Hoera, weer begonnen!

Traditiegetrouw starten met een simultaan door de clubkampioen. Voor hem een soort straf  voor het lelijk vernederen van zijn clubgenoten in het vorige seizoen. Leuk vindt geen enkele kampioen het, maar ja, het hoort er nu eenmaal bij.

Soms wel leuk voor de deelnemers. Gelukkig voor Ron zijn het er maar acht. Dat is nog een beetje te overzien. Maar ja, die zijn meestal niet van plan zich zo maar te laten onderschoffelen.

 2S7A6990WEB

Mathijs wel. Die kijkt meer op zijn foon dan op zijn bord. Verliest twee stukken door onzorgvuldig spel. Ron offert er een terug met de bedoeling  het daarna simpeler in het eindspel te kunnen winnen. Dat valt dan wel een beetje tegen. Maar goed. Meer dan stevig spartelen kan het toch niet worden. Ron speelt het uit op zijn routine.

Peter is wel diep geconcentreerd. Maar raakt desondanks al snel een stuk achter en dus kost deze partij de te beklagen simulzwoeger ook niet al te veel energie mee. Voor Ron een formaliteit. Ook op routine.

Dat is de partij tegen Herman zeker niet. Niet  omdat die de opening zo sterk speelt, maar omdat wit al snel een mooie  aanvalspositie mag opbouwen en dan natuurlijk ook wel graag die fraai in de aanval wil winnen. Je kunt zo’n enorme voorsprong in ontwikkeling toch niet uit je handen laten vallen. Liefst een offer! En dat vereist rekenwerk! Maar dat wit het ging winnen stond wel allang tevoren vast.

 2S7A7000WEB

(1) Ron-Zwaansr



De aardigste partij vanavond vond ik die tegen Zwaan Junior.Zwaan jr staat een beetje passief en Ron gaat over tot aanval.

Ron: Tegen Martin bewust 1. d4 gekozen in de hoop op een Colle Zukertort en die kwam er! Dat is vermoedelijk mijn beste partij geweest (en tegen Frank). De Pbd7 opstelling is daar passief en m.i. niet zo goed, in veel gevallen is e6 dan een zwak punt en kan er daardoor bijvoorbeeld niet f6 worden gespeeld. Ik ga Pe5, Df3 en Dh3 spelen als dat kan. …….  Martin moest nu zijn koningstelling verdedigen met g6, maar dat is een belangrijke verzwakking.

Ron doet het fraai. Met een offertje op g6. Even lijkt het of Martin  nog kan ontsnappen maar Ron heeft verder gekeken en ziet dat als hij oplet hij altijd het paard op g7 gaat winnen. Een bekend detail, bijv. uit de Colle. Maar ook dan lijkt zwart toch nog wat te hebben om nog wat te  spartelen. (meer ook niet) Hopelijk vergist Ron zich ergens? Dat doet hij inderdaad! Ron ziet ‘bijna mat’ in 1 over het hoofd! Maar hij kan het zich veroorloven. De stelling is voor zwart niet te redden.

(1) Ron simul – Zwaan jr



Tot zover de winstpartijen van de simultaangever. De rest is lastiger.

2S7A7001WEB

Als latere binnenkomer begeep ik niet waarom zowel bij Matthijs als bij Gerrit Ron’s koning op f1 staat. Een raar experiment? Later schrijft Ron me dat hij Koningsgambiet speelde, met het niet helemaal correcte 3. Lc4 . Ja dan snapte ik het zelfs.  Zeker de theoretisch minder bevlogene speelt dan gelijk Dh4+ (niet slecht, maar veel vaker wordt Pf6 gespeeld). Matthijs gaat in de fout. Gerrit lijkt even een heel klein beetje in problemen te raken (dacht ik, maar Ron denkt er anders over) maar  Ron profiteert niet echt en Gerrit staat in middenspel stevig en gelijk. Wel moet hij even stevig denken over ‘to b2 or not to b2’. En Ron neemt dus genoegen met remise.

(1) Ron-Dok



Bert laat zich in de opening nog minder in problemen brengen. Met een bord vol stukken accepteert Ron remise. Voor een simulspeler ook een tactische zet, als je weet hoe zwaar het hier gaat worden om meer te bereiken. Als er nog veel andere, betere mogelijkheden zijn bij de andere deelnemers. Je moet bij zulk arbeid je krachten weten te verdelen.

