 3 verbonden pionnen tegen 2 idem, aan dezelfde zijde van het bord. En dat zal ook echt wel remise zijn.

Frank speelde met zwart een klassiek damegambiet. Zelf hield ik daar met wit niet van. Moeilijk om er spanning in te krijgen. Ik hoorde Paul van der Sterren (expert daarin) eens bij een commentaar op een partij zeggen : ‘Ach dat klassiek damegambiet met Lg5 daar valt echt niets meer in te ontdekken. Misschien kun je nog wat met Lf4 proberen.’ Ook in de partij van Frank bleef het tam. En werd het dus ook niet al te  laat remise.

Sven kon ik lang niet zo goed  volgen. Hij zat in een voor mij lastig te bereiken  hoekje. Vanuit de verte  kon ik het hele bord niet goed overzien. Ik dacht dat het wel redelijk gelijk opging en dat Sven rond zet 17 pogingen ging ondernemen om aan te vallen.   Daar heb ik bij Sven wel vertrouwen in. Maar even mijn aandacht laten uitgaan naar de partijen die ik wel goed kon zien. Die  van Martin en Paul, die er beide spannend uitzagen. Laat op de avond volgen teleurstellingen: Paul kan toch niet winnen, en ineens blijkt Sven verloren te hebben. Hoe kan dat nou? Thuis zijn partij maar invoeren. Blundertje?

 Nu stonden we toch ineens weer achter. 3 – 4. Alles kwam nu op de schouders van Martin te rusten. Die leek voortdurend het initiatief te hebben. Maar zijn tegenstander was niet bereid zich zomaar te laten oppeuzelen. Die verweerde zich met scherpe snavel en klauwen . Was wellicht van dit langdurige gevecht om half twaalf vermoeid geraakt, want gaf in toegegeven veel mindere stelling – dat wel, een kwaliteit en een pion achter-  pardoes een loper weg. En zo werd Martin : The Man of The Match. Die ervoor zorgde dat we nu eens een keertje niet verloren : 4-4

Met de bus van 23.50 keerde ik laat huiswaarts. Morgen vroeg op.  Proberen nog even een uiltje te knappen. Na inmiddels begrepen te hebben dat dat uiltje waarschijnlijk  geen vogel  is, maar een vlinder!

De volgende dag nog even de wildcamera aangezet :

1. De bloedstollende tijdnoodfase bij Ron

• 2. Remise bij Koen

Die zwarte d pion lijkt zwak. Maar profiteer er maar eens van. Dat lukte dus niet.

• 3 Kon Paul winnen?

  Ja, ik krijg gelijk van Prof Mr Dr U.    want  

36…Df4+ ! 37.Kh1 (37.Kg1 Tc8) 37…Tc8!! en mat is alleen te verhinderen door groot materiaalverlies]

Is zijn eindstelling remise?

Ik denk het wel!

Zal wel een theoretische remisestelling zijn. En Paul (zwart) zat in tijdnood.

4 Hoe ging her mis bij Sven?

19.Pb1? (Pd1!) d5! 20.e5? Lxe5! [omdat wit niet mag terugnemen wegens vreselijks op f1]

Dus geen grote eenmalige blunder maar een langzame aftakeling

5     Rons list en bedrog?

Ja, inderdaad, het wordt wel digitaal zichtbaar, bij Ron speelde tijdnood een enorme rol, en zijn tegenstander , zoals zo vaak gebeurt, begon ten onrechte ook te snel te spelen.

6.  Brilliancies bij onze Messi:

  19. Lh3! De7  20  Pd6! Dat is een kwaliteit tegen een pion

25 La3!  Want na Dxa3  volgt Dxd8

48   …… g4   49.  h4! , Lh6 ?  50 Txh6

Nagekomen commentaar:

Frank: “Erg ingewikkeld, maar wederom een terechte uitslag. …. Zelf niet genoeg gecreëerd”

Martin:  “Een stabiele partij, waar ik toch wel tevreden over ben. …..  In dit geval wist ik op het juiste moment door te breken in het centrum met een dreigende aanval op de koningsvleugel. Dit zorgde voor een leuke combinatie met het opsluiten van de toren door de dame. Daarna is het toch wel zwoegen, de verloren centrumpion zorgt ervoor dat het nog gemakkelijk remise kan worden. … Ik kwam lang in tijdnood en ook de druk van de laatste partij te zijn voel je toch wel in zo’n stelling. Gelukkig kon ik weer tijd terugwinnen op mijn tegenstander en hem in een mindere opzet duwen waarbij de c-pion los kwam te staan en een onoverkomelijke zwakte werd na de dame-afruil. Zijn weggeven van de loper was intussen een formaliteit. Ik had gezien dat ik zou winnen door het doorlopen met de a en b- pionnen.   Ik ben tevreden!

Thomas:

‘Zo’n 35 jaar geleden ben ik de Grünfeld gaan spelen, wat mij eigenlijk tot nog toe het best is bevallen.

 7 Pxd4 verraste me en ik had beter kunnen voortzetten met dxc4 of Pe4 wat in ieder geval geen pion kost. Na 9. Ph5 gaan alle voorbeelden verder met het veel lastiger 10 Lg5.   

 10 Lg3 geeft het loperpaar op en eigenlijk hoeft zwart zich niet meer echt zorgen te maken. Hij komt zelfs licht In het voordeel ( -0,5) en dat is met een pion minder en zwart mooi meegenomen.

  De beste kans op het uitbouwen van het lichte voordeel was

15.. b5 16. a3, Tfb8.  Ik heb wel gekeken naar 15. … La4 16. Da3 , b5 maar na 17. b4 is het eerder wit die In het voordeel komt. Op zich geen slechte partij maar je hoopt in zo’n stelling altijd op meer. Het zat er nu helaas niet in. Volgende keer beter!’

Eindcorrectie moet nog plaatsvinden