Oorlog op aarde , in de schakers een welbehagen

19 december : rapidtijd.

Tien man aanwezig.  O wat sfeervol. De kerstliederen ontbraken er nog aan.  Geheel in overeenstemming met het wonder van de onbevlekte ontvangenis gebeurden er ook wonderen in het Middenpunt.

img_0903web   9003WEB

        "O denneboom, wat zijn die offers wonderschoon"

  • Verliespartij van Bert tegen Niels! Heeft Paul dat niet verkeerd genoteerd?
  • De prima score van Ab Hauer. (Nog een beetje vertekend omdat hij twee rondes voor het einde vertrok. Had nog hoger kunnen uitvallen.) Met winst tegen Martin! OK, tegen onze andere beste schakers had zijn dichtschuifstrategie nog niet veel succes, maar dat kan snel veranderen.
  • De tegenvallende score van Martin.

img_0905web  9004WEB

                                                                           "Ik had toch mijn schaapjes geteld!"

  • De genadeloze vorm van Frank
  • De opgewekte score en stemming van Ron

img_0904web  9004web

                                   "Hij kwam op de club, voor ons allemaal"

Eindscore:

1/2      Ron, Frank                  7,5       uit  9

3          Paul                            7          uit  9

4          Bert                            6,5       uit  9

5          Gerrit                          5          uit  9

6          Ab                              4          uit  7

7          Martin                         3,5       uit  9      "Ei zwijg toch stil, sus, sus! En krijt niet meer"

8          Niels                           2          uit  9      "Ziet eens hoe dat het weent en krijt van rouw!"

9          Jasper                         1          uit  9      "Ziet eens hoe alle zijn ledekens beven"

10        Peter                           0          uit   9     "Hoe leit dit kindeke nu in de kou"

 


 

 

 

 

Reservebank in actie

Ik dacht dat dat alleen met het Nederlandse voetbalelftal gebeurde. Alle sterren in de lappenmand. Mooie gelegenheid om de nieuwe talenten  in de basis op te stellen. Doen ze bij Ajax ook wel eens, tegen Standaard Luik bijvoorbeeld. ‘Die kunnen we wel hebben met onze jonkies. Kunnen ze eens met het echte werk ervaring opdoen die jongens. Leren ze dat ze nog veel moeten leren.’  

Aris de Heer deed dat ook tegen Koedijk.  Maar dat is geen team dat je gemakkelijk kan hebben met je tweede keus. Een team met geen enkele echt zwakke speler, alleen maar ouwe rotten.  Aris de Heer deed dat dan ook niet om strategische redenen. Het was gewoon pure noodzaak.

De gevolgen waren snel zichtbaar.

Jasper deed het een poosje helemaal niet onaardig. Hij gaf op de 4e zet een pion weg. Maar met enige goede wil kon je daar ook nog wel een interessant pionoffer in zien:  compensatie door snelle ontwikkeling van zijn stukken. Maar bij zet 16 zag hij een eenvoudige penning over het hoofd en verloor een dame. Tegen  een loper. Jammer!

jasperext1  JasperExt1

16. Ld5!  Dan mag je opgeven, maar Jaspertje wou nog even verder. ‘Het is hier toch leuker dan thuis in je bedje.  Ja toch?!’   Zijn terechte commentaar later: “Ja, jammer, maar ik heb mijn best gedaan!”

Ook Niels startte goed. Met wit, in een Philidor,   17 zetten lang niets aan de hand. 

nielsext1  NielsExt1

Zwart lijkt wat actiever te staan, maar Komodo ziet geen problemen na 18. f3  Ld7  19. Kh1 (even uit de dreigende penning) h4  20.  g4.  (Als zwart dan eindelijk ook lang gaat rocheren staat ook wit gereed voor zijn aanval, op de damevleugel.)

Maar dan kiest Niels een ogenschijnlijk logisch, maar toch minder goed plannetje.  18. Le2? Hij denkt  waarschijnlijk: “Zwart valt toch een beetje aan, stukken ruilen maar. Dat vertraagt zijn actie en wellicht smoort dat zijn plannen.”   Maar na 18 …  Dc8!  19. Lxg4 Dxg4 wordt de dreiging alleen groter.   Wit gaat nu een pion verliezen. Ook in de beste variant, die Niels keurig toepast! En nog erger,  de open torenlijn gaat hem nu toch onherroepelijk parten spelen.  Niels vecht voor zijn leven. Hij kiest daarna 10 zetten lang de beste voortzettingen, maar helaas dat doet zijn  tegenstander ook.  Dat levert zwart een  kansrijk eindspel op (die akelige vrijpion op de h-lijn).   Na nog een kleine witte onnauwkeurigheid bij zet 33.  (Lc1?) gaat het hard. Na zet 34. Txe4 beseft iedereen wel dat het hier ‘einde verhaal’ is.

nielsext2 NielsExt2

Niels doet nog lang zijn best, hoopt op een foutje van zijn  tegenstander. Maar dat komt niet. Die mijnheer is gewoon (nog) te sterk. Na 57 zetten geeft Niels op. En ook voor hem geldt:  “ik heb mijn  best gedaan.”   Stukken beter in ieder geval dan  in de vorige externe wedstrijd. Nu was hij  wel degelijk  “er met zijn hoofd bij.”   En hier kan hij ook weer van leren.