Ron: “Bert speelde een soort van Dame-Indisch tegen mijn c4 en hanteerde een voor de simultaangever lastige tactiek. Niet laten provoceren, gewoon alleen maar verdedigen en afwachten. In onze slotstelling had ik denk ik Dg2 gedaan en dan f4. Ik sta dan misschien nog wel ietsjes beter. Ik zou het geen salonremise willen noemen.”

  2S7A6995WEB “het gaat om de lol en de gezellige avond”   

Al gauw gaat Ron ook tegen Frank in de aanval. Die lijkt dan ook  wat in problemen te geraken. Maar hij kiest voor een vlucht naar voren en maakt het erg ingewikkeld. Lukt het?

Ron:  “Frank was een complexe partij, allebei soort van Catalaanse opstelling, waar hij mij provoceerde met Ph5 en Lf5 en ik h3 en g4 ging spelen. Vervolgens kwam er dus een zeer verkrampende pion van mij op h6 (g4-g5-gxh6, hij kon niet lekker terugnemen op g5)! Frank ging daarna heel scherp in de tegenaanval en er waren vele dreigingen. Volgens mij pareerde ik die heel goed. In onze slotstelling sta ik na Lf4-e3 (!) nog altijd pion voor en dreig Tf7 schaak. In onze na-analyse vonden we voor zwart geen goede verdediging, maar mogelijk was die er (eerder) nog wel. Het was echter de laatste partij, warm en nogal laat, dus remise ook ok. Het gaat ook om de lol en een gezellige avond zoals Bert terecht aangaf. Maar dan had ik wel wat meer pils aanbiedingen voor de zwoegende simultaanspeler verwacht.”

(1) Ron simul – Frank



Paul houdt met wat moeite stand in gelijk eindspel (dacht ik) : remise

Maar Ron ziet het anders: “Alle lof voor Paul. Die speelde werkelijk heel erg goed en kwam echt gewoon veel beter tegen mij te staan. Ik moest alle zeilen bijzetten om nog stand te kunnen houden. Hij liet zich echter verleiden tot een eindafwikkeling, waarin hij géén pion won en er inmiddels zoveel materiaal was geruild, dat remise toen terecht was. Maar ik heb geen enkele kans op winst of voordeel gehad. Met dit halfje was ik heel erg blij.”

  2S7A7003WEB

Al met al een plezierige start van het nieuwe seizoen. En voor Ron, die met 6-2 (en ongeslagen) best heel tevreden mocht zijn. Duidelijk werd ook dat bij onze topborden de krachtsverschillen niet zo groot zijn dat een simultaangever daar nog gemakkelijk van kan profiteren. (Over Martin hebben we het nu even niet. Dat was een bedrijfsongeval.)

                           

bericht van de wepmeester

Beste schaakvrienden, Ik probeer af en toe oude webartikelen die defecte diagrammen vertonen weer te restaureren. Een vreselijke klus. Zo heb ik 7 oude BDG-artikelen hersteld, en zojuist 3 atikelen van 2014 over ‘miniaturen’. Daarbij ontdekte ik dat dat best leuke verhalen waren. Al zeg ik het zelf. Ik publiceer ze nu nog een keer. Als u ze destijds bekeken heeft, bent u dat nu toch al vergeten. Ik ben zo vrij ze maar even aan de vergetelheid te ontrukken.


Miniaturen

Schaak-miniaturen

Ik beloofde u enige tijd geleden al een artikel over schaakminiaturen. Met als achterliggende gedachte dat we zo de nieuwe functie van het ‘levende diagram’ in ons website eens lekker kunnen benutten: een diagram waarop de hele partij kan worden nagespeeld.

Het is vaak heel leerzaam. Het zijn veelal openingsgrapjes. (uiteraard, want die partijtjes zijn nu eenmaal kort) Je moet ze één keer gezien hebben, en het overkomt  jou niet meer! Bovendien zijn die korte partijtjes meestal leuk. Aan zo’n ongelofelijke afgang van een andere schaker kunnen wij heel veel plezier te beleven. (‘Schadefreude ist die beste Freude’) Als het jezelf overkomt is het minder lollig natuurlijk. Dat is waarschijnlijk de reden dat ik van u allen totaal geen reactie kreeg op mijn verzoek om mij wat uit uw eigen archief op te sturen.

Als je die term ‘miniaturen’ als zoekopdracht intikt, valt de oogst tegen. Het woord blijkt in de schakerij twee betekenissen te hebben : 1.korte schaakpartij  en 2.schaakprobleem. Er bestaan boekjes met miniaturen in de tweede betekenis, maar met betekenis nr. 1, ho maar.

Na wat vruchteloos rondgestumperd te hebben op internet kwam ik op de lumineuze gedachte het eens in een andere taal te proberen :  “Kurzpartie”  en “Short Game”. Hoera, succes! Daarna in mijn archief van de eigen partijen gezocht. Viel ook tegen. Als je bijv. maximaal 16 zetten als norm  neemt. Gelukkig kreeg  ik wel 15 korte potjes van André, die hele dagen op internet zit te vluggeren. Die geniet pas bij een klok op 5 minuten. Brrrrrrr! Dat wordt een soort pokeren. Maar bij vluggertjes komen nu eenmaal vaak kortsluitingen voor. En het aardige is dat zulke vluggertjes op internet bewaard blijven en na afloop meestal weer tevoorschijn getoverd kunnen worden.  (Van uw eigen natura-vluggertjes achter het klassieke schaakbord bent u natuurlijk binnen een uur de details vergeten) Dus PaulKlee (André’s alias) is ook een belangrijke bron voor mijn artikel.

Waarop moet ik voorsorteren? Op opening? Op Elo? (hoe hoger de Elo van de verliezer, hoe leuker) Op uitschieters op de lengteschaal (hoe korter. hoe grappiger) Lang lopen tobben, maar ik kwam er niet uit.

Dus …. vooruit maar. Ik pak maar wat! Gewoon van alles door elkaar.

Je hoeft niet persé een prutser te zijn om middels een miniatuurtje van het bord geveegd te worden. Het volgende overkwam nota bene Kortsnoi in 2004. Het verhaal wil dat hij na afloop nog een uur hoofdschuddend achter het bord zat te analyseren. Het is een doodgewone variant in het Spaans:

Morozevich-Kortsnoi

Je zou zeggen dat elke opening zo zijn eigen mogelijkheden geeft om enorme fouten te maken ( of te laten maken) in de beginfase. Maar er zijn fouten die zelfs populair zijn in meer openingen. Beginnende schakertjes houden we voor: Pas op voor de velden f2 en f7! Maar voor de gevorderde beginner kan met evenveel recht worden benadrukt: Kijk uit voor een dame op e2 of op e7!! En vooral in het Budapester gambiet! Daar kunnen stiekeme dames de vreselijkste onheilen aanrichten.

Een voorbeeld van de bekende val :      Laga-Contedini, Leipzich 1960

Maar ook in Fajarovic-variant van de Budapester ( 3 ….. Pe4)  komt hij voor. Het zal je maar overkomen!  Dian Cheri,S – Wan,K (1898)   Mallorca  2004

En let op! Er is een spiegelbeeldige situatie in het Wolga-gambiet!  In de door mij zo graag misbruikte Zaitsev-variant. ( 5. Pc3 en 6 e4 )   Hallo, dat is toch pionverlies!!?? Jawel. Hoewel!  En zwart moet dan wel die geniepige witte dame in de smiezen hebben. Die Zaitsev-variant deugt niet, maar voor die  achterbakse dames kan niet genoeg gewaarschuwd worden.

Men had Paul Tayler (Purmerend) kennelijk onvoldoende geïnformeerd over de gevaren van het vrouwelijk schoon, want hij trapte er in, tegen Eddy Saraber op 18 febr. 2010.

Toegegeven dat Tayler niet zijn avond had, maar zelfs hooggekwalificeerde grootmeesters kunnen in zo’n val trappen. Alleen spartelde zwart hier nog iets langer na. Maar had net zo goed na zet 9. kunnen opgeven!   Zontakh,A (2545) – Milanovic,D (2420)  Belgrado, 12.02.1998

Er zijn miniaturen in soorten en maten. Het is me echter wel duidelijk geworden dat sommige openingen en sommige schaakvariëteiten zich beter lenen voor miniatuur-optredens  dan andere.

Onze ex-Aris de Heerder André  (deserteur!)  is in het open circuit verzot op varianten met 3. …. f5.  Officieel: 1. e4 e5  2. Pf3 Pc6 3. Lb5 f5!?  Maar wegens niet al te hoge frequentie van het Spaans speelt hij het zelfs na 1. e4 e5  2. Pf3 Pc6  3. Lc4 …….. f5!? De ene variant nog dubieuzer dan de andere. Maar ik heb wel begrepen dat je als je het niet weet heel gemakkelijk met wit de mist in kan gaan.

Het wilde ons maar niet lukken vast te stellen wat het verschil is in het Spaans tussen de Jaenisch/ variant en de Schliemann/variant. Dus ook Wikipedia geraadpleegd:

” The Schliemann ’s Defence or Schliemann–Jaenisch Gambit (ECO C63), 3…f5!?, is a sharp line in which Black plays for a kingside attack, frequently sacrificing one or two pawns. Considered by many to be somewhat dubious, it is occasionally used in top-level play as a surprise weapon. This variation was originated by Carl Jaenisch in 1847 and is sometimes named after him. Although later named for German lawyer Adolf Karl Wilhelm Schliemann (1817–72), the line Schliemann actually played in the 1860s was a gambit variation of the Cordel Defence (3…Bc5 4.c3 f5). The most common responses for White to 3…f5!? are 4.d3 or 4.Nc3, with play after 4.Nc3 fxe4 5.Nxe4 going 5…d5, with great complications to follow, or 5…Nf6, which generally leads to quieter play.”

Duidelijk is wel dat het minder gebruikelijke van deze variant in combinatie met de geringe bedenktijd van het vluggertje (wat ook raadplegen van openingsmateriaal en computer moeilijk maakt) leidt tot spannende situaties en veel fouten, veelal in een vroeg stadium. Tot miniaturen dus.

slaviabegic-paulklee35

En met 3. Lc4 f5?  NN-paulklee35 


Miniaturen 2

Vorige keer vergastte ik u op partijen van Paul Klee met Schlieman/Jaenisch en gaf ik voorbeelden van de gevaarlijke dames op e2 en e7. Met partijen met het Wolgagambiet en met het Budapester gambiet. U dacht natuurlijk: “Ja, met zulke rare agressieve openingen kun je miniaturen verwachten. Dat overkomt mij niet.” Dat is maar de vraag. Speelt u wel eens Caro Kann?

Ik las eens bij de grote Jan Hein Donner (De Koning) – die grossierde in verrassende en komische uitspraken- : ‘De Caro Kann is een opening voor angsthazen, schakers zonder fantasie, zo’n oersaaie opening moet verboden worden.’ (of woorden van diergelijke strekking) Zo’n Caro Kann, daar kan toch echt niets onverwachts in gebeuren. Echter, de kortste miniatuur die me tot nog toe onder ogen kwam, was die van Paul Keres  (19161975), een  supergrootmeester, die, juist ja,  van de Caro Kann van ene Arlamowski  gehakt maakte  (02.07.1950). En ja hoor, weer met zo’n bitch op e2 !

Bij mijn zoekacties stuitte ik op een site van de Duitse schaakvereniging Kuppenheim, met veel aandacht voor Kurzpartien, en tot mijn grote verbazing  werden daar 13 partijen  met Caro Kann vermeld. Meer dan met welke andere opening ook (met uitzondering van het Siciliaans).

Hoffman,M – Kovar,V 1997

Viel me wel op dat de witspeler in drie van die partijen met 3. f3 of 4.f3 ( i.p.v. Pc3) probeerde de saaie degelijkkheid van de Caro Kann al in een vroeg stadium te ontregelen. Maar ook met de ‘gewone’ varianten was er af en toe sprake van een forse kortsluiting:

Penson,T (2295) – Lammens,T  , 1994

Maar ook in andere openingen die zijn uitgevonden om de tegenstander in slaap te sussen, zoals in Gerrit’s Philidor, kunnen toch leuke blikseminslagen voorkomen. Wat dacht u van de zettenreeks die later het Zeekadetten-mat is gaan heten: Legal – Saint-Brie , 1750

Oorspronkelijk was de opstelling met 2 ..  d6 wellicht bedoeld om snel 3 …. f5 te spelen. Dat werd o.a. door Tarrasch en Keres weerlegd. Dat daarmee ook nogal wat miniaturen werden gecreëerd zal u niet verbazen. Maar dat ook een rustiger Philidor-aanpak geen waarborg is tegen onaangename verrassingen op korte termijn, daar kijkt u vast van op:

Saladin Leonhardt – NN  1912

Tot zover vooral openingen waarin u geen miniaturen zou verwachten. Anders ligt dat natuurlijk bij het Hollands. Dat vroege verminken van de zwarte koningsstelling roept om witte spitsvondigheden. Tegen het Hollands op de 2e of 3e zet gelijk het vizier op scherp zetten is tamelijk gebruikelijk. De bekendste manier is het Staunton-gambiet (1. d4 f5 2. e4 (!?) fxe4 3. Pc3) , maar tegenwoordig is ook 2. Lg5 nogal gebruikelijk. Zelf  heb ik daar wel wat ervaring mee.

Maar nu eerst een potje van echte schakers: Bijvoorbeeld: Smirin,I (2555) – Vragoteris,A (2340) 1992

Op internet won ik er diverse potjes mee, maar van het volgende sjortkeempje in de externe heb ik nog lang wakker gelegen:

ES (Aris de Heer, bord 2)  – Otto,K (Heer Hugowaard3) nov. 2010  

    Anderhalf  jaar later zei Otto tegen me:  “Mijn remise-aanbod destijds was pure bluf. Ik had Th3 gezien!” Ik zou  beslist van deze opmerking weer een nacht wakker gelegen hebben, ware het niet dat ik die avond – ook met een miniatuurtje (11 zetten) en dat doet toch iets met je- van Groeneveld won.


Miniaturen 3

De  vorige keren hadden we het over openingen die lijken te vragen om vroegtijdige kortsluitingen: het Jaenisch ,  de Budapester, Hollands, het Wolga-gambiet. Maar ook over openingen waarin je miniaturen niet zo gauw zou verwachten: de Caro Kann, en de Philidor.

Een andere opening die er in den beginne vreedzaam, langzaam en erg strategisch uitziet is de door mij bewonderde Colle.

Voordelen van die opening zijn: – dat die niet zo heel veel gespeeld wordt en dus de tegenstander zijn ervaring niet zo snel kan aanboren – de hoeveelheid theorie zowiezo beperkt is, niet snel wijzigt, en tamelijk eenvoudig te onthouden is- maar vooral dat de zwartspeler al snel op een verkeerd been gezet wordt en denkt dat hij met een knoeier van doen heeft. “Wat een tam gepruts. e2-e3 , e3-e4? Zeker nog nooit gehoord van tempoverlies!” Toen onze Appel stopte met het bestuderen van openingsvarianten (“Sorry, dat doe ik niet meer, daar ben ik nu te oud voor geworden” (85? ES) greep hij ook terug op Colle, en wel de latere tak ervan: de Koltanowski-variant. Daarmee kan wit zijn tegenstander behoorlijk in de maling nemen:

ES – Geus de,Frank   20.04.2010

Het gevaarlijke zit hem in die verstopte loper op c1 en vooral die loper op d3. Voor je het weet zit je na e3-e4 met zwart tegen een koningsaanval met twee lopers aan te hikken. En een loperoffer op h7 grijnst je tegemoet. Een beetje Collespeler slaat daar, zonder nadenken, zelfs zonder daarvoor maar met zijn ogen te knipperen.

Maar ik ervoer zelf het vorige seizoen dat je toch beter nog even goed kunt kijken of het echt wel klopt. Ik was bijna de boot in gegaan tegen Reus van Revanche.  Ik denk dus nu dat Cyrus Lakdawala terecht waarschuwt in zijn boek over de Colle:  “The Colle, possibly more than any other opening, offers White Bxh7+ Greek gift sac possibilities. Always be on the lookout for it – but don’t assume it is an automatic win! In many cases you will have the opportunity to sac, and should decline. Proceed with a case by case decision when you reach it.”

ES (Aris de Heer) – Beerepoot (Attaqueer, 11.10.2011)

Ik vond natuurlijk iets dergelijks van mijnheer Colle himself. Weliswaar overschrijdt de lengte een beetje de strenge normen van uw wepmeester voor een ‘miniatuurtje’, maar zwart had natuurlijk na zet 15 of 16 gewoon moeten opgeven.

Colle,E – O’Hanlon,J  Nice, 1930  [commentaar Cyrus Lakdawala in zijn boek over de Colle]

Een andere opening waarin ik meende te kunnen rekenen op miniatuurtjes is het Blackmar-Diemer-gambiet. Ik heb er intussen een stuk of honderd, al of niet op internet achter de kiezen, en begin er steeds meer van overtuigd te raken dat het een zeer dubieuze opening is. Vreemd genoeg is het aantal miniatuurtjes teleurstellend. Zoals bij zoveel gambieten verzanden de agressieve bedoelingen van wit toch vaak in situaties waarin je met wit blij mag zijn als je je pion terugwint. In de volgende partij ging het meer zoals je je dat met wit wenst:

ES-Shah  jan 2014

Een andere manier om te zoeken naar miniatuurtjes is niet kijken naar openingen die daartoe wellicht de gelegenheid bieden, maar bij bekende schakers van wie de schaakstijl dermate agressief en combinatoir is dat je op je vingers kunt natellen dat die wel iets dergelijks in hun verleden hebben gecreëerd. Bijv. zoeken bij één van de allergrootsten in het verleden: Alexander Aljechin. (Wereldkampioen van 1927-1935  en van 1937-1946. Die korte periode tussen ’35 en ’37 werd hij even afgelost door…..  Max Euwe). En ja hoor, zonder veel moeite heb je zo minstens tien partijen boven tafel die door mij alhier vereeuwigd zouden kunnen worden. Maar ach, u hebt er wellicht wel een beetje genoeg van mijn monomane geschrijf. Eentje dan, omdat ik het niet laten kan.

1931  Aljechin-Vasic 

En om deze serie echt te besluiten dan nog maar ééntje, om het af te leren, van die andere monomane bekende, waarmee de serie begon: Paul Klee:

paulklee-Marina500 2014  


Dat was het dan weer. Miniaturen! Dit jaar mijn bijdrage om het competitieloze zomerreces van Aris de Heer voor u wat draaglijker te maken. Intussen heb ik ontdekt dat er in Duitsland ook schaakverenigingen zijn die miniaturen op hun sites behandelen, met de bedoeling daarmee hun leden op een prettige manier nog verder in het combinatiespel te bekwamen. Wat zou het mooi zijn als dat met onze “Miniaturen” 1,2,en 3 ook een beetje gelukt was.

Veel succes het komende schaakseizoen!

BDG8, Gunderam, deel 2

In de vorige aflevering heb ik uitgelegd waarom ik de ‘echte’ Gunderam niet wil aanbevelen voor wit. Voor zwart eigenlijk om dezelfde reden ook niet:  te veel en te ingewikkeld voor bijna iedere speler uit de onderbond om te kunnen onthouden. Voor zwart beveel ik aan in het toekomstige atikel BDG9 de Ziegler-variant. Volgens velen de variant die echt de speelbaarheid van de BlackmarDiemer ter duscussie stelt.

  1. d4 d5 2. e4 dxe4 3. Pc3 (!) Pf6 4. f3 exf3 5. Pxf3 Lf5

Wat niet wegneemt dat de witte BDG-speler de Gunderam kan tegenkomen. Ik beloofde te zullen kijken naar alternatieven voor 6. Pe5 omdat dan blijkbaar de hel losbarst.

Scheerer schrijft in zijn boek na 6. Pe5 : ‘White has no better move here!’  En serveert dan kort maar kritisch af : de zetten 6. Lc4  6. Ph4 6. Ld3

Omdat mijn verhaaltjes niet al te veel van uw uithoudingsvermogen mogen vergen zal ik me hier beperken tot 6. Lc4 en 6. Ld3. Ik laat  6. Le2 en 6. Ph4 en 6. Lg5 verder maar even zitten.

6. Lc4 wordt (na 6. Pe5)  verreweg het meest gespeeld.

En inderdaad, als ik naar de resultaten kijk, die zet scoort wat minder. (Maar niet heel erg slecht.)  De ervaren BDG-speler zal toch wel weer vaak de patronen kunnen tegenkomen waar hij zoveel van houdt.

En inderdaad, ik vond bij 12 partijen die Georg Studier afdrukt in zijn “Das moderne Blackmar-Diemer-Gambit” (1980) één partij waarin (nota bene) supergrootmeester Tartakower ons gambietje speelde, maar toch 82 zetten nodig had om tenslotte op eindspeltechniek van zijn veel zwakkere tegenstander te winnen. Maar Scherer drukt daarna ook 8 mooie gewonnen aanvalspartijen van andere wit-spelers af.     

(Tartakower:  1887-1956, rivaal van Nimzowitch,  over wie ik eerder schreef. Tot op gevorderde leeftijd een geducht tegenstander voor iedereen. Winnaar van het Hoogoventoernooi in 1949. Onze Jan Hein Donner verloor in 1951 nog van hem.)

6. Lc4

Hierna volgt bijna altijd 6. .. e6  Een enkele keer c6 maar dan toch op de volgende zet e6.

6. Lc4 e6

Nu zijn er drie voor de hand liggende mogelijkheden voor wit.  7. 0-0  7. Lg5  7. d5  Vreemd genoeg suggereren computers hier ook nog wel  7. Ld3 maar ik kan de logica van dit tempoverlies absoluut niet inzien. Had je dat beter bij zet 6 kunnen doen!

Het  meest gespeeld wordt 7. 0-0

Om wat van de patronen te laten zien hieronder enkele partijen waarin wit zijn goocheltrucs mag tonen:

Partij 1:  Ik liet tot eigen ‘leringhe end vermaeck’  in 2011 Rybka-4 spelen tegen mijn toch echt best sterke reiscomputertje  (Elo ong. 2000). En inderdaad hier komen weer bekende wendingen aan bod. Een torenoffer op f6 en een dameuitval naar h5.



Partij 2

In deze partij wordt u vergast op een andere veel voorkomende wending in een vroeg stadium.  Een pionoffer op d4.  Ook laat deze partij zien dat een voor wit nu niet bepaald prettige vroege dameruil betkent dat wit geen aanvalskansen meer krijgt. Blijft overeind: een voor het BDG gebruikelijke lichte voorsprong in ontwikkeling en mooie open torenlijnen.



Partij 3: In het laatste voorbeeld van 6.Lc4 ziet u nog eens hoe gevaarlijk (in allerlei varianten van het DBG) die witte toren op de f-lijn is. Hij kan soms ook op f5 geofferd worden.



Nu nog maar even iets over  6. Ld3  (i.p.v. Lc4) :

6Ld3

In mijn databases vond ik maar weinig partijen met 6. Ld3. Niet vreemd, want wit wil natuurlijk niet al te gemakkelijk stukken ruilen, en vooral die loper niet, want die speelt vaak een belangrijke rol in het BDG.  Wel vreemd is dat de computerprogramma’s die zet het beste vinden. Scheerer zegt erover :   “ 6. Ld3 has been suggested bij quite a few players, but I don’t believe in it.”  In het (oudere, 1980) boek van George Studier staat echter dat men  “lediglich ein paar aussageschwache Andeutungen findet über diesen aktiven Zug, mit dem immerhin ein gewisser weiszer Tempovorteil erreicht wird.

Mij lokt het niet, maar toch maar een voorbeeld. Wellicht voor schakers die als Carlsen denken : ‘ach zo’n pionnetje minder, ik pak hem in het eindspel toch wel.’



Conclusie:  Ook tegen de Gunderam-variant, zelfs als je niet de sterkste speelt, blijft het een leuke opening. Inderdaad, als je het BDG speelt, moet je incalculeren dat het mogelijk is dat je een tegenstander treft die het je een beetje moeilijk maakt. (Veel afruil, dieper defensief inzicht, veel kennis van zijn variant)  Maar mijn ervaring is dat op ons eenvoudige schaakniveautje dat heel zelden gebeurt, veel minder dan dat je iemand treft die minder ervaring heeft met al die combinatoire valletjes van deze opening dan jij, of minder diep rekent, en derhalve vroeger of later toch bezwijkt. En zelden wordt zo’n partij saai. Het is m.i. meer een opening voor het type van soort speler als een Vink, een Jos of een Zwaan, dan voor een Dok.

Volgende keer over een nog lastiger antwoord voor wit : de Ziegler-variant. Dat wordt dus ook echt interessant voor de zwartspeler die 1. d4 met 1. … d5 pleegt te beantwoorden. 

Even een grapje als voorproefje ervan:

  1. d4  d5  2. e4 dxe4  3. Pc3 Pf6  4. f3 exf3 5. Pxf3 c6 (!)

Nu is 6. Lc4 één van de  mogelijkheden.

Ziegler-Lg4

Als zwart nu 6. …  Lf5 speelt zit u in de Ziegler.

Vraagje:  Uit een andere opening weet u waarschijnlijk wel waarom zwart na  6 . … Lg4 beter direct kan opgeven! Waarom?   (als u het toch niet ziet, raadpleeg dan Oplossingen)