En die andere oudere jongere? Peter? Nou die deed ook zijn best. Hij moet bij zijn debuut in de externe wel een beetje zenuwachtig zijn geweest. En dat zal er niet beter op geworden zijn, toen hij een weinig gebruikelijke , behoorlijk agressieve opening op zijn bordje kreeg. 1. e4  Pc6 (OK, bestaat, maar weinig populair) 2. Pf3 f5? (OK, bestaat, maar kan niet goed zijn.) Iets uit de ouwe doos van het 19e eeuwse romantisch schaak. Ik denk dat de zwartspeler dat ook wel wist maar begreep dat hij een wat minder ervaren speler voor zich had, en dat hij zo probeerde verwarring te zaaien. Het is duidelijk dat Peter alles achter het bord zelf moet uitdenken. Maar dat doet hij niet onverdienstelijk.

peterext1  PeterExt1

De databases geven nu 3. exf5 als meest gespeeld  3. ….  d5  4. Lb5 Lxf5  5. Pe5 (of eerst d4) met veel beter spel voor wit). Peter kiest voor 3. e5 wat zeker niet slecht is, maar rustiger dan nodig. Zijn 5e zet is weer een voltreffer:  5.  d5!

peterext2  PeterExt2

5.  ..  e4?  (Pd4!?  Of Pb4!?) en nu had wit 6. Pg5 moeten spelen met goed spel. Op h6 volgt 7. Dh5+  Op Pe5 volgt 7. Dd4  Op Pf6 volgt 7. dxc6 Dxd1 8. Kxd1  h6? 9. cxb7!    Dat zag Peter niet, of hij vond het te gevaarlijk en hij speelde 6.  dxc6 maar zit dan na 6. ..  Dxd1 7. Kxd1 exf3 8. gxf3  (Lf4!?) opgescheept met het verlies van de rochade en een weinig gezellige pionnensteling .  En net als we bij die twee oudere jongeren hiervoor zagen, één onnauwkeurigheidje in een vroeg stadium en onze Arishelden komen dat niet meer te boven, ook niet als ze heel erg hun best blijven doen. Want die tegenover hen zetelende heren zijn gewoon (nog) te sterk. Ook Peter vecht hierna verdienstelijk voor zijn leven. Vrijwel foutloos. Tot hij verzeilt in de fase van de schaakpartij waarin hij zich nog heel erg onzeker voelt: het eindspel. Ondanks het feit dat zwart hier een enorme kans mist om de partij genadeloos snel te beëindigen ( 29. ..  Txf4?  i.p.v. Txd2 ), blijft wit hier kansloos, en vervalt zijn stelling steeds verder van kwaad tot erger. Rond zet 45 geeft Peter op.

Ik denk dat Paul Verkooijen het efficiënt uitdrukte: “Ik vind dat we het al met al niet slecht hebben gedaan. En chapeau voor de drie laatste borden, ze zijn er toch maar weer bij!”

En de kernploeg? Martin lijkt overspeeld te worden, maar misschien ontsnapt hij. Hij kan al spoedig geen vin meer verroeren. Afwachten maar. Ook Frank lijkt al spoedig enigszins klem te zitten. Idem.

Paul heeft bij zijn antwoord op het Leningrader Hollands wel wat strategische minpunten opgelopen (slechte loper, minder ruimte) maar zijn tegenstander weet er niet van te profiteren. 

paulext1  PaulExt1

Maar Paul vindt de weg naar gelijkheid zonder veel moeite.

paulext2  PaulExt2

Hier besluiten de kemphanen tot remise. En terecht!  Bijv.  22. …  Txd1 23. Dxd1 Da1 24. Dxa1 Lxa1  25. f3!  En de zielige loper komt weer tot leven. En als zwart de invloed op de open torenlijn nog niet wil opgeven?  Na 22. .. De7  23. Txd8 Dxd8 kan wit na Lf1 of f3 met vertrouwen een gelijkstaand eindspel tegemoet zien.

Gerrit speelt zijn Philidor  (1.e4 e5 2.Pf3 d6 3.Lc4 Le7 4.d4 exd4 5.Pxd4 Pf6) , en wit probeert eens wat anders met 6. De2 en 7. Pd2?  i.pv.  het normalere  6.Pc3 0–0 7.0–0 Pc6 8.a4. Maar dat levert hem weinig op. Integendeel zwart krijgt mogelijkheden.  En nog meer na 10. Ld3?

gerritext1 GerritExt1

dxe4 11.Lxe4 Pxe4 (11…Te8! 12.0–0 Lb4 13.Pg5 De7 14.f3 h6!) 12. Dxe4 Lf6  (La6!). Hoewel het nog wat sterker had gekund, staat zwart hierna minstens bevredigend. En dat blijft zo. Gerrit onderneemt niet veel, maar doet ook geen slechte zetten.

gerritext2

Achteraf meent hij dat het actiever had gekund en suggereert:   Lxd4 19.Lxd4 Txb2 Heb dit wel overwogen maar was te voorzichtig……..   maar Komodo ziet daarna 20.Te5! Tab8 (20…Le4 21.f3 f6 22.Te7 Lg6 23.Txc7 Te8) 21.Lxa7 en geen echte problemen voor wit. Misschien was Gerrit hier terecht wel voorzichtig.   Beide heren blijven behoedzaam  en in de eindstelling zijn ze het er roerend over eens: dit is remise.

gerritext3  GerritExt3

Alleen Komodo10 vindt dat zwart een fractie beter staat (-0.30). Maar ja, die vindt zoveel! Probeer dat als mens –zelfs als je eindspel-fan bent- maar eens te winnen van Jan van Dam!

Ron doet het goed met zwart. Het  jeugdige talent tegenover hem verkiest de Alapin-variant. (1.e4 e5 2. c3!?) Persoonlijk werd ik daar heel lang ‘niet blij’ van. Ik kocht het prachtige vuistdikke boek van Svesnikov  (ja dat genie van die fantastische jachtvariant in het Siciliaans) om er eindelijk snuffelend eens wat vat op te krijgen. (helemaal lezen onmogelijk: 574 bladzijden)  Svesnikov ziet 2 hoofdvarianten : direct 2. ….d5   of 2. .. Pf6, en vindt de 1e goed genoeg, en de 2e sterker. Maar eerst 2. … e6 kan ook wel. En dat doet Ron.  Svesnikov geeft er twee voorbeelden van in zijn bijbel:  Twee partijen van hemzelf  (Met wit. Ja als hij dat zelf  met wit speelt dan moet het wel goed en spannend zijn!) , één tegen Vaganian 1-0 en één tegen Polugajevsky  ½- ½. ) 3. d4 d5

ronext1  RonExt1

Hierna leert de database dat exd5 verreweg het meest gespeeld wordt. 1438 partijen. Score 50%.  Maar Svesnikov besluit zijn analyse van de partij tegen Polu met “After this theoretical important game I stopped playing the system with 4. exd5.”   Wegens 4. ..  exd5.

Zou  Brian Mollenkamp (1875) die bijbel gelezen hebben? Je weet het nooit met die jonge honden.  Hij speelt  4. dxc5 . En als Ron de 2. c3-variant al in zijn hoofd had, moet hij waarschijnlijk nu zelf al gaan denken.  4. .. Lxc5  5. exd5  En ook nu staat zwart voor de keuze 5. …  exd5 of    5. …  Dxd5 en zelfs  5. …  Pf6!  Slaan met dame vindt Komodo ietsje minder (maar niet slecht).  Dat doet Ron: 5. .. Dxd5 6. Dxd5 exd5 en het mindere enthousiasme van K. zal wel te maken hebben met die geïsoleerde d-pion. Waar best nog wel wat aan te doen is. Bovendien heeft zo’n pion ook nog wel voordeeltjes. Het bezwaar voor wit lijkt me dat de waarschijnlijk agressievere 2. c3- speler nu zijn dame kwijt is , en probeer zonder haar in deze stelling maar eens lekker-ingewikkelde aanvalspatronen te ontdekken. En de rochade van wit zal veel prenatale zorg vereisen.  Ron doet het goed. Wit krijgt dus inderdaad lichte problemen met het niet gerocheerd zijn van zijn koning.

ronext2  RonExt2

Met zijn konsekwente spel heeft Ron nu toch iets bereikt. Komodo geeft hier  17. .. f5! 18. g3  g5!  Of  17.  …  Lxe3  18  fxe3  Pe5 (loert naar c4) met wat beter spel voor zwart.

Ron speelt echter  17. ….Pe5? en vreemd genoeg kan wit zich nu 18. Txd5! veroorloven!(18. ..  Txd5 19. Pxd5 Pc4+ 20. Kf3 Pxb2  21. Pxb6  hxb6  22. Tb1 Pc4 met gelijke stand).   Maar logisch dat wit dat niet allemaal kan uitrekenen. Die speelt 18. Pd2 om veld c4 te dekken. Maar ook nu had Ron met f5 (eventueel voor of na Pg6) duidelijker voordeel kunnen krijgen. Hij speelt echter 18. ..  h5? Wat ook niet slecht is , zeker niet na het onduidelijke  19. Thf1 (of klopt de notatie hier niet?)  (Zie hieronder ook het commentaar van Ron)

ronext3  RonExt3

En nu was ook 19. .. f5 weer heel goed geweest. (20. Pxf5? Pc4!) Maar Ron speelt  minder duidelijk 19. … Te6. Nog steeds staat zwart wat beter. Maar de spelers besluiten tot remise. Ron ziet kennelijk geen duidelijk aanvalsplan. Maar had toch met zijn bedoelde Tde8 de boel voorlopig onder druk kunnen laten staan. En wit zal er wel mee tevreden zijn geweest, want die was al bijna de hele avond tot passiviteit gedoemd.

Bij Frank dacht ik al bijna de hele avond dat hij het moeilijk had.  Zwart speelde de Tartakower-variant van de Caro Kann. Niet de sterkste, maar wel een leuke! Voor beide partijen. Na 10 zetten is de ‘theorie’ in Powerbook op.  1.e4 c6 2.d4 d5 3.Pc3 dxe4 4.Pxe4 Pf6 !? (Tartakower)  5.Pxf6+ exf6 6.Pf3 Ld6 7.Ld3 0–0 8.0–0 Te8 9.h3 Pd7 10.c4 c5 11.d5

frankext1  FrankExt1

Wat niet wegneemt dat Komodo heel tevreden is over Frank.  (0.38)

Maar ik volgde het live en was er niet gerust op.

frankext2  FrankExt2

Wat een prachtige loper heeft zwart, vergeleken met die zielepoten op c2 en c1. Zwart kan veel gemakkelijker zijn stukken verder ontwikkelen en de verbinding tussen zijn torens laten opbloeien. Maar ik blijk weer eens weinig van het spel te begrijpen. Komodo geeft hier 0.82 voor wit! Na 19. b4!  En Frank schijnt het wel te begrijpen, want die speelt dat!  19. …  b6 en nu kan wit met bxc5  20. Lxc5  Lb2 een veelbelovende stelling verkrijgen. Nu heeft híj  ineens een mooie loperdiagonaal. En staat de zwarte koning  nog wel veilig? Frank ziet het licht aan het eind van de tunnel en speelt gelijk 20. Lb2, maar na Lxb2 is dan die mooie loperdiagonaal  er toch niet. Komodo geeft desondanks aan de witte stelling  toch de voorkeur, zeker na 20. .. Df6??

frankext3  FrankExt3

21.Lxd4 (21.La4!?) 21…cxd4 22.Tbd1 en zwart verliest een pion La6 23.Dxd4! Dxd4 24.Txd4

En geheel tegen mijn sombere verwachtingen in stevent wit nu af op een overwinning. Tot …. helaas ….

frankext4  FrankExt4

27.Lc6?? een blunder. Daar gaat de winst.  Maar door de tijdnood denk ik.   (27.Lb3 en wit staat stukken beter 27…Td6 28.f3 exf3 29.gxf3 Lb7 30.Kf2 en dat wordt voor wit een gezellig eindspel met een pion meer27…Txc6! (want de toren op d4 staat ongedekt) 28.b5 de enige 28…Lxb5 29.dxc6 Txd4 30.cxb5 Ke7 en inderdaad dit lijkt bedenkelijk op remise.  Ik dacht dat Frank hier voor een Houdini-act had gezorgd, maar dat was onjuist. Met evenveel recht zou je kunnen zeggen dat zwart ontsnapt, was.  Dus een sterke partij van Frank!

Was er dan bij Martin wel sprake van een Houdini- voorstelling  (de boeienkoning dus, niet het schaakprogramma)?

In een Paulsen-achtige variant van het Siciliaans komt Martin uit de kast met een wel heel eigenaardige en riskante voortzetting.

martinext1   MartinExt1

7. .. Df6? Ik stond ernaast en schrok er een beetje van. Dat vraagt –al of niet op termijn – toch om problemen voor die dame? Op zijn minst wordt het tempoverlies. Of erger: Dame in Last. Martin moet zijn tegenstander hebben willen provoceren. Maar voorlopig komt hij van een kouwe kermis thuis. Na zet 10. wordt het al een beetje lastig. Heeft die dame wel genoeg vluchtvelden?

martinext2 MartinExt2

Martin hoopt de problemen voor te blijven met 10. … Dh6  Maar dat werkt niet erg. Gelukkig is wit wat te haastig . 11. e5 (eerst Pc3!) f5 (de beste) 12. Tf3  (Pc3! Of 12. exf6)  g6? (g5!) 13. De2? (Th3! Dg7 14. c4 )   13. .. a6? (g5!)

martinext3  MartinExt3

Wit staat nu toch goed, maar profiteert niet.  Beide partijen blijven wat voortmodderen. Het blijkt te ingewikkeld voor ons 2e klassers.  Dat heeft Martin dan toch maar bereikt, met dat vissen in troebel water. Hij schijnt het te gaan redden.

Dan komt er een nieuw moeiijk te doorgronden plannetje (althans voor mij) :

martinext4 MartinExt4

16. .. Kf7?  17. c5!!  En nu wordt  het wel erg moeilijk om die onontwikkelde stukken op de damevleugel nog iets te laten betekenen. En wit gaat dat uitbuiten. Na zet 21. Ke8  :

martinext5 MartinExt5

Het is niet met droge ogen aan te zien. Zwart verkeert in doodsnood. Chronisch ruimtegebrek. Hoe kom je aan lucht? Alles bij wit staat gedekt. Zwart kan slechts afwachten wanneer de bom valt. Hij kan hoogstens hopen op wat gerommel richting  witte koningsstelling. Maar met te weinig stukken. Want half zwart staat op nonactief!  Na zet 24 ..  g5!?

martinext6 MartinExt6

Daar komt-ie. Dan maar aanvallen met slechts 2 stukken. ‘Het wordt natuurlijk niks, maar ik moet toch wat.’ Met 25. Kh1 kan wit de zwarte actie aanzienlijk vertragen,  25. .. Tg8   26. Tg3 Dh7  27. Dh5 en daarna zelf met de zwarte damevleugel kortemetten maken.  Maar vanaf hier begint wit danig te knoeien. En het is voor de toeschouwers haast een wonder te mogen beleven hoe Houdini-Zwaneveld zich met krachtige hulp van zijn tegenstander van zijn boeien mag bevrijden.

25.fxg5? (Kh1!) hxg5 26.Tfd3?? Th4! 27.De3?   Brrrr , geeft een stuk weg! Tijdnood? Txc4 Niet alleen dat wit nu een stuk achter staat, maar dankzij die toren op c4 komt er ook veel meer zicht op bevrijding van de invalide zwarte damevleugel. Veel denkwerk vraagt dat dan niet meer, wel geduld.

Dat heeft zijn voltooiing bereikt bij zet 40:

martinext7  MartinExt7

Wit staat een stuk achter en het zwarte probleem is opgelost. Wit geeft op.

Deze overwinning levert Martin eindelijk eens flink Elo-punten op.  En geeft de uitslag van deze bondswedstrijd een iets draaglijker aanzien. 

En nu maar hopen dat Bert en Jos volgende keer er wel bij kunnen zijn, en eventueel Ab Hauer lid is geworden en mee kan doen. En hoe zit het nu eigenlijk met Marco. Heeft die ook de benen genomen? En is Marko nog niet terug?

img_0890bweb

"Waar is mijn dame gebleven? Die nam de benen, terwijl ik toch zo mijn best heb gedaan."

12-12-2016 Aris de Heer  –  Schaakgroep Koedijk 3 – 5
1 8529532  Ron de Vink  1883  –  8295562  Brian Mollenkamp  1875 ½-½
2 6808131  Paul Verkooijen  1741  –  7635155  Danny Stoop  1852 ½-½
3 7826654  Martin Zwaneveld  1682  –  7421524  Jan Barteling  1783 1-0
4 7803114  Frank de Geus  1655  –  7728435  Hans de Jong  1740 ½-½
5 7268195  Gerrit van Dok  1652  –  7399216  Jan van Dam  1712 ½-½
6 8486467  Niels Kuijer    –  7691651  Paul Roomer  1670 0-1
7 8643855  Jasper Ittmann    –  7969379  Ron Mollenkamp  1648 0-1
8 7079655  Peter van Putten  1123  –  7386060  Jan Meringa  1616 0-1
   1622    1737  

Schaken leren voor mensen?

Het wordt me steeds duidelijker. Dit spel is veel te moeilijk voor mensen. Bij de zojuist door Carlsen gewonnen match om het wereldkampioenschap geeft chessbomb sommige zetten in rood bij het live computer-commentaar (van Stockfish8). Rode zetten dat zijn de vergissingen, de blunders, de bokken, de enormiteiten.  En ja hoor ook bij de wereldkampioen  en zijn uitdager waren er in die zestien partijen (12+4 rapid) tientallen van die rode zetjes.

Toen ik om 20.30 het Middenpunt binnenstapte had ik mijn derde les ‘Schaken leren met uw kind’ achter de rug. Ze komen nog steeds, die cursisten. Maar ik zie ze wel geregeld somber kijken:  “Dit leer ik nooit!”. De  kunst is ervoor te zorgen dat ze de moed niet verliezen.

Maar dat bleek ook bij de echte schakers het probleem vanavond. Ron suggereerde na afloop dat hij na zo’n partij overwoog met schaken te stoppen. Martin en Niels liepen met gezichten vol onbegrip wat verdwaasd rond, na een partij waarin alles anders was dan normaal.  Gerrit en Ab wilden absoluut niet geloven in de schaakwet dat een eindspel met ongelijke lopers voor 99% in remise eindigt. En vandaag zie ik op mijn computer bij het invoeren van al die partijen ontelbare ‘rode zetjes’. Nee, wij mensen leren het nooit echt goed.

Nou ja, een enkele uitzondering daargelaten. Deze avond schaakt Bert als een machine, vrijwel foutloos. Als een Carlsen die een keer wel op dreef is. Een volkomen regelmatige overwinning. En ………  nou ja, je gelooft het niet ….. de andere schaker van ons illustere gezelschap die deze avond laat zien dat hij het spelletje best wel begrijpt is ……..   Peter!!

Bovendien was zijn partij ook nog leuk.

De partij Martin-Niels  wint vanavond de ‘Onbegrijpelijkheidstrofee’. Na een eigenaardige variant van het tweepaardenspel.

11martin1  1martin1

Gerrit zou hier volautomatisch Le7 spelen om een Pg5 te voorkomen. Maar exd4 kan ook, om op Pg5  met Pe5 te rageren. Maar Niels doet het belabberde 4. … Pe7 ??? (wat is de bedoeling daarvan?),  en dat smeekt om 5. Pg5 !!  Nu is er maar één zet om een directe catastrofe te voorkomen :  5 ..  d5. Dat doe je niet graag (tempoverlies) en je blijft beroerd staan, maar het moet!  Even later:

11martin2  11Martin2

“Martin:  Ik speelde hier 7. Df3. Dat  is niet zo goed.”

Dat zag ik zo gauw niet, maar Komodo geeft hem gelijk. Nou ja, het is best wel goed, maar wel wat minder dan bijv. het grappige 7. Pxf7 waarmee we met een ommetje weer in de normale theorie zijn verzeild.  Deze stelling stond al in de boekjes van Euwe  7.Pxf7 Kxf7 8.Df3+ Ke6 9.Pc3!  met heel goed spel voor wit. Maar ook na 7. Df3 staat wit nog wat beter. 7. ..  Le6 

11martin3  11Martin3

Maar hier schijnt 8.Pxe6 absoluut noodzakelijk om toch wat voordeel te handhaven. Een logische zet omdat zwart met een geïsoleerde pion op e6 blijft zitten en die tochtige hoek naar h5 de zwarte koning rillerig maakt:   8. Pxe6 fxe6  9.  dxe5 Pxe5  10 Dh5+ !  Maar wellicht wil wit gewoon eerst wat verder met zijn stukkenontwikkeling en dan later die zwakke plekken aanpakken. 8. dxe5 Pxe5 9.De2 Het ziet er prachtig uit voor wit, maar dat is schijn, want na 9. …  Pxc4 lijkt zwart niets meer te vrezen te hebben. Tandenknarsend moet Martin aanzien hoe het zwart lukt om zijn koning met lange rochade in veiligheid te brengen en zijn stukken verder te ontwikkelen. En wit mag intussen niet meer rocheren. Wie staat er nu eigenlijk nog onveilig?

11martin4  11Martin4

16. Te1??  Dd7!  17. Dxa7

11martin5  11Martin5

Omdat de zwarte Koning op de d-lijn even geen gevaar loopt, is nu het wegzetten van de zwarte dame (Db5 of Dd5) genoeg om dat dreiginkje op a8 op te heffen. Koning kan naar d7 vluchten, tijdelijk. Maar Niels’ 17. ….  c6 kan er ook nog mee door. 18. Da8+  Lb8  19. Txe8 en nu blijft zwart beter staan na Dxe8. Maar nu volgt een rood zetje  19. Txe8? Waarna wit weer veel mooiere mogelijkheden heeft en zwart gemakkelijker iets fout kan doen.  Na 20. … Dd4? en  21. …  Kd7? Is het echt helemaal ‘over en sluiten maar’.

11martin6  11Martin6

22. Dxb7+  Lc7  23. Pxd4 (ja waarom niet?) en Komodo geeft aan  32.72 voor wit. Wit staat dan een dame en een stuk voor. Dat moet toch voldoende zijn. Zelfs voor mensen.  Maar bij zet 25 geeft wit bijna al het voordeel weer weg. Hoe is het in vredesnaam mogelijk? En nog erger, na zet 26 staat wit op zijn beurt totaal verloren!

11martin7  11Martin7

Toegegeven de hele partij heeft al iets van een Russische roulette. 26. … Dxf4+  en na  27. Kd1? suggereert Komodo mat in 8. Ook zonder die hele zettenreeks kunt ook u zo wel zien dat de ellende na Td8+ niet van de lucht is.  Zwart heerst over de open lijnen en wit is nog steeds niet echt ontwikkeld, en de koning staat niet veilig. Maar ook na 27. Pbd2 blijven de moeilijkheden, en omdat wit niet op c8 mag slaan (Na 27. .. Dxe5 dreigt  28. … De1 mat) blijft hij een stuk achter en met een onontwikkelde toren zitten. Maar Niels speelt  26. ..  Dc5? en na 27. Pe5- f3! zijn de zwarte matdreigingen in rook opgegaan. Niels vergeet intussen dat zijn Toren op c8 nog steeds aangevallen stond. Niet erg want Martin vergeet dat ook. Geeft ook weer niet, want hij staat een stuk voor en de zwarte koning staat zeer onveilig in het open veld. Zwart geeft op. Tijd om een sigaretje op te steken. Zelden zo’n onthutsend partijtje mens-erger-je-niet mogen aanschouwen.

Ook de partij van Ron tegen Paul was een rode zetjes-festival. In het begin leek het daar niet op. Ron speelde Engels. In het clubschaak lijkt dat wel een virus tegenwoordig. Kun je daar niet tegen ingeënt worden? Negentien zetten lang wordt het evenwicht niet echt verstoord. Dan begint het gedonder.

11paul1 11Paul1

19. … Pxe5? (Pf6!?) 20.  dxe5 De6? (Dd7) 21. exd5? (21. Dd4!) cxd5?  (Lg6!?) 22. Lh3 (Pb5!) en wit heeft kansen gemistl  Zwart ook. Maar het is weer gelijk.  Na zet 23. Van zwart:

 11paul2 11Paul2

24. f5!?  Lh7? (geen erg actieve plek voor de loper,  Lh5!?) 25. Tfd1 en wit begint voorzichtig vorderingen te maken. Na zet 28 staat wit weer prima!

11paul3  11Paul3

Wat dacht u van 29. Pb5!? Maar 29. f5 (alweer) heeft ook wel wat. Nee, wit heeft weinig te mopperen. Zeker niet na twee  zwakke zetten van zwart, waarna wit totaal op winst staat:

11paul4  11Paul4

(+10.30 voor wit, dat moet toch wel genoeg zijn) 34. Pd4! Tc3  35. e6! Brrrrr!!!  Geef het maar op Paul!  35. .. Tdc8 (er zijn geen goede zetten meer)  36. e7!  Er zijn af en toe voor wit nog sterkere zetten, maar dat maakt allemaal niets uit. Dit is dodelijk genoeg allemaal.  ( Komodo geeft hier mat in 16 zetten! Nou ja, dat zal wel!)

11paul5  11Paul5

Na 36. ….  Ke8 propageert K.   37. Pb5! of 37. Pf5!  Of  37. Tg7!  allemaal te erg om waar te zijn.  Maar Ron speelt  37. Th4.  Minder (5.70),  maar nog steeds meer dan voldoende!

Bij zet 38. offert Paul in zijn hoge nood een kwaliteit. Maar dat is wel leuk, maar niet voldoende. Logischerwijs duikt hierna in de zettenreeksen van onze schaakrobot steeds Pb5 op. Maar als Ron hem speelt bij zet 40. is het een beetje te laat! Geeft niet, maar met een echte fout bij zet 41. namelijk  41. Th6??  Is hij eigenlijk al zijn voordeel kwijt!! Maar geeft ook niet, we spelen een rode zetten-potje.

11paul6  11Paul6

Nu kan zwart met  41. … Tg8+ ! zelfs een klein voordeeltje bemachtigen. Doet hij niet. En na 41. …  Lg6? staat wit ineens weer veel beter! Na 42. h3?  (Te5!) Pe4!  is het witte voordeel er wel, maar niet al te groot. En dat wordt ruimschoots gecompenseerd door een enorm precaire situatie op de klok! Voor Ron! Maar dat kon u wel raden. En dat blijft zo. Na zet 47 staat wit nog steeds beter, maar hij heeft geen tijd meer!  Paul is tevreden met remise. Begrijpelijk na al die ellende. Sportief dat hij Ron niet door zijn klok wil jagen. Ik vraag me af hoe vaak we dit soort ge-jojo bij mensen als Ron gezien hebben. Nooit eerder zo! En ik weet zeker: na nu ook nooit meer.

Ab Hauer en Gerrit speelden een overzichtelijker partijtje. Helaas schreef Ab hem niet op en Gerrit kennelijk niet al te precies, want hij kon hem later niet meer reconstrueren. Jammer want het eindspel was op zijn minst leerzaam. Wat  ik zag was: een voorzichtig spel van beide kanten, en een te snel spelende Ab Hauer. Die derhalve door onoplettendheid een pion verloor. Hij had wel enige compensatie. Het was nog niet zo eenvoudig voor zwart om dat te gaan benutten (achtergebleven pion) . Daarna speelde Hauer erg precies en verloor Gerrit op zijn beurt onnodig een pion. Daarna stond een eindspel met ongelijke lopers op het bord met een als het op winst moest uitdraaien  voor beide partijen uitzichtloze pionnenstelling. Zwart  had een zwarte loper en alle pionnen op zwart en wit een witte loper en alle pionnen op wit. Daar is normaal gesproken verder niets mee aan te vangen. Maar ze bleven fanatiek doorrommelen. Na wrsch. een foutje van  Gerrit ontdekte Ab na de speeltijd toch nog een miraculeuze mogelijkheid. Ik vermoed dat ook dat toch tot remise geleid zou moeten hebben, maar had dat graag nog eens uitgezocht. Maar die stelling was niet meer terug te roepen. Helaas. Dit was – volgens Gerrit – de slotstelling ( ik dacht dat er nog meer gespeeld was) :

11gerrit1  11Gerrit1

Probeer daar nog maar eens iets van te maken.

Resteren de echte schaakpartijen:

Bert deed het kalmpjesaan, fianchetteerde zijn koningsloper tegen het Slavisch van Frank. Bij zet 7 verliest Frank zijn geduld en gaat er wat te wild tegenaan:

11frank1 11Frank1

7. .. e5 Dat is natuurlijk de zet waar het bij het Slavisch vaak om draait. Als het kan. Maar het kan nu nog niet!  8. dxe5  Pxe5  9. cxd5  cxd5? ( Na Pxd5 staat wit ook beter, maar cxd5 betekent een geïsoleerde pion in het centrum en dat baart nog meer zorgen) 10. Pd4  (Pxe5!?) Hierna heeft wit een klein voordeel dat hij taai vasthoudt. Soms wordt het wat meer, dan weer wat minder, maar hij blijft de betere kansen behouden.

Maar zwart vecht. Het wordt ook nog wel ingewikkeld.

11frank3  11Frank3

17. ….  g5!  Knap, en de beste. Maar lang niet meer voldoende.  18. Lxg5 Lxh3! Wit mag niet slaan wegens Pf3+ met damewinst. Weer knap en de beste, maar weer nog niet voldoende.  19. f4 Niet de beste, maar ook nog wel voldoende   (19. Lf4!?) 

Maar de zwakke centrumpion wordt uiteindelijk verorberd.  Hierna houdt Bert zijn pion voorsprong vast en gaat het er steeds dreigender uitzien voor zwart. Hij bezwijkt tenslotte onder de dreiging pas bij zet 26:

11frank4  11Frank4

26. .. Ke7? (Pf6!?)  27. Tc7!  b6 (28. Kd6)  28. Pd4 Kd8? (maar er zijn geen goede zetten meer) 29. d6! en de witte Toren,  de Loper en misschien ook de Koning drommen bijeen op de 6e en 7e rij om de vrijpion te steunen. Zwart is machteloos en promotie van de vrijpion is een slechts een kwestie van tijd. Bij zet 31 geeft Frank op.

11frank5  11Frank5

Eigenlijk maakte Frank op zet 9. één strategisch foutje, en daarna mocht hij knokken voor wat hij waard was, maar dat voordeel liet Bert niet meer los en dat leidde tenslotte tot een volkomen regelmatige overwinning.

En dan de ontdekking van de avond:

Het zag er in de opening nog niet naar uit. Na een niet geheel smetteloze opening van beide zijden ging Jasper er – als altijd- weer wat te onstuimig op los. Maar daar hoeft hij tegen Peter in deze vorm, niet mee aan te komen

11peter1  11Peter1

9. h3!  Pg3? (maar let op de loper op c5) 10. hxg4  Pb4  11. Dd2! Pxf1  12. Kxf1  Peter heeft goed gezien dat 2 stukken tegen een toren voor hem wel gunstig is. Hij houdt dat voordeel bekwaam 9 zetten lang vast. Dan wordt het voor hem ( en de toeschouwer) nog leuker:

11peter2  11Peter2

22. Pf5!  Df6 (er is niet beter) 23. Lb2! De6  24. Pxg7 en de witte aanval dendert voort. En de slotzetten zijn een lust voor het oog:

11peter3  11Peter3

26. Dxh6 Dxe4 (alles is nu fout)  27. Pf5! f6  28. Dg7 mat

Na de opening, vanaf zet 9, heeft Peter niet één zwakke zet meer gespeeld.  Dat het zo’n leuk partijtje werd, dankt hij natuurlijk ook aan de belangeloze medewerking van onze Jasper. Die deed zijn overmoedige best, maar ja , tegen zoiets ben je natuurlijk niet opgewassen.

Dat was een onrustige avond. Wat Ron’s  ‘stoppen met schaken’ betreft:  Ik kan het u niet aanraden.  Het gaat als met veel verslavingen: eerst die vreselijke periode van het afkicken, en daarna blijk je er toch nooit echt helemaal vanaf te komen.  En laten we wel wezen: juist partijen met veel rode zetjes zijn vaak veel leuker om naar te kijken of je te herinneren